AMSTERDAM – Rechters nemen mildere beslissingen nadat ze zich even hebben teruggetrokken voor een eetpauze. Dat zou blijken uit een onderzoek van Amerikaanse en Israëlische wetenschappers.

Als een rechter net terugkeert van de lunch of een korte eetpauze, is de kans groter dat hij een gevangene voorwaardelijk vrijlaat, dan wanneer hij al enkele zaken achter de rug heeft.

Waarschijnlijk heeft dat te maken met de menselijke neiging om bij het nemen van beslissingen vaker voor makkelijke opties te gaan, naarmate we meer vermoeid raken.

Dat schrijven onderzoekers van de Columbia Business School in New York en de Israëlische Ben Gurion Universiteit in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ongewijzigde situatie

Volgens de wetenschappers is het voor een rechter het makkelijkste om een verdachte in een rechtszaak in de gevangenis te laten, omdat de situatie dan ongewijzigd blijft.

“Hoe meer zaken rechters moeten beoordelen, hoe kleiner de kans dat ze een gevangene laten gaan”, verklaart hoofdonderzoeker Jonathan Levav op Discovery News. “Maar als ze net pauze hebben genomen voor een korte maaltijd, wordt die kans weer net zo groot als aan het begin van de dag. Het is alsof de rechters mentaal gezien dan weer op nul beginnen.”

Ervaring

De onderzoekers kwamen tot hun bevindingen door meer dan 11.000 gerechtelijke beslissingen te analyseren in Israël, die werden genomen door rechters met meer dan 22 jaar ervaring.

Het ging uitsluitend om zaken waarbij een gevangene het verzoek had ingediend om voorwaardelijk te worden vrijgelaten. Na de lunch oordeelden de rechters aanzienlijk milder.

Het is mogelijk dat naast de mentale factoren, ook het eten invloed heeft op de beslissingen van de rechters. Over de precieze oorzaak van de mildere oordelen kunnen de onderzoekers alleen nog speculeren. 

Machine

Volgens de wetenschappers is het in ieder geval niet verrassend dat rechters zich bij hun beslissingen waarschijnlijk laten leiden door vermoeidheid of honger.

“Er is geen reden om te geloven dat dingen die onze beslissingen in het dagelijks leven beïnvloeden geen rol spelen bij experts”, aldus Leval. “Rechters zijn ook mensen, geen machines.”