Stikstofdioxide blijkt de grote aanjager van deze groei. Onderzoekers van de Universiteit van Berkeley in California beschrijven hun bevindingen vrijdag in Science.

Deze deeltjes, zogeheten organische aerosolen, maken meer dan de helft uit van alle deeltjes die rondzweven in de onderste laag van de atmosfeer.

Ze kunnen luchtwegklachten veroorzaken, met name bij mensen met astma. Deze deeltjes komen in de lucht als uitstoot van verbrandingsmotoren.

Sommige van deze deeltjes ontstaan pas wanneer onschadelijke deeltjes reageren met bijvoorbeeld stikstoftrioxide. Dit molecuul onstaat wanneer stikstofdioxide en ozon met elkaar reageren. Overdag wordt stikstoftrioxide onder invloed van licht snel afgebroken, 's nachts niet. 

De onderzoekers bouwden een onderzoekstoren om de natuurlijke concentraties van organische aerosolen te meten in Bakersfield, California. Hun metingen laten een duidelijke aangroei van deze aerosolen zien tijdens de nacht.

Een hogere concentratie stikstofdioxide deed de aangroei aanwakkeren, de aanwezigheid van andere organische moleculen kon die juist remmen.

Bij een sterke aangroei werd de maximum aanvaardbare aerosolconcentratie wel overschreden, bij matige aangroei niet. Dit gegeven biedt volgens de onderzoekers kansen om de luchtvervuiling te verminderen.

Stikstofoxiden, vluchtige moleculen én andere organische moleculen worden ook geproduceerd bij verbrandingsreacties. Door de verbranding op een schonere manier te laten plaatsvinden kan de concentratie schadelijke aerosolen omlaag.