De hardheid (hoeveelheid kalk) van water wordt uitgedrukt in Duitse graden (°dH) en varieert tussen de 0-4 (zeer zacht) tot 18-30 (heel hard). In Nederland heeft het water op de meeste plekken een gemiddelde hardheid van 8°dH. Toch zijn er wel uitschieters tussen de 2 en 18°dH, afhankelijk van waar je woont, aldus de Consumentenbond in 2017.

Zijn er verschillen tussen een waterontharder of waterontkalker? "Het is in principe hetzelfde, maar niemand zegt waterontkalker", aldus Pieter Schoute van Remon Waterontharders. Verwar de waterontharder overigens niet met de onthardingsmagneet, die je zelf om je leiding kunt 'klikken'. "Die dingen geven niet het zachte water dat waterontharders geven", zegt Schoute.

Een waterontharder bestaat uit een aluminium fles gevuld met kunstharsbolletjes. Deze zitten heel dicht op elkaar en trekken kalk uit het water als dat erdoorheen stroomt. Na verloop van tijd zijn de kunstharsbolletjes 'verzadigd'. Eens in de zoveel dagen wordt er automatisch een zoutmengsel door de fles gespoeld die de kalk uit het hars drijft, dat wordt vervolgens afgevoerd in de riolering. Eens in de zoveel maanden moet je wat zout bijvullen, dat verkrijgbaar is bij de gewone bouwmarkt.

Volgens Schoute brengt het ontkalken van je water een hoop voordelen met zich mee. "Het eerste voordeel is dat je bijna geen kalkaanslag meer krijgt, je douche droogt streeploos weer op. Ook heb je de helft minder zeep nodig. Zeepmoleculen hechten zich aan kalkmoleculen, daarom slaat je water dood."

Ook voor je lichaam zou het goed zijn: door het zachtere water droogt je huid minder uit, is de belofte. Volgens de Consumentenbond is het nut van de gadget in huis echter discutabel. "Omdat bijna alle waterleidingbedrijven zelf hun water ontharden, zijn er bijna geen huishoudens waarvoor een waterontharder echt nuttig is", is te lezen in de Consumentengids van 2017.

De Oostenrijkse consumentenorganisatie Konsument schrijft zelfs dat te zacht water ook niet goed is. "Zeer zacht water (onder de 4°dH) kan leiden tot huidirritatie, doordat zeep en doucheschuim onvoldoende van de huid worden weggespoeld. Ook is er een iets verhoogd risico op zuurtegraadschommelingen bij zacht water, wat weer niet goed is voor je leidingen."

Gemiddeld kost het monteren van een waterontharder tussen de 1.500 en 2.000 euro. "De kosten liggen vooral bij het apparaat, het monteren is in drie uur gebeurd", aldus Schoute.

Er zijn goedkopere opties, maar bij de aanschaf van een waterontharder is het belangrijk dat er een ontsmettingsmodule in zit. "Zit die er niet in, dan ben je veel geld kwijt, omdat je deze ontharder elk jaar handmatig moet laten ontsmetten. Een onderhoudsbeurt kost vaak wel 100 euro per keer", zegt Schoute.

Bram Inklaar, woordvoerder van waterleverancier Vitens, legt uit dat de hardheid van water afhangt van de woonplaats. "We hebben meer dan honderd waterbedrijven in Nederland, de hardheid is overal weer anders", stelt hij.

Veel gemeenten communiceren over de hardheid van het water via hun websites. In Nederland is de hardheid van water nergens zo hoog dat een ontharder echt "noodzakelijk' is, stelt de Consumentenbond.