
Dit verdient een boa
Een boa is een ambtenaar met een specifieke of beperkte opsporingsbevoegdheid. De boa mag strafbare feiten onderzoeken, processen-verbaal opmaken, boetes uitschrijven, verdachten aanhouden en iemands identiteit vaststellen bij een controle.
Sommige boa's hebben politiebevoegdheden, zoals fouilleren en boeien, en mogen bij hoge uitzondering geweld gebruiken. Zo kunnen zij een wapenstok, pepperspray of zelfs vuurwapens gebruiken.
Overheden zetten boa's in om de veilig- en leefbaarheid in de openbare ruimte en het openbaar vervoer te waarborgen. Dat doen ze bijvoorbeeld in winkelstraten of bij festivals. Daarnaast kunnen jachtopzichters, milieu-inspecteurs en leerplichtambtenaren boa's zijn.
Wat heb je nodig om te beginnen?
Boa's kunnen in zes domeinen werkzaam zijn: Openbare ruimte, Milieu, welzijn en infrastructuur, Onderwijs, Openbaar vervoer, Werk, inkomen en zorg en Generieke opsporing. De Beleidsregels Buitengewoon Opsporingsambtenaar bieden een zeer uitgebreide beschrijving van de eisen waar deze ambtenaren aan moeten voldoen.
Voor reguliere boa's zijn er cursussen van zes maanden met examens, maar de gangbare opleiding is nu de mbo 3-opleiding Handhaver toezicht & veiligheid. Deze duurt 2 tot 3 jaar. Daarnaast heb je voor sommige domeinen een specifieke training nodig.
"Boa's kunnen onder zes verschillende cao's werken. De meeste boa's vallen onder de cao voor de gemeenten en Rijksoverheid. Daarnaast vallen er ook een paar onder de politie-cao", vertelt Vakbond BOA ACP-voorzitter Richard Gerrits.
"Niet iedere boa heeft dezelfde rechten. Daarnaast verschilt ook het opleidings- en werkniveau per boa: van vmbo voor de controle op straat tot academische opleidingen, dus ook de salariëring verschilt navenant", zegt de voorzitter van de vakbond die onderdeel is van politievakbond ACP.
Je kunt je hele leven een gewone boa blijven. Je kunt ook stijgen in de hiërarchie en senior of manager worden.
In de cao voor gemeenten (deze loopt tot januari 2023) worden boa's veelal ingedeeld rond schaal 5: 1.500 tot 2.800 euro. Onder de Rijks-cao is dat ongeveer gelijk. Gerrits: "In vergelijking tot de politie-cao liggen de bedragen gunstig. Dus het is zelfs voor politiemensen interessant om over te stappen naar het vak van boa."
Hoeveel werk moet je voor dat salaris verrichten en zijn er extra's?
Nederland telt zo'n 25.000 boa's met totaal verschillende werkomstandigheden. De boa's die het publiek het meest ziet, werken in de domeinen Openbare ruimte, Milieu en Openbaar vervoer. Dat zijn er tien- tot twaalfduizend. De leerplichtambtenaren, de overheidsinspecteurs en veel politie-boa's die aangiftes opnemen, zijn minder zichtbaar. Zij werken voornamelijk binnen. Dat zijn er ook ruim tienduizend.
De vacatures voor boa's gaan meestal uit van een 36-urige werkweek, met de nodige extra's. Wel wordt vaak ervaring gevraagd, vooral vanwege stressbestendigheid. Gerrits: "De regelingen in de verschillende domeinen zijn talrijk. Het gaat om regelingen voor opleidingen tot en met weekend- en avondwerk en zware beroepen. En er is nu het Individueel Keuzebudget tot 17 procent van het salaris. Op zich hebben we weinig te klagen."
Hoe maak je stappen en wat is dan het hoogst haalbare salaris?
In de gemeente-cao is schaal 8 met een bruto salaris tot 3.600 euro goed haalbaar. In vacatures gaat dat soms tot 3.800 euro. Gerrits: "Gunstig is dat je veel mogelijkheden hebt om je te ontwikkelen. Maar de salarissen in de verschillende domeinen gaan nog verder uiteenlopen. Je kunt je hele leven een gewone boa blijven en met plezier je werk op straat doen. Je kunt ook stijgen in de hiërarchie en senior of manager worden. Interessant zijn de mogelijkheden om je te specialiseren, bijvoorbeeld fiscaal of naar bestrijding van ondermijning."
Voor welke uitdagingen staat de beroepsgroep?
De grenzen van het beroep staan voortdurend ter discussie. Zo kwamen de NS en bonden recent nog overeen om de status van boa bij de 2.800 hoofdconducteurs op de treinen weg te halen. De zwaarte van de rol van boa's stijgt gestaag. Gerrits: "Zoals afgelopen jaren de coronahandhaving, binnenkort voor lichte verkeersovertredingen. Werkgevers moeten extra investeren, dus budgetten vrijmaken voor verdere professionalisering van boa's."
In een eerdere versie van dit artikel werden ook medewerkers van de FIOD onder de noemer boa geschaