Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Woensdag 8 februari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Strijbeekse Heide 17:13u

Ook landschappen kunnen 'kantelen'

Door NU.nl/Jop de Vrieze

13 okt 2011 om 20:51
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
AMSTERDAM - Er zijn drie soorten wilde landschapsbegroeiing: boomloos, savanne en bos. De overgang tussen die drie verloopt abrupt, waardoor tussenvormen nauwelijks voorkomen: het zogenaamde 'kantelen'.  

Het kantelen vindt plaats als bij een steen op een randje, via een kantelpunt. Een kantelpunt is een situatie waarin een systeem, in dit geval een landschap, abrupt overgaat van de ene naar de andere stabiele toestand.

Twee onafhankelijk uitgevoerde studies bewijzen dit in publicaties die op 14 oktober verschijnen in Science.

Een van de twee publicaties komt van de hand van de ecoloog Marten Scheffer en zijn collega's van de Wageningen Universiteit.

Kantelpunten

Scheffer verwierf bekendheid met onderzoek naar het fenomeen kantelpunten. Hij ontdekte eerder dat meren heel troebel of heel helder zijn. Nu blijkt dat ook landschapsbegroeiing kan kantelen en dat terugkantelen uiterst moeizaam gaat.

Scheffer en zijn collega's bestudeerden satellietbeelden van drie continenten, Afrika, Australië en Zuid-Amerika. Op basis hiervan bepaalden ze het aantal bomen per vierkante kilometer land. Die gegevens legden ze naast de jaarlijkse neerslaggegevens, en berekenden zo in welke mate de begroeiing van regen afhangt.

Weggeblazen

Ze ontdekten dat een natuurlandschap voor nul, twintig of tachtig procent met bomen begroeid is. Scheffer: 'Tussenvormen ontdekten we op de kaart nauwelijks. De bestaande systemen houden zichzelf in stand, ook bij toe- of afnemende neerslag.'

Een bos houdt veel vocht vast, in een woestijn wordt ieder opkomend boompje weggeblazen. Alleen bij langdurige droogte verandert een bos in een savanne en is de kans dat het bos zich weer herstelt zeer klein.

Cruciale factor

Het tweede artikel, geschreven door ecologen van de Princeton University, gaat in op de impact van vuur op de stabiliteit van landschappen. De Amerikanen stelden vast dat bij middelmatige regenval, 1000 tot 2500 mm per jaar, vuur de cruciale factor is die de overgang van savanne naar bos belemmert.

Scheffer en zijn collega's hopen dat bijvoorbeeld de Braziliaanse regering hun resultaten zal toepassen. Ze ontdekten dat juist in de door droogte kwetsbare delen van het tropisch regenwoud veel menselijke activiteit plaatsvindt. Extra voorzichtigheid is daar volgens hen geboden om een abrupte transformatie in savannegebied te voorkomen.

Eerder

  • 02 okt 2011 om 10:11
    'Flora en fauna kunnen uitzonderlijk weer niet bijbenen'
    Bij een heerlijk herfstzonnetje is deze atalanta op zoek naar honing.
  • 16 sep 2011 om 10:22
    'Kaalslag' dreigt in natuur
    DEN HAAG - De grote kastanjeboom, die voor het Achterhuis stond wilde men door middel van geimproviseerde constructies redden.
Het zou maar voor een aantal jaar (10 tot 15 jaar) zijn, want echt levensvatbaar was de boom niet meer omdat een schimmel de boom had aangetast. 
Het was een icoon geworden voor velen; een lijfelijk symbool voor alles wat Anne Frank en haar familie had doorgemaakt in het ‘verborgen huis’.
Ondanks deze verwoede pogingen de boom met stevige stalen constructies en overige hulpmiddelen te redden woei de boom op 22 augustus 2010 tijdens een storm toch om.

Toch kan men nog steeds genieten van deze boom.
En dan niet alleen op foto’s of tekeningen.
Er zijn na de kap stekken gemaakt van de originele boom.
Ook in Den Haag staat een stek.
De locatie kan (uit veiligheidsoverwegingen) niet bekend worden, maar ooit zal hij pronken op de Anne Frankschool als hij sterk genoeg is daar te overleven.
Twee jaar is hij liefdevol verzorgd door een iemand op het balkon, nu staat hij vrij in de natuur. Zodra het mogelijk is, zal hij op de nieuwe vaste plaats kunnen uitgroeien tot een nieuw symbool in de Hofstad.
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail


Aanbevolen artikelen

Net binnen

  • 09:37
    VideoNederlandse reddingswerker in Turkije: 'Zes mensen gered'
  • 09:31
    Microsoft wil ons laten chatten met zoekmachine Bing
  • 09:23
    Bosz grijpt naast bondscoachschap bij België: Tedesco (37) volgt Martínez op
  • 09:06
    Legendarische Kroatische bondscoach Blazevic (87) overleden

Meest gelezen

  • 1
    Dit is nu de stand van zaken rondom de aardbevingen in Syrië en Turkije
  • 2
    Syrië was al een rokende ruïne en nu komt daar nog een enorme ramp bij
  • 3
    Vijf vragen over het kabinetsplan om de zonnepanelenregeling af te bouwen
  • 4
    NU+Als het Rode Kruis in Turkije één man was, was zijn naam Haluk Levent
  • 5
    Ruim miljoen mensen langs de kant: mismatch op arbeidsmarkt houdt aan


Nieuwsvideo's

  • Waarom het niet lukt om aardbevingen te voorspellen
    Waarom het niet lukt om aardbevingen te voorspellen
  • Onder puin geboren baby wordt gered in Syrië
    Onder puin geboren baby wordt gered in Syrië
  • Amalia poseert met Amalia's tijdens tour op Sint Maarten
    Amalia poseert met Amalia's tijdens tour op Sint Maarten
  • Kind na bijna een dag gered uit Thaise put
    Kind na bijna een dag gered uit Thaise put

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden