In januari dit jaar zakte de prijs van koper naar een bodemniveau van 5.395 dollar per ton, een niveau dat we sinds het crisisjaar 2008 niet meer hebben gezien. 

Sindsdien is de prijs van koper echter weer aan het oplopen. Vorige week tikte een ton koper al weer een koers van 6.400 dollar aan, een stijging van ruim 18 procent sinds januari.

Beleggers houden de prijsontwikkeling van dit metaal altijd scherp in de gaten aangezien koper vele industriële toepassingen heeft en daardoor gezien wordt als een zeer goede graadmeter van de conditie van de wereldeconomie.

Koper wordt ook wel Dr. Copper genoemd, het metaal met een PhD in de Economische Wetenschap vanwege zijn voorspellende waarde.

De vraag is nu of deze stijging van de prijs van niet alleen koper maar ook van metalen als zink en aluminium een voorbode is van een weer aantrekkende wereldeconomie, of dat dit slechts een tijdelijke oprisping is in een al vier jaar durende bearmarket?

Sinds 2011 bevindt koper zich in een neergaande markt. Toentertijd noteerde het metaal nog boven de 10.000 dollar om vervolgens meer dan 40 procent van zijn waarde te verliezen.

De grootste boosdoener achter deze forse prijsdaling was de inzakkende Chinese economische groei. Daar China met ongeveer 40 procent van de totale wereldproductie ’s werelds grootste consument van koper is, betekent een afnemende groei een daling van de vraag naar het metaal.

De stijging van de dollar en de daling van de olieprijs deden daar vervolgens nog een schepje bovenop. De koperprijs wordt wereldwijd uitgedrukt in dollars en de productie van koper is een energie-intensief proces.

Maar er zijn ontwikkelingen die op een wijziging van de langjarige trend wijzen. Zo neemt de groei in China weliswaar nog steeds af, maar juist daardoor gaat de Chinese overheid steeds meer over tot stimulerende maatregelen. Die bestaan onder andere uit grote infrastructurele werken waar uiteraard ook veel koper bij nodig is.

Daarnaast verwachten beleggers dat de Chinese centrale bank haar monetaire beleid verder zal versoepelen. Tenslotte had men in China tot medio 2014 enorme voorraden koper opgeslagen die inmiddels weer aangevuld moeten worden. Ondanks de dalende economische groei neemt de vraag vanuit China dus weer toe.

Ondertussen is ook de dollar weer een beetje aan het zakken. Beleggers zijn er niet meer zo zeker van dat de Fed de rente op korte termijn zal verhogen en dat deed de dollar weer in waarde zakken. Een grote kostenpost van de kopermijnen, de olieprijs, is in dezelfde periode ook weer gaan stijgen. De prijs van een vat Brent olie is sinds de bodem deze winter ruim 40 procent gestegen. Met de prijs van olie stijgt ook de prijs van koper.

De felle stijging van koper sinds de bodem is in de eerste plaats het gevolg van short covering door handelaren. Maar volgens koperanalisten is er meer aan de hand. De markt voor koper wordt inmiddels gekenmerkt door backwardation. Dat betekent dat koper op de spotmarkt meer kost dan op de termijnmarkt en dat duidt weer op een zeer sterke vraag.

Alle bovengenoemde factoren spelen daarbij een rol: de dollar is weer wat gedaald, de olieprijs stijgt en de vraag uit China neemt toe. Daar waar de staalmarkt gekenmerkt wordt door een enorme overcapaciteit valt dat wat koper betreft wel mee. Er is sprake van een beperkte overcapaciteit die vrij snel afgebouwd kan worden.

Zo verwacht het wetenschappelijk bureau van The Economist voor dit jaar een verder afnemende koperproductie terwijl naar verwachting volgend jaar de vraag zal toenemen. Het overaanbod wordt zo steeds kleiner. Wel zal een klein surplus een spectaculaire verdere stijging van koper afremmen, aldus The Economist.

Het zou zeer wel het geval kunnen zijn dat deze prijsstijging de voorbode vormt van een wereldwijd economisch herstel. Zeker wanneer het herstel in Europa doorzet en dat in de Verenigde Staten na een winterdip ook weer aantrekt.

Koper is zeer gevoelig voor schommelingen in de wereldeconomie en daardoor, net als bijvoorbeeld de Baltic Dry index altijd was, een goede voorspeller van de gezondheid van de wereldeconomie.

We zien dit bijvoorbeeld ook terug in het stijgende koersverloop van koperproducenten als Freeport McMoran, BHP Billiton en Tenaris. En, zoals gezegd, is koper niet het enige metaal dat weer in prijs aantrekt. In het kielzog van een herstellende olieprijs herstellen meer grondstoffen (metalen).

Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Zij won in 2012 de Gouden Stier voor de Beleggingsexpert van het jaar. Volg Martine ook op Twitter.com/Martinehafkamp