Marre Meijerink belde op 11 juni de dierenarts toen ze merkte dat haar kat Evie lusteloos was en een gele vlek op haar oor had van het boeket op tafel, waar ook een lelie in zat.

"Ik las per toeval een bericht op Facebook waarin katteneigenaren werden gewaarschuwd voor het gevaar van lelies. Ik heb direct naar de dierenarts gebeld, die me adviseerde zo snel mogelijk langs te komen."

Bij binnenkomst bleken de nierwaarden van Evie verhoogd en moest ze aan een infuus. Onbehandeld kan een lelievergiftiging bij katten binnen 12 tot 36 uur leiden tot nierfalen. "Bij acuut nierfalen kan het zijn dat de nieren geen urine meer produceren, katten overleven dat over het algemeen niet", legt de dierenarts van Evie, Suzanne van der Woude Lemmens, uit.

In Nederland zijn planten de voornaamste oorzaak van vergiftigingen bij katten, waarvan lelies de meeste intoxicaties veroorzaken, blijkt uit de jaarcijfers van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) in Utrecht, een informatiecentrum voor artsen en dierenartsen. Het NVIC krijgt jaarlijks zo'n vijfhonderd telefoontjes van dierenartsen over katten met een (vermoede) planten- of bloemenvergiftiging.

Giftige huisplanten die het vaakst gemeld worden:

• Lilium spp. (leliesoorten): veroorzaakt acuut nierfalen.
• Hydrangea spp. (hortensiasoorten): veroorzaakt maag- en darmklachten: braken, lusteloosheid en diarree.
• Spathiphyllum spp. (lepelplantsoorten): veroorzaakt irritatie, zwelling en pijn in en rond de bek, overmatig kwijlen, braken, moeite met slikken.
• Tulipa spp. (tulpsoorten): veroorzaakt braken, lusteloosheid, diarree en overmatig kwijlen.
• Narcissus spp.: veroorzaakt braken, overmatig kwijlen, diarree; in ernstige gevallen convulsies, lage bloeddruk, trillingen en hartritmestoornissen.
• Aloe vera: veroorzaakt braken, lusteloosheid en diarree.

Ook andere bloemen en planten kunnen gevaarlijk zijn voor katten, waaronder de dieffenbachia, een populaire tropische kamerplant die, net als lelies, ernstig orgaanfalen veroorzaakt. Op de website van het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG) staat een uitgebreide lijst van welke planten en bloemen giftig zijn voor huisdieren.

"De meeste katten blijven van nature bij giftige planten uit de buurt”, zegt dierenarts Joris Robben, hoofd van de afdeling Spoed- en Intensieve zorggeneeskunde voor gezelschapsdieren van de Universiteit Utrecht.

"Heel veel planten smaken bitter en vies en daar beginnen katten meestal niet aan." De reden dat lelies vaak worden genoemd, legt hij uit, heeft vooral te maken met de ernst van de vergiftiging, die de dood tot gevolg kan hebben. Daarnaast zijn - ook zonder stamper - de bladen van de lelie, de stengels en zelfs het water in de vaas giftig voor katten.

De nierwaarden van kat Evie zijn nog steeds verhoogd, maar Meijerink was er op tijd bij. "In het begin nam ik het mezelf erg kwalijk. Ik ben me wild geschrokken en ben erg opgelucht dat ik snel heb gehandeld. Evie heeft het overleefd en mijn doel is nu om anderen te waarschuwen voor het gevaar van lelies."

Op de website van The American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (ASPCA) staan alle planten vermeld die wél veilig zijn voor je kat.