Door: Rob de Haan

Banken blijven de kredietruimte voor het bedrijfsleven beperken en het legioen watertrappelende ondernemers groeit. MKB-ers zetten jarenlange relaties op het spel voor zichzelf en hun personeel.

Curators komen het te hooi en te gras tegen: ondernemers in geldnood die een bedrag lenen van hun beste vriend/ouders/voormalig werkgever, maar het geld niet terug kunnen betalen. De vriendschappelijke lening was voor de crisis al bon ton onder familiebedrijven en intussen is het MKB ook overstag.

Alleen wordt de gang naar de notaris maar al te vaak verzaakt. Of waarschijnlijker: bij het lenen van het geld is de relatie zo goed dat een notaris helemaal niet nodig is. Toch?

De aso onder de afbetalers

Bij een lening tussen bekenden, is het de opzet om het geld netjes terug te betalen. Liefst met rente. De overeenkomst wordt beklonken met een lach, een handdruk en een drankje.

Maar één maand, zes maanden of een jaar later is alle optimisme vervlogen, het geld verdampt en blijft de lening open staan. Tijd voor een aangepaste aflossingsregeling, die jaren of soms decennia gaat duren.

Ondanks de goede bedoelingen van beide partijen kan zo’n akkefietje de onderlinge band voor het leven beschadigen. Al zijn er ook op het vlak van ‘goede bedoelingen’ natuurlijk uitzonderingen die de regel bevestigen.

Zoals de eigenaresse van een meubelwinkel uit Hoorn, die haar goedgeefse vriendin na twee jaar van herinneringen nog geen cent had terugbetaald. En die wist dat haar zaak moest voorkomen, maar er zelf ècht niet bij kon zijn. Vanwege vakantie!

Persoonlijk faillissement is een big deal

Bij deze twee dames ging het om een niet-betwiste vordering. Het bestaan, alsook de hoogte van de vordering werd volledig door de schuldenaar erkend. Toch reageerde ze niet op alle initiatieven van haar voormalige vriendin om een afbetalingsregeling te treffen. Haar reden: de oorzaak van de financiële problemen lag niet bij haar, maar bij de crisis.

Wanhopig en boos zocht de geldverstrekker een manier om haar ex-vriendin een lesje te leren en wendde zich tot een vorderingenloket. Zij kochten de vordering, boden de schuldenaar meermaals een betalingsregeling aan, vingen bot en moesten uiteindelijk overgaan tot de aanvraag van een persoonlijk faillissement.

Schikking rijker, illusie armer

De dame in kwestie was nog steeds niet bezorgd. Vanaf haar vakantieadres (‘Misschien betaalt mijn oma deze reis wel, dat kunt u toch niet weten!’) gaf ze aan de zitting niet bij te wonen. Totdat haar advocaat (!) haar duidelijk maakte hoe verstrekkend de consequenties zijn van een persoonlijk faillissement.

Geen recht op post, geen recht op zelfs maar het meest bescheiden telefoonabonnement en vaak ook geen recht op een paspoort. Dit nieuws hielp haar ruw uit de droom dat een faillissement alle problemen zou oplossen.

Bij terugkomst van vakantie ging ze in verzet bij de rechtbank en kwam het alsnog tot een notariële betalingsregeling. Maar de vriendschap was niet meer te redden.

Even goede vrienden

Bij het verstrekken van leningen tussen vrienden, familie of geliefden spelen emoties een doorslaggevende rol. Dit tot opluchting van veel MKB-ers en hun personeel, die zonder lening kopje onder zouden gaan.

Maar elke slimme ondernemer zegt bij het afsluiten van een vriendschappelijke lening: exit emoties en enter notaris. Even goede vrienden.

Rob de Haan is medeoprichter van Verkoopjevordering.nl. In zijn column beschrijft hij persoonlijke verhalen uit ons land tijdens de crisis. Waargebeurde ondernemersverhalen, waarin mensen en locaties onherkenbaar zijn gemaakt.