In die betegelde tuinen wonen geen dieren en groeien geen planten. Dat is ook de bedoeling van tuineigenaren, want dat maakt een tuin onderhoudsarm, behalve het obligate onkruid krabben en de hogedrukspuit eens in de zoveel tijd.

Toch heeft zo'n tegeltuintje z'n weerslag op de natuur én ons welbevinden. Dat mensen zich lekkerder voelen tussen groen gras, vlinders en geurende bloementuinen dan in een hete stad klinkt aannemelijk. De Universiteit van Wageningen zocht het uit.

En inderdaad: veruit de meeste mensen voelen zich het allergelukkigst aan de kust en in de wilde natuur, en het minst gelukkig in een stedelijke bebouwde omgeving. Daar tussenin zitten recreatiegebieden, parken, bossen en landbouwgrond.

Al die stenen in de stad zijn niet alleen de straten, winkels of overheidsgebouwen: 40 procent van het stedelijk gebied is in het bezit van particulieren.

Op die particulieren mikt Stichting Steenbreek. Door een tegeltje eruit te wrikken en er plantjes in te zetten help je verdwijnende insecten, de bestrijding van oververhitte steden en wateroverlast.

Eén zo'n tegeltje klinkt als een druppel op een gloeiende plaat, maar juist kleine, lokale maatregelen zijn het meest effectief, aldus de stichting. Zij maken sinds 2015 gemeenten warm om aan de slag te gaan met groene initiatieven en sinds de oprichting zijn 110 gemeenten aangesloten, en actief bezig met het vergroenen van de leefomgeving.

Elke gram CO2 die niet in de atmosfeer komt, telt, zeggen de initiatiefnemers van deze stichting. "Elke vierkante meter steen die wordt vervangen door groen zorgt ervoor dat water in de bodem kan zakken, de temperatuur in de stad wordt getemperd, fijnstof wordt afgevangen, insecten, amfibieën, vogels en kleine dieren weer een leefgebied vinden en mensen zich prettiger en gezonder voelen. Daarmee neemt direct de fysieke en sociale leefbaarheid in wijk en buurt toe."

Wout Veldstra is de oprichter van Stichting Steenbreek. Van lokale buurtinitiatieven moet de stichting het hebben, zegt Veenstra.

"Overheidsmaatregelen om klimaatverandering te bestrijden, worden ons opgelegd en maken ons opstandig. Je tegels vervangen voor groen, dat heb je zelf in de hand."

Betegelde tuinen verbieden, dat werkt niet, zegt Veldstra. "Misschien in Duitsland, maar Nederlanders pikken dat niet. We moeten het zelf willen. We zien dat steeds meer mensen betrokken raken. Kijk bijvoorbeeld naar stadsecologen. In 1991 hadden we er maar vier, nu heeft elke gemeente een stadsecoloog die zich bemoeit met groen in de stad."

De actie Tegel eruit, plantje erin loopt al een paar jaar in verschillende gemeenten, en wordt steeds succesvoller. In Den Haag werden dit jaar 13.700 tegels vervangen voor planten. In totaal zijn er in de stad van 2015 tot en met 2017 zo'n 76.000 stenen uit tuinen en straten gehaald.

Ook commerciële partijen doen mee: Intratuin hield vorig jaar een inruilactie: vijftienduizend mensen ruilden een tegel in voor gratis plantjes. Toen de actie een jaar eerder werd gehouden waren dat nog maar tweeduizend tegels. Een positieve uitzondering, vindt Stichting Steenbreek. "De tuinbranche is wat ons betreft te afwachtend. Maar alle beetjes helpen."