Ga naar de inhoud Logo NU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Spellen
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Vrijdag 22 september 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Weer, grijs en motregen 14° TV GidsLive voetbalwedstrijden 6 liveVerkeersinformatie 0 kmBeursinformatie 730.09
Vrouwen staan bij sollicitaties al 1-0 achter door algoritme

Vrouwen staan bij sollicitaties al 1-0 achter door algoritme

Door Mirte van Rooijen

25 okt 2022 om 21:26
Reacties op dit nieuwsbericht140 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail
Seksisme op de werkvloer is een bekend probleem, denk bijvoorbeeld aan de loonkloof of het feit dat meer mannen dan vrouwen in hogere functies werken. Dit (onbewuste) seksisme begint soms al bij de sollicitatie, zeker nu steeds meer vacaturesites algoritmes gebruiken om hun kandidaten te vinden.

De meeste mensen kennen algoritmes vooral van sociale media, zoals Facebook, Instagram en TikTok. De computer krijgt informatie van de gebruiker en past de inhoud op de tijdlijn erop aan. Wat minder bekend is, is dat ook zakelijk netwerk LinkedIn of vacaturesites als Nationale Vacaturebank een algoritme gebruiken.

Dit algoritme werkt op basis van kunstmatige intelligentie (AI): het vermogen van een computer om verbanden te leggen tussen de gegevens die hij krijgt voorgeschoteld. Bij vacaturesites is dit handig, want een algoritme versnelt het selectieproces. De sollicitant uploadt een cv op de site en het algoritme onderzoekt vervolgens welke vacatures hier het beste bij passen.

Hierbij let AI niet alleen op bijvoorbeeld woordgebruik, maar ook op sekse. "Een computer leert door patronen in data te herkennen, heel anders dan mensen. Die zal ook niet de context, oorzaak of gevolgen van een patroon begrijpen", zegt Harrie Oosterhuis, docent machinelearning aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. "Dit zorgt ervoor dat vooroordelen uit de echte wereld ook in de AI terechtkomen. Dit geldt ook voor seksisme op de werkvloer."

AI is zich niet 'bewust' van discriminatie

Oosterhuis heeft meegewerkt aan een onderzoek naar het effect van algoritmes op vacaturematches. Hiervoor zijn twaalf miljoen vacatures en negenduizend cv's uit de database van de Nationale Vacaturebank onderzocht.

"Stel dat er vaak vrouwen worden aangenomen als secretaresse. Dan denkt het algoritme dat dit objectief is. De vrouwelijke sollicitanten krijgen dan sneller een vacature voor secretaresse te zien, daar zijn immers de meeste matches", legt hij uit.

Dit geldt ook voor bijvoorbeeld mannen en ICT-vacatures of banen als vrachtwagenchauffeur. "De AI kan niet zelf bepalen dat die discriminerend bezig is. De kunstmatige intelligentie zoekt naar overeenkomsten en werkt enkel met de informatie die ze heeft."


De mannen zijn dus zeker in het voordeel als een vacaturesite werkt met dit algoritme.
Harrie Oosterhuis, docent machinelearning

De onderzoekers hebben ook bekeken of de AI de sekse van de geanonimiseerde cv's kan bepalen en welk effect dit heeft op de match met een vacature. "Zo hebben we bijvoorbeeld alle woorden die een gender hebben in de cv's vervangen door een genderneutrale term. Denk aan bijvoorbeeld het woord hen in plaats van hij of zij", zegt Oosterhuis. "Dit bleek geen invloed te hebben." In ongeveer 86 procent van de gevallen raadde de AI alsnog de sekse van de sollicitant.

Voor een sollicitant is het dus heel lastig om het discriminerende effect van de AI te omzeilen. In bijna alle gevallen herkent de kunstmatige intelligentie de sekse van de sollicitant. Dit is belangrijke informatie voor de computer, want het heeft ook effect op welke vacature hij met de sollicitant matcht.

  • Lees ook bij intermediair: Zo voorkom je dat je mensen uitsluit door taalgebruik

Mannen krijgen vacatures die gemiddeld 1 euro per uur meer betalen

Uit hetzelfde onderzoek blijkt namelijk dat het algoritme gemiddeld beter betaalde functies toebedeeld aan mannen. "We kwamen erachter dat vrouwen vacatures krijgen aangeboden die gemiddeld 1 euro per uur minder betalen dan de vacatures die mannelijke sollicitanten krijgen", zegt Oosterhuis. "De mannen zijn dus zeker in het voordeel als een vacaturesite met dit algoritme werkt."

Werkgevers zijn van deze discriminatie niet goed op de hoogte, blijkt uit onderzoek van het College voor de Rechten van de Mens. 96 procent van de werkgevers gebruikt bij het uitzetten van een vacature weleens een algoritme, zoals dat van LinkedIn. Maar slechts 23 procent van de werkgevers weet dat aan de algoritmes het risico op discriminatie kleeft.

