AMSTERDAM - De nieuwe president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) vindt het zorgelijk dat de sterke positie van de Nederlandse wetenschap uitsluitend te danken is aan investeringen in het verleden.

"Met het huidige bestedingenniveau valt Nederland terug in de economische ranglijsten", zei Robbert Dijkgraaf maandag tijdens de jaarvergadering. Daarin nam hij de leiding over van Frits van Oostrom.

Uitgangspositie

Wel heeft de wetenschap in Nederland volgens hem een uitstekende uitgangspositie. "Nederlandse onderzoekers zijn wat impact betreft nummer drie in de wereld."

"Nergens werken, relatief gesproken, zó weinig onderzoekers, zó hard, met zóveel effect, en met zó weinig middelen."

Investeringen

De huidige investeringen behoren tot de laagste in Europa en de inspanningen nemen ook nog verder af, stelde Dijkgraaf.

"Dat is een uitputtingsslag die we niet lang kunnen volhouden. Nederland valt terug in de economische hitparade, zeker waar het concurrentiekracht en innovatie betreft."

"Dit kabinet heeft de wens uitgesproken omhoog te willen gaan, maar de ijzeren wetten van de logica zeggen dat als wij een stap omhoog gaan, een ander land een stap omlaag zal moeten. Dat zal niet gauw gebeuren."

Zorgen

Ook in de afscheidstoespraak van Van Oostrom klonk veel zorgen door. Zo weet hij de afnemende animo bij jongeren aan het monsterverbond van onbekendheid met de wetenschap en het suffe imago van de nerd.

"Niet te ontkennen valt dat goede wetenschap, evenals kunst en sport, het nu eenmaal moet hebben van een zekere focus die aan obsessie grenst - maar achter die ogenschijnlijke beperking valt een wereld vol avontuur, vrijheid, kansen en professioneel geluk te winnen."

Dijkgraaf werd maandag geïnstalleerd als nieuwe KNAW-president. Van Oostrom heeft die functie de afgelopen drie jaar heeft vervuld. De KNAW viert dit jaar haar 200-jarig bestaan.