
DNA bonobo in kaart gebracht
Onderzoekers van het Max Planck Instituut in Leipzig publiceren de resultaten vandaag in het tijdschrift Nature.
Nadat al eerder de analyse was verschenen van het DNA van de chimpansee, gorilla, orang oetan en mens maakt de bonobo het rijtje mensapen vol. De resultaten bieden aanknopingspunten voor het verklaren van de vroege evolutie van de mens en de verwante mensapensoorten.
Voorouder
De mens, chimpansee en bonobo hebben een gemeenschappelijke voorouder die naar schatting zes miljoen jaar geleden leefde. Zo'n anderhalf tot twee miljoen jaar geleden werden de chimpansee en bonobo van elkaar gescheiden door de Congorivier in Afrika, de chimpansees leven ten noorden van die rivier, de bonobo's ten zuiden.
inds die tijd hebben chimpansees en bonobo's niet of nauwelijks meer gepaard met nakomelingen tot gevolg, melden de onderzoekers. De bonobo lijkt genetisch evenveel op chimpansees van vlak over de rivier als op dat van veel verder weg levende chimpansees.
Seks
De bonobo had in zijn leefgebied geen concurrentie van de gorilla, in tegenstelling tot de chimpansee. De onderzoekers vermoeden dat hij daardoor minder agressief is. Bonobo's hebben ook veel seks die niet voor voortplanting is bedoeld, ook tussen apen van hetzelfde geslacht, terwijl chimpansees alleen paren als de vrouwtjes vruchtbaar zijn. Een genetische verklaring hiervoor vonden ze niet. Genetisch gezien hebben ze sowieso geen duidelijke verschillen kunnen vinden waarvan ze de functie kennen.
1,6 procent van het bonobo-DNA lijkt meer op dat van ons, dan op dat van chimpansees. In totaal lijkt drie procent van ons DNA meer op dat van een bonobo of een chimpansee, dan dat die gedeeltes van de twee apensoorten op elkaar lijken.
Uniek
Dat klinkt interessant, maar volgens de onderzoekers is het juist boeiend om uit te vinden waarin we juist wel verschillen van de apen. Juist die stukjes DNA maken ons uniek. De analyse van het bonobogenoom helpt om de lijst met mogelijke stukjes die hiervoor in aanmerking komen korter te maken.
Gemeen
Overigens benadrukken de onderzoekers dat de donor van het DNA, een achttienjarig vrouwtje, geen doorsnee bonobo is. Ze haalde nog wel eens uit naar mensen die bij haar in de buurt kwamen. De analyse van het DNA van een vriendelijker bonobo moet duidelijk maken of die gemene karaktertrekken tot op haar DNA te herleiden zijn.