Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Zondag 29 januari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Muurschildering Lascaux

80 jaar na vondst grotten van Lascaux: 'Zelfs Picasso onder de indruk'

Door Thomas Kragten

12 sep 2020 om 19:32Update: 2 jaar geleden
nujij comment24 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
De prehistorische grottekeningen in de Franse grotten van Lascaux werden afgelopen week precies tachtig jaar geleden ontdekt. De afbeeldingen die mensen in de prehistorie achterlieten waren bijzondere vondsten en zelfs de beroemde schilder Pablo Picasso zou onder de indruk zijn geweest van de werken. Wat kunnen we leren van de grot van Lascaux?

Op 12 september 1940 kruipen vier Franse scholieren een gat in, dat een van hen enkele dagen daarvoor bij toeval had ontdekt in een bos in de Vézèrevallei in het Franse Dordogne. Dat gat blijkt de opening te zijn naar een grottenstelsel, waarvan de wanden bedekt blijken met oertekeningen.

Kort na de vondst zou kunstschilder Picasso de grotten hebben bezocht en hebben gezegd dat mensen in duizenden jaren niets meer hebben bijgeleerd over kunst. Tegenwoordig staat Lascaux op de Unesco Werelderfgoedlijst en kunnen bezoekers alleen nog een replica van de prehistorische kunst bezoeken.

De tot vijftienduizend jaar oude kunst bestaat uit afbeeldingen van oerrunderen, paarden, herten, mensen en hybriden van mensen en dieren. Wat leren die afbeeldingen ons over de prehistorische mens?

Ware betekenis van tekeningen moeilijk te achterhalen

"Lascaux leert ons heel veel en tegelijkertijd ook helemaal niets", vertelt onderzoeker Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden aan NU.nl. "Het geeft een kijkgat in de gedachtewereld van de prehistorische mens, maar omdat de makers al millennia dood zijn is de symbolische betekenis achter de kunst niet meer te achterhalen."

Wel kunnen de tekeningen laten zien hoe de wereld er vroeger uitzag, bijvoorbeeld wat voor dieren er rondliepen en wat mensen toen belangrijk vonden. Zo zijn er afbeeldingen van de jacht, maar niet van planten of woningen. Waarom de bewoners van Frankrijk in de steentijd het een belangrijker vonden dan het ander, blijft open voor interpretatie.

Foto: Flickr.com/Adibu456

Dieren op de grotwanden in Lascaux. (Foto: Flickr.com/Adibu456 (CC BY-NC 2.0))

Grotten vermoedelijk spirituele plek

Vermoedelijk waren de grotten van religieus belang. Dusseldorp vertelt dat in de grotten maar weinig gereedschap gevonden werd. De spullen die werden gevonden, waren waarschijnlijk gebruikt om de tekeningen te maken.

"Dit bewijst dat deze mensen geen holbewoners waren", stelt de onderzoeker. Als mensen namelijk in de grotten hadden gewoond, waren er veel meer gereedschappen en bijvoorbeeld etensresten opgegraven in de gangen.

Niet alleen de vondsten in de grot geven het idee dat het om een religieuze plek gaat, maar ook de afbeeldingen zelf. Naast realistische dieren is er bijvoorbeeld ook een mannetje afgebeeld met een vogelkop. In andere grottekeningen wereldwijd zijn ook dit soort hybriden afgebeeld en mogelijk hebben die een spirituele betekenis.

  • Dit betekent de pas ontdekte figuratieve kunst uit de laatste ijstijd
    Zie ookDit betekent de pas ontdekte figuratieve kunst uit de laatste ijstijd

Niet alleen tekeningen van Lascaux belangrijk voor wetenschap

Onderzoek naar de grotten van Lascaux is sinds de ontdekking wel lastig geworden. Slechts een beperkt aantal mensen mag, voor maar heel even, naar binnen. Toeristen zullen het moeten doen met een replica van de grotten. Dit komt onder meer door schimmelvorming in de grot die maar blijft uitbreiden, legt Dusseldorp uit.

Tegenwoordig wordt er nog wel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de grotten. Deze onderzoekers kijken echter vaak niet naar de kunst of de betekenis ervan, maar vooral naar de schimmels op de muren.

Eerder

  • 27 feb 2020 om 14:57
    Prehistorische grotschilderingen uit grot van Chauvet te bekijken in VR
    Prehistorische grotschilderingen uit grot van Chauvet te bekijken in VR
  • 11 dec 2019 om 19:04
    Oudste door mensen gemaakte afbeelding gevonden in Indonesië
    Oudste door mensen gemaakte afbeelding gevonden in Indonesië
Beeld: Alistair Coombs
nujij comment24 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

WetenschapGeschiedenis


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment24 reacties

Net binnen

  • 06:15
    Bryan Cranston en Kevin Hart werken aan vervolg op The Upside
  • 05:46
    Weerbericht: Grijze bewolkte dag met af en toe motregen
  • 05:36
    Israël kondigt acties aan na schietpartij synagoge
  • 05:25
    Het Woord van vandaag: Raad jij het woord van de dag?

Meest gelezen

  • 1
    Rozengeur & Wodka Lime-actrice Ghislaine Pierie op 53-jarige leeftijd overleden
  • 2
    PSV mede dankzij goal van veelbesproken Veerman te sterk voor Go Ahead
  • 3
    OverzichtOekraïne lijkt grip op Bakhmut te verliezen | Rusland: 14 doden bij aanval op ziekenhuis
  • 4
    Spaanse politie arresteert man die aanslag plande op strandbezoekers Benidorm
  • 5
    Minstens helft van wereldwijde sterfgevallen door corona vindt nu plaats in China


Nieuwsvideo's

  • Wildcamera filmt roedel van negen wolven op Veluwe
    Wildcamera filmt roedel van negen wolven op Veluwe
  • Europa wil verbod op PFAS: wat zijn dat ook alweer?
    Europa wil verbod op PFAS: wat zijn dat ook alweer?
  • Honderden klimaatactivisten blokkeren A12 in Den Haag
    Honderden klimaatactivisten blokkeren A12 in Den Haag
  • Bodycambeelden tonen fatale arrestatie zwarte man in VS
    Bodycambeelden tonen fatale arrestatie zwarte man in VS

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden