De hoeveelheid water in de oceanen dat helemaal geen zuurstof bevat is in de afgelopen vijftig jaar meer dan verviervoudigd. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. Zuurstofhoudend water is een eerste levensbehoefte voor vissen en ander zeeleven.

Het onderzoek van een VN-werkgroep, het Global Ocean Oxygen Network, is vrijdag gepubliceerd in Science. Het is de meest uitgebreide studie tot op heden naar de dalende zuurstofniveaus in de oceanen, meldt de Britse krant The Independent.

De onderzoekers ontdekten dat de oceanen in de afgelopen vijftig jaar zo'n twee procent van hun zuurstofgehalte hebben verloren. Ook was er in die periode een tienvoudige toename van het aantal plekken met een laag zuurstofgehalte in kustgebieden, die 'dode zones' worden genoemd.

"Zuurstof is van fundamenteel belang voor het leven in de oceanen", zei hoofdonderzoeker Denise Breitburg, marine-ecoloog bij het Smithsonian Environmental Research Centre in de VS. "De afname van oceaanzuurstof behoort tot een van de meest ernstige effecten van menselijke activiteit op het milieu op Aarde."

Vervuiling en klimaatverandering spelen beide een grote rol bij de afname van het zuurstofgehalte, schrijven de onderzoekers. 

Algengroei

Voedingsstoffen uit rioleringssystemen en kunstmest belanden in de oceanen en stimuleren de groei van algen. Als die algen sterven, worden ze afgebroken door bacterieën die ook het zuurstof uit het water tot zich nemen. Bovendien zorgt de opwarming van het oceaanwater door klimaatverandering evoor dat zuurstof minder makkelijk door het wateroppervlak dringt.

In de eerder genoemde dode zones is het zuurstofgehalte doorgaans zo laag, dat dieren die daar leven stikken. In gebieden waar de afname minder sterk is, kan zuurstofgebrek zorgen voor groeiproblemen en het verstoren van de voortplanting.

Oplossingen

De onderzoekers benadrukken dat er manieren zijn om het zuurstofprobleem op te lossen. Ze verwijzen daarbij naar het Amerikaanse Chesapeake Bay, waar aanpassingen aan de zuiveringsmethode voor rioolwater leidden tot een flinke toename van het zuurstofgehalte. 

"Dit is een probleem dat we kunnen oplossen", aldus Breitburg. "Voor het stoppen van klimaatverandering is een wereldwijde inspanning noodzakelijk, maar zelfs lokale iniatieven kunnen de afname van zuurstof in de oceanen helpen tegengaan."