Dat zijn er te weinig, vindt het College. "Als werkgever moet je niet willen dat je wervings- en selectieprocedure discriminerend is. Als een kandidaat vanwege bijvoorbeeld etniciteit of geslacht minder kansen heeft, wordt je procedure een soort online geboorteloterij", zegt een woordvoerder van het College voor de Rechten van de Mens. "Een discriminerende wervings- en selectieprocedure is in strijd met de wet. Dit is ook het geval als je als werkgever je er niet van bewust was dat de gebruikte recruitmenttechnologie discrimineerde."

Het recht om te weten dat algoritmes worden gebruikt

Als een werkgever vacatures online zet, dan zou die bij de softwareleverancier moeten informeren volgens welke criteria het algoritme de resultaten selecteert en of de software is gecontroleerd op discriminatie. "Je bent als werkgever verantwoordelijk voor de systemen die je gebruikt bij de werving en selectie. Je ervan bewust zijn dat algoritmes die hierbij gebruikt worden tot discriminatie kunnen leiden, is dus essentieel."

Het College adviseert ook altijd te communiceren dat in het wervingsproces een algoritme wordt gebruikt. Dan weet de sollicitant ook waar die aan toe is. "Ben je bijvoorbeeld afgewezen in een procedure waarin (semiautomatisch) geselecteerd werd, vraag dan waarom je bent afgewezen. Je hebt het recht om te vragen hoe je data gebruikt zijn. Kan het bedrijf niet uitleggen waarom je bent afgewezen door een algoritme, dan is het belangrijk dat werkzoekenden dit bij ons melden", zegt de woordvoerder.

Ervoor zorgen dat AI-systemen niet meer discrimineren, is volgens Oosterhuis niet zo eenvoudig als het misschien lijkt. "Wij hebben alleen gekeken naar gender, maar de kans is groot dat de AI ook een vorm van leeftijdsdiscriminatie heeft of kijkt naar iemands achtergrond. Dat gebeurt in het werkelijke leven, dus ook in computerprogramma's. We zijn nog ver weg van een computer met een voor 100 procent eerlijke manier van handelen."

Eerder

  • 18 okt 2022 om 21:45
    Zo veel geld bespaar je door te carpoolen naar je werk
    Zo veel geld bespaar je door te carpoolen naar je werk
  • 04 okt 2022 om 21:38
    Zo kan kiezen voor twee banen je meer werkgeluk brengen
    Zo kan kiezen voor twee banen je meer werkgeluk brengen
  • 04 okt 2022 om 21:36
    Stagediscriminatie is een ongrijpbaar fenomeen met soms verstrekkende gevolgen
    Stagediscriminatie is een ongrijpbaar fenomeen met soms verstrekkende gevolgen
Beeld: Getty Images
Reacties op dit nieuwsbericht140 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Werk


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

Reacties op dit nieuwsbericht140 reacties

Net binnen

  • 19:51
    VideoChinese automobilist rijdt met hoge snelheid rivier in
  • 19:40
    LiveblogGo Ahead en Fortuna trappen Eredivisie-weekend af
  • 19:27
    Oranje begint met Dijkstra en debutant Weimar in Nations League-duel met België
  • 19:06
    Duitse chauffeur gaat naar huis en laat bus vol ouderen naast snelweg staan

Meer Economie

  • James Webb-telescoop vindt koolstof op Jupiter: hoe doet-ie dat?
    NU+James Webb-telescoop vindt koolstof op Jupiter: hoe doet-ie dat?
  • huizen duitsland
    Huizenprijzen in Duitsland dalen harder dan ooit
  • Ook met extra lening zijn duurhuurders niet goedkoper uit als ze willen kopen
    Ook met extra lening zijn duurhuurders niet goedkoper uit als ze willen kopen
  • Noodlijdende winkelketen BCC definitief failliet
    Noodlijdende winkelketen BCC definitief failliet
  • Intel
    EU beboet Intel opnieuw voor concurrentievervalsing: dit keer 376 miljoen euro
Meer Economie

Meest gelezen

  • 1
    Huizenprijzen in Duitsland dalen harder dan ooit
  • 2
    Prijzen van koophuizen stijgen voor derde maand op rij
  • 3
    James Webb-telescoop vindt 'essentieel onderdeel van leven' op maan Jupiter
  • 4
    Reprimandes voor Verstappen in Singapore wekken verbazing: 'Zwaarder straffen'
  • 5
    Hoofdkwartier van Russische vloot op de Krim getroffen door raket


Nieuwsvideo's

  • Amerikaanse agenten belanden in wespennest tijdens arrestatie
    Amerikaanse agenten belanden in wespennest tijdens arrestatie
  • Chinese automobilist rijdt met hoge snelheid rivier in
    Chinese automobilist rijdt met hoge snelheid rivier in
  • Brandweer redt paard uit sloot in Voorschoten
    Brandweer redt paard uit sloot in Voorschoten
  • Rook stijgt boven hoofdkwartier Russische vloot op Krim uit
    Rook stijgt boven hoofdkwartier Russische vloot op Krim uit

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Contact met de redactie
    • Colofon
    • Nieuwsbrieven
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Klachten / Feedback
    • Toegankelijkheid
    • Adverteren
    • Apps
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Contact met de redactie
  • Colofon
  • Nieuwsbrieven
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Klachten / Feedback
  • Toegankelijkheid
  • Adverteren
  • Apps
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden