Vaak wordt gedacht dat vakkenvullen simpel werk is dat door iedereen kan worden uitgevoerd. Maar is dat wel zo?

Vakkenvuller is geen functie waarvoor je een opleiding hoeft te volgen. Maar het is onjuist om te veronderstellen dat iedereen het dus wel kan. Stagebegeleiders van praktijkscholen laten leerlingen bijvoorbeeld begeleid vakkenvullen, zodat ze dat foutloos kunnen doen.

In theorie kunnen deze leerlingen hier later hun baan van maken. In de praktijk worden ze - zodra ze twintig jaar geworden zijn - geregeld vervangen door goedkopere scholieren, stelt Michiel Al, onderhandelaar voor de supermarkt-cao bij FNV Handel. "Deze arbeidsmarkt is keihard."

Vakkenvullers vallen in groep A van de cao. Gedurende de hele cao-periode van 2020 tot halverwege 2023 wordt het loon met zo'n 9 procent verhoogd. Oftewel elk half jaar met een stapje van 1 tot 2,5 procent. Sinds 1 maart van dit jaar zijn de uurlonen met 1 procent verhoogd:

"Het werk van vakkenvuller wordt vaak als bijbaantje tijdens je middelbareschooltijd of studententijd gezien, net zoals de krantenwijk", zegt onderhandelaar Al. "Supermarkten maken daar driftig gebruik van. Op het moment dat medewerkers achttien of negentien jaar oud zijn, worden ze al snel te duur en vervangen door een nieuwe lichting scholieren."

De onderhandelaar stelt dat een hoger salaris vragen voor een vakkenvuller "absoluut geen optie" is. "Supermarkten betalen echt niet meer. Het schommelt allemaal net op of net boven minimumloon of bij minderjarigen jeugdminimumloon."

Daar komt bij dat per 1 januari 2022 de toeslag voor werk op zondag in de cao is verlaagd, van 100 procent naar 50 procent. Wie in 2021 al op zondag werkte, moet de toeslag van 100 procent behouden tot 1 januari 2025. Maar dit geldt alleen voor het aantal zondagen dat in 2021 ook is gewerkt. Werkt de vakkenvuller in de jaren na 2021 meer zondagen? Dan krijgt diegene over deze 'extra' dagen de nieuwe toeslag van 50 procent.

"Vakkenvuller is bepaald geen baan waarmee je promotie kunt maken, hooguit kun je meewerkend voorman (m/v) worden", zegt Al. Het is volgens hem dus lastig om echt te groeien in salaris. "Daarnaast is het werk in de loop van de jaren niet veranderd en dat zal ook niet gebeuren. Wel zijn werktijden langer geworden en is het werktempo omhooggegaan. In tijden van torenhoge inflatie zou ook dit werk echt beter beloond moeten worden dan op dit moment het geval is."

Er komt een nieuwe cao voor supermarkten aan en vakbonden werken hard voor de cao's waarin de huidige inflatie nog niet is doorberekend. "De winstcijfers van de winkels maken duidelijk dat er gewoon veel geld wordt verdiend, terwijl de lonen niet gelijkstaan aan de inflatie", zegt Al.

Bovendien zet de FNV in op een hoger minimumloon van 14 euro per uur voor een werknemer van 21 jaar oud. Al: "Voor een vakkenvuller is dat nu 11 euro en dat is al te duur voor supermarkten. Dan nemen ze wel een jonkie die voor minder dan de helft werkt. Dat zien we graag veranderen "