"De koper van een woning krijgt tegenwoordig vaak niet eens meer de kans om het voorbehoud van de bouwkundige keuring op te nemen", zegt Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis. "Net als het voorbehoud van financiering. Je hoort soms zelfs bij de bezichtiging dat je dan meteen afvalt. Een bouwkundige keuring wordt vaak gezien als muggenzifterij, maar die is eigenlijk altijd verstandig en soms echt nodig. Zo'n keuring kan namelijk bouwkundige gebreken en problemen aan het licht brengen. Anders koop je wellicht andermans ellende zonder dat je het weet."

Gerrit van der Heide, algemeen directeur van Perfectkeur, wijst ook op een afname van het aantal aangevraagde bouwkundige keuringen. "We hebben 30 procent minder aanvragen dan vorig jaar", zegt Van der Heide. "We hebben natuurlijk ook contact met collega's en we merken dat deze trend marktbreed is."

Dat beaamt ook André de la Porte. "Er is zeker een daling gaande. Dat komt enerzijds doordat er natuurlijk minder huizen worden verkocht, maar anderzijds doordat de koper minder de gelegenheid krijgt."

Een bouwkundige keuring is een visuele check van de woning. "De staat van het huis wordt in kaart gebracht", zegt Van der Heide, die met zijn bedrijf ruim twintigduizend keuringen per jaar uitvoert. "We beginnen bovenin, bij het dak en eindigen in de kruipruimte. De bouwkundige mag in principe niets openbreken, maar kan wel meetapparatuur gebruiken. De badkamer is bijvoorbeeld vaak een risicoplaats, daar doen we vochtmetingen."

Soms is de schade direct te zien, maar soms kan op basis van de metingen worden geadviseerd iets verder te laten onderzoeken. "We kijken naar houtrot, doen een aardemeting, doen een visuele check op de elektra en kijken naar de gevels, fundering, asbest en riolering. Bovendien denken de inspecteurs verder: ze kijken ook naar wat de oorzaak van een mankement is en wat de gevolgen kunnen zijn."

Vervolgens wordt een rapport opgesteld. Daarin staat welke zaken direct dienen te worden aangepakt en wat dat ongeveer zal kosten. De bouwkundige keuring kost zelf ongeveer 350 tot 400 euro.

"Een bouwkundige keuring is niet verplicht, maar in veel gevallen kan het wel verstandig zijn en wij doen dan ook duizenden keuringen per jaar. Zeker bij wat oudere huizen. Je hebt als koper een onderzoeksplicht en je koopt het huis in de staat van dat moment", zegt André de la Porte.

"Als je een huis hebt gekocht, heb je na het zetten van de handtekening wettelijk drie werkdagen bedenktijd. Maak daar gebruik van als je ineens ernstige vermoedens krijgt dat er grote gebreken zijn. Je kunt dan zonder opgave van reden onder de koop uit."

Van der Heide: "Plan die keuring in de bedenktijd. Gezien de terugval in het aantal aanvragen kunnen we daar op inspringen. Ook bieden we nu meeloopkeuringen aan. Je krijgt geen officieel rapport, maar voor een lager bedrag gaat er een bouwkundige mee tijdens jouw bezichtiging om je inzicht te geven in de risico's."

Schakel je iemand in, dan is het belangrijk dat je checkt of een bedrijf een aansprakelijkheidsverzekering heeft en bij het keurmerk Vakkundig gekeurd is aangesloten. Dat kan gedoe achteraf voorkomen.