Archeologen ontdekken prehistorische sauna in Nijmegen

De sauna was gebouwd op een open plek in een eikenbos langs een dode rivierarm. Om het water te verwarmen zijn hete kleibollen gebruikt. Daarvan zijn er honderden gevonden. "Er was een vlek van ongeveer 20 bij 15 meter die bestond uit stookafval: houtskoolresten, verbrand steenmateriaal, maar vooral verbrande kleibollen", zegt Van den Broeke.

Volgens de archeologen is dat logisch. In Groot-Brittannië en Ierland werden hete stenen gebruikt, maar die waren in de Waalsprong niet te vinden, terwijl de rivier voor meer dan genoeg klei zorgde.

Onder het pakket van stookafval kwamen twee hutten tevoorschijn met een doorsnede van ongeveer 3 meter. "Eén daarvan was zeker een zweethut", zegt de onderzoeker. Bij de sauna is ook een maalsteen met een bronzen dolkje gevonden, een in die tijd gebruikelijk offerritueel.

Het is niet duidelijk wie de zweethutten en de koudwaterbaden heeft gebruikt. Aangezien een sauna in de prehistorie zeer zeldzaam was, kwamen er mogelijk religieuzen uit de wijde omtrek. In de omgeving van de vindplaats hebben de archeologen ook veel hoefsporen ontdekt, mogelijk ook van offerdieren.

De sauna is gevonden in de Waalsprong, het gebied waar Nijmegen de stad uitbreidt in noordelijke richting. In de Waalsprong worden regelmatig archeologische vondsten gedaan.

Het gebied waar nu een sauna bleek te zijn, was twintig jaar geleden al bekend als archeologische vindplaats. Toen werkte Van den Broeke nog voor de gemeente Nijmegen als archeoloog. "Het was een raadselachtige vindplaats", zegt hij. "Maar destijds was er geen geld voor verder onderzoek. Na mijn pensioneren heb ik het weer opgepakt."

De onderzoeker haalde "mentale steun" uit het feit dat soortgelijke sauna's ook in Ierland en Groot-Brittannië waren aangetroffen. Hij is "content" met de ontdekking.