De gemeenten willen beter in beeld krijgen hoeveel huizen worden verhuurd en in welke wijken de druk op de leefbaarheid mogelijk te groot is. Wie zich niet aan het maximum aantal nachten houdt of zijn huis zelfs permanent beschikbaar maakt voor toeristen, kan op een forse boete rekenen. De regels zijn een stuk strenger dan een paar jaar geleden, toen verhuur op onder meer Airbnb nauwelijks werd gecontroleerd door de overheid.

Den Haag was vorige maand de laatste grote stad die een registratieplicht heeft ingevoerd. Ook onder meer Gouda, Haarlem, Maastricht en Zandvoort hebben regels opgesteld sinds de Rijksoverheid in 2020 een wet heeft ingevoerd die de gemeenten instrumenten geeft om toeristenverhuur te beperken.

Op Woningmarktbeleid wordt landelijk bijgehouden welke gemeenten regels hebben. Via de links naar de lokale regelgeving kunnen verhuurders achterhalen hoe ze het registratienummer krijgen. Doorgaans duurt dat niet langer dan vijf minuten.

Met name in Amsterdam liep het de spuigaten uit met vakantieverhuur. Buren van verhuurde appartementen ervoeren overlast van toeristen die tot diep in de nacht feestvierden en zelfs het geluid van rolkoffers werd als vervelend ervaren.

Bij de drie sites (Airbnb, Booking en Expedia) is het aanbod zonder registratienummer in Amsterdam grotendeels verwijderd, laat een woordvoerder van de gemeente weten. "Bij Airbnb leidde dat tot een grote daling van het zichtbare aanbod. Voor de platforms is het controleren van de registratienummers belangrijk, omdat het plaatsen van een advertentie zonder registratienummer tot een boete van 8.700 euro per advertentie kan leiden. Vakantieverhuur wordt zorgvuldig gemonitord en er wordt jaarlijks over gerapporteerd."

Het eerste half jaar na invoering van de registratieplicht wordt nog niet gehandhaafd. Airbnb waarschuwt hun 'hosts', de eigenaren die hun huis verhuren, via verschillende e-mails over de noodzaak tot registreren. Als een registratienummer daarna nog steeds ontbreekt, wordt de advertentie automatisch verwijderd, zegt een beleidsmedewerker van Airbnb tegen NU.nl.

Niet iedere gemeente hanteert dezelfde regels. Daarom is het goed om op de website van de gemeente te kijken wat de regels zijn als je een kamer of andere ruimte aan toeristen verhuurt. Zo mag je in Utrecht zestig nachten 'logees' ontvangen. In Amsterdam is dat maar dertig dagen. In Amsterdam geldt ook een notificatieplicht; je moet dus aangeven dat je bijvoorbeeld dit weekend twee nachten vier gasten uit Colombia ontvangt.

Náást het registratienummer heb je in Amsterdam en Den Haag ook nog een vergunning nodig. Je hebt geen recht op die vergunning als je in een wijk woont waar de druk van massatoerisme het grootste is. Hou ook rekening met kosten voor de vergunning (46,50 euro in Amsterdam). Daardoor is eenmalige verhuur misschien al wat minder interessant.

Bedenk ook dat je toeristenbelasting moet afdragen. Airbnb int dat bedrag automatisch en maakt het voor je over in bijvoorbeeld Amsterdam en Haarlem. In Utrecht moet je dat als verhuurder zelf overmaken naar de gemeente. "Daarmee zorgen we ervoor dat de belastingplichtige alle rechten behoudt om bezwaar te maken tegen onze besluiten en houden we door aanbieders rechtstreeks aan te slaan zelf een goed overzicht van de aanbieders in de stad", zegt een woordvoerder van de gemeente Utrecht.

Het extra inkomen dat je met de verhuur genereert, moet je opvoeren bij je belastingaangifte.