Afgelopen januari lag de energierekening 86 procent hoger dan een jaar eerder, becijferde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). En dat was nog voor de oorlog in Oekraïne. Zijn mensen daardoor bereid energiezuiniger te leven? Het merendeel wel, zo wordt duidelijk in het panelonderzoek onder 2000 mensen van Zonneplan.

Mogelijk speelt de overheidscampagne 'Zet ook de knop om' een rol in de verandering van dit gedrag. In de commercials worden mensen aangespoord de thermostaat op 19 graden te zetten om, naast kosten te besparen, minder afhankelijk te worden van gas uit Rusland en klimaatverandering tegen te gaan. Cijfers over het bereik en effect van deze campagne, die begin deze maand begon, heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat nog niet.

In Overijssel (63 procent) zette naar verhouding de meeste mensen de thermostaat lager, in Drenthe (51,1 procent) het minst. Flevolanders zijn eerder bereid om wat korter te douchen, zo blijkt uit het onderzoek van Zonneplan.

Dat mensen door de torenhoge energieprijs meer bezig zijn met de kosten en het besparen, merken ze bij energiebedrijf Vattenfall. "Mensen willen weten wat ze kunnen verwachten en wat ze wel of niet moeten doen'', stelt woordvoerder Robert Portier. Het is daardoor drukker bij de klantenservice en mensen stellen meer vragen via sociale media of de chatbot.

"Wij zien sinds begin dit jaar een stijging van het aantal klanten dat het eigen verbruik bekijkt. Er zijn met name meer klanten die een termijnbedrag-advies aanvragen via onze app of website. Het gaat om een stijging van 20 procent.''

De thermostaat lager zetten en korter douchen zijn de meest eenvoudige manieren om per direct minder gas te gebruiken. Ook voor meer ingrijpende aanpassingen blijken mensen wel te porren. De afgelopen maanden koos 40 procent van de Nederlanders voor zonnepanelen, een warmtepomp, betere isolatie of een combinatie daarvan. Isoleren was het populairst, gevolgd door zonnepanelen en een combi van beide.

Ruim een derde ziet het kostenplaatje als voornaamste struikelblok om zijn huis te verduurzamen. Zonnepanelen, een (hybride) warmtepomp of een goed geïsoleerde spouwmuur kosten duizenden euro's, een combinatie daarvan gaat al gauw richting de 10.000 euro.

Eén op de vijf ondervraagden geeft aan niet te weten waarmee hij moet beginnen of vindt het verduurzamen van zijn woning 'te veel gedoe'.