Een minimalistische inrichting: dat betekent witte muren, strakke lijnen, lichte en eenvoudig geconstrueerde meubels en weinig spullen, aldus architectuurhistoricus Wouter van Elburg, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

"De minimalistische trend voert nu de boventoon in de woonwereld", vertelt hij. "Het komt veel terug in de media, op sociale media en in tijdschriften, vooral gevoed door design uit Scandinavië."

Eind jaren zeventig opende de eerste IKEA haar deuren in Nederland. Het Zweedse bedrijf kreeg snel voet aan de grond met heldere en eenvoudige designs. "Tien jaar later kwamen er veel ideeën over inrichting uit Japan overwaaien", vertelt Van Elburg.

"De woontijdschriften kwamen vol te staan met 'ma', wat leegte, ruimte of pauze betekent in het Japans. Het idee? Een leeg en opgeruimd interieur draagt bij aan een heldere geest."

Bewuster leven, minder haasten, rust willen: minimalisme past in dat rijtje, vertelt Cor van Halen, docent Sociale- en Cultuurpsychologie op de Radboud Universiteit in Nijmegen. "Het is een trend die tegen de consumptiemaatschappij en prestatiesamenleving ingaat. Steeds meer mensen vragen zich af of ze nog wel mee willen doen aan de ratrace en het nastreven van materieel bezit. Ook milieuoverwegingen spelen daarbij een steeds grotere rol."

Minimalisme kan een hulpmiddel zijn om meer rust en evenwicht te krijgen, stelt Van Halen. "Het opruimen en leger maken van je huis helpt daar bij. Dat is makkelijker dan jezelf of de maatschappij veranderen. Je eigen fysieke ruimte, daar heb je meteen invloed op."

Er zit een gevaar aan de minimalistische trend als je het doet om de mode te volgen, denkt Van Halen. "Dan is het niet iets wat echt uit jezelf komt, maar dan laat je je voortdrijven door externe prikkels, veelal uit de media. Het effect zal dan niet groot zijn op je geluk."

Want opruimgoeroes spelen in op de trend en zien een markt, zegt Van Halen. "Zo wordt het iets waarin je moet investeren. Met tijd en met geld. Dat is volgens mij juist precies wat je wilt vermijden met minimalisme, waarvan het doel meer rust en vrijheid is."

Met de komst van de Japanse opruimgoeroe Marie Kondo werd de Japanse invloed op Nederland nog groter, zegt Van Elburg. "We leven in een drukke tijd, wat er voor kan zorgen dat je binnenshuis meer rust wil. Daarom doet Kondo het momenteel zo goed. En ja, daar komt ook marketing bij kijken."

Het opruimen en leger maken van je huis kan voor rust zorgen. (Bron: 123RF)

Steeds minder spullen en steeds meer weggooien - het kan klinken als een bevrijdend idee. Maar is weggooien beter dan bewaren? "Het hangt af van de reden waarom je ontspult", zegt Van Halen.

"Spullen zijn niet altijd slecht. Goede spullen komen van pas. Als je iets bezit of bewaart waar je wat aan hebt, lijkt me dat prima. Dan gaat het niet om het hebben ervan, maar om wat je er mee kunt."

Maar niet alle spullen zijn nuttig, zoals persoonlijke bezittingen met een bepaalde waarde. Minimalist Jelle Derckx gooide deze ook weg, totdat hij vijf spullen overhad. Hij maakte er een instructievideo over: Hoe laat ik mijn sentimentele spullen los?

"Als je doorschiet, doe je moeilijk over alles wat je hebt", zegt Van Halen. "Het lijkt me uitstekend om spullen te hebben waar je je prettig bij voelt en waar je aan gehecht bent. Spullen waar je gelukkig van wordt en die wat bijdragen aan je leven."

De een wordt gelukkig, creatief en vrij in een leeg huis, de ander in een huis met spullen. "Zodra het een of het ander excessief wordt is het niet goed", besluit Van Halen. "Hetzij de totale controle, hetzij de troep"

"Daarom moet ook minimalisme niet veranderen in een obsessie - daar word je juist niet gelukkig van. En minimalisme draait, volgens mij, juist om ruimte en tijd vrijmaken om dingen te vinden en te doen die wel bijdragen aan je geluk en welbevinden. Daar moet je aan toekomen."