Branchevereniging voor woningcorporaties Aedes meldt dit en wil de ervaring binnen deze regio's gebruiken voor samenwerking met andere regio's.

Door de bouwbesluiten van 2003 en 2012 zijn er al grote stappen gemaakt volgens Ronald van Londen van woningcorporatie Woonstede in Gelderland. "Wat betreft de gebouwen, het installeren van rookmelders, brandwerende voorzieningen en vluchtroutes is al veel gedaan. Maar dat gaat alleen om de gebouwen."

"Dat gaat dan vooral over nieuwbouw, maar niet over bestaande bouw", nuanceert Frank Huizinga van Brandweer Nederland. "Het niveau Bestaande bouw in het Bouwbesluit kent bijvoorbeeld géén wettelijke verplichting voor het hebben van rookmelders. En stel dat een gebouw aan de bouwregelgeving voldoet, dan wil dat nog niet per definitie zeggen dat er sprake is van een brandveilig gebruik van een gebouw."

"Brandveiligheid zou getoetst moeten worden aan de bewoners van een pand", stelt Van Londen. "Als er veel senioren wonen met rollators, kan een drempel van tien centimeter ineens een onoverkomelijk obstakel vormen. In een pand waar veel starters wonen is zo'n drempel geen enkel probleem en is er juist behoefte aan meer communicatie. Bijvoorbeeld ook in meerdere talen."

Er is best wat weerstand volgens Van Londen. Brandoefeningen of het aanpassen van vluchtroutes kosten geld. "Daarnaast hebben sommige bewoners ook weerstand tegen veranderingen, want die gezellige zitjes op de hal, die mogen bijvoorbeeld niet meer."

Huizinga benadrukt de verantwoordelijkheid van álle betrokken partijen bij brandveiligheid. "Waar het om gaat, is dat alle betrokkenen doordrongen zijn van het feit dat zij een verantwoordelijkheid hebben. Dus naast de woningcorporaties, zorgpartners en de gemeente, zijn dit óók de bewoners zelf. Behalve de strikt formele verantwoordelijkheden, hebben we ook met elkaar een morele verantwoordelijkheid dit samen op te pakken." 

"Zorg bijvoorbeeld dat de vluchtroute altijd vrij is van obstakels. Bijvoorbeeld door spullen op de trap te zetten of op de overloop. Daarnaast moet de deur naar buiten snel te openen zijn. Hang de sleutel in de buurt van de deur, bijvoorbeeld aan een haakje."

Als het specifiek gaat om de situatie na het signaleren van brand, dan is een voorbeeld van een veel gemaakte fout een vlam in de pan proberen te blussen met water. "Bestrijd zo’n brand door een passende deksel op de pan te leggen waardoor het vuur geen zuurstof meer krijgt en dooft", zegt Huizinga. Water maakt het vaak alleen maar erger. 

Wat ook voorkomt, is dat na het constateren van een brand in een ruimte, de deur opengelaten wordt. Hierdoor kan de rook zich snel verspreiden door de woning, wat het vluchten kan bemoeilijken en het zorgt voor een snellere uitbreiding van de brand. Dus sluit de deuren.

Het roken in bed is een beruchte oorzaak van brand. Rook nooit in bed, adviseert Huizinga. Als je tóch rookt en je verlaat daarna de kamer, zorg dat de sigaret goed gedoofd is. Je kunt wat water in de asbak doen, zodat je zeker weet dat je sigaret goed gedoofd is.

Zorg er tijdens het koken voor, dat er geen spullen in de buurt van de warmtebron liggen die vlam kunnen vatten. Gebruik een kookwekker als er pannen op het fornuis staan, zodat je ze niet vergeet.

Koppel geen stekkerdozen aan elkaar. Eén stekkerdoos per stopcontact. En sluit daar apparaten op aan, die qua wattage passen bij de stekkerdoos.

Laad batterijen van telefoons en accu’s op terwijl je aanwezig en wakker bent. Trek de stekker eruit zodra de accu vol is.

Bij gebruik van een open haard of kachel: laat minimaal eens per jaar de schoorsteen vegen door een erkend bedrijf.

Verder adviseert Huizinga namens Brandweer Nederland om rookmelders te plaatsen in de woning. In de route waar je doorheen moet als je moet vluchten voor brand, en in ruimtes waar brand kan ontstaan. Het beste is om deze rookmelders aan elkaar te koppelen. Als één melder afgaat, dan gaan alle melders af. De melders zijn tegenwoordig draadloos te koppelen aan elkaar.

En heel belangrijk: sluit alle binnendeuren als je slaapt. Uit onderzoek ik gebleken dat het sluiten van de deuren de tijd om te vluchten sterk verlengt.

Je kunt een poging doen om een brand te bestrijden, als de brand niet groter is dan een voetbal, zegt Huizinga. Een geschikt blusmiddel hiervoor is bijvoorbeeld een sproeischuimblusser. Neem er dan wel eentje met voldoende inhoud, bijvoorbeeld van zes liter. 

Blusdekens kunnen gebruikt worden als de kleding van een persoon vlam heeft gevat en zijn ook geschikt voor een kleine brand van een voorwerp, maar nooit bij de eerder genoemde vlam in de pan.

"Brandveiligheid heb je zelf voor een groot deel in de hand. Mensen moeten zich daar bewust van zijn. Want als het mis gaat, dan vinden ze bepaalde voorschriften opeens niet meer zo storend en hebben ze spijt als haren op hun hoofd dat ze zich er niet aan gehouden hebben."

"Er is overigens een verschil tussen aanpassingen in gebouwen en het vrijmaken van nooduitgangen. Voor verschillende maatregelen zijn verschillende partijen nodig, daarom is overleg ook zo belangrijk," aldus Huizinga.