In de meeste huishoudens gaat de kerstboom deze week de deur uit. Wanneer precies, en wat doe dan je met je kerstboom?

Volgens de traditie is 6 januari de datum waarop je je kerstboom aftuigt. Dan is het namelijk Driekoningen, de dag waarop volgens de Bijbel de Wijzen uit het Oosten in Bethlehem aankwamen. Deze feestdag symboliseert het einde van de kerstviering. Het zou ongeluk brengen om je kerstboom op een later moment af te tuigen.

Bijna alle gemeenten in Nederland hebben een ophaaldienst voor kerstbomen. Ook kun je in de meeste gemeenten rond Kerst en Oud en Nieuw terecht bij een speciale punten om je kerstboom in te leveren. Op sommige plekken levert het zelfs een klein zakcentje op of krijg je een lot waarmee je kans maakt op een prijs.

Sinds 2019 zijn er meer mensen met een kunstboom dan met een echte boom, becijferde bouwmarkt Hornbach. Gijs Dupont, woordvoerder van gemeente Utrecht, herkent dat: "We zien door de jaren heen dat het aantal kerstbomen bij de aangewezen inleverpunten zeker niet toeneemt, ondanks het groeiende aantal inwoners. Een mogelijke verklaring hiervoor is de stijgende populariteit van kunstbomen."

Ondanks de groeiende interesse in kunstbomen zijn er nog steeds zo'n 2,7 miljoen huishoudens die kiezen voor een echte boom. Wat daar na de Kerst mee gebeurt, verschilt per gemeente. In Utrecht proberen ze dat duurzaam aan te pakken. Dupont: "Alle apart ingezamelde kerstbomen brengen we naar een groenverwerker. Daar worden de kerstbomen duurzaam verwerkt tot compost."

Veel kerstbomen niet verkocht

Door het sluiten van de winkels vanwege de coronamaatregelen zijn er een hoop bomen dit jaar niet versierd. "We verliezen nu zo'n 90 tot 95 procent van onze omzet, dus de situatie is zeker niet gunstig", aldus Ben Jongerius, eigenaar van Intratuin Utrecht. De winkel bracht alle levende bloem- en kerststukken in de afgelopen weken naar lokale verzorgingstehuizen. De bomen die niet verkocht zijn, brachten ze naar de groenstort. "Ja, dat is ontzettend zonde."

Wil je niet dat jouw kerstboom op de brandstapel terechtkomt? Een duurzame optie is om de kerstboom in de tuin te planten. Toch is dat niet altijd handig, tenzij je een enorme achtertuin hebt. Bijna alle kerstbomen blijven jarenlang doorgroeien en kunnen dan een hoogte van meer dan 20 meter bereiken. Alleen de Picea glauca Conica doet het goed in de tuin. De boomsoort wordt maximaal 1 meter hoog.

Van kerstboom naar verwarming

Als je geen behoefte hebt aan een kerstboom in de tuin, kun je de boom het beste laten ophalen of inleveren bij een inleverpunt. Wil je een beetje duurzaam bezig zijn, verbrand de boom dan vooral niet zelf.

Met een beetje geluk heeft de gemeente waar je woont een afspraak met een biomassacentrale. In Sittard staat bijvoorbeeld een biomassacentrale die de hitte van onder andere verbrande kerstbomen omzet in groene energie. "Mede door de geleverde kerstbomen kunnen we drieduizend woonhuizen van stroom voorzien en ongeveer vierduizend woonhuizen helpen aan warm water en verwarming", aldus Monique Aarts, woordvoerder van Biomassa Energiecentrale Sittard.

Tot slot nog een tip voor iedereen die baalt dat de naalden door het hele huis komen te liggen als je de kerstboom wegdoet: pak een oud laken, leg dat op de grond, zet de kerstboom erop en vouw het laken over de boom heen. Zo voorkom je, zeker in een flat, dat je nog maanden later naalden tegenkomt.