Goudvis overleeft onder ijs door melkzuur om te zetten in alcohol

In tegenstelling tot mensen en de meeste andere gewervelden, kunnen goudvissen lang zonder zuurstof. Ze kunnen 's winters tot maandenlang overleven in bevroren water door zelf alcohol te produceren. Dat was al bekend, maar in een nieuwe studie in Scientific Reports staat hoe ze dit doen.

In het rapport schrijft een groep onderzoekers van de universiteiten van Oslo en Liverpool dat goudvissen in staat zijn opgehoopt melkzuur ­- dat ontstaat bij zuurstofgebrek ­- om te zetten in ethanol, de bekendste alcohol. Overtollig melkzuur lozen ze via hun kieuwen in omringend water, zodat het zich niet in hun lichaam ophoopt.

Eiwitten

Dat bijzondere mechanisme zou ontstaan doordat de spieren van goudvissen niet de gebruikelijke één, maar twee sets eiwitten bevatten. Die tweede set lijkt juist te worden geactiveerd bij afwezigheid van zuurstof.

Volgens de onderzoekers kan 100 milliliter bloed van de kroeskarper - een aan de goudvis verwante karper met dezelfde lichamelijke eigenschap - tot 50 milligram alcohol bevatten, een hoeveelheid waarmee wij niet meer in de auto mogen stappen.

"Maar dat is nog altijd beter dan een ophoping van melkzuur, bij mensen en andere gewervelden het eindproduct van glucosemetabolisme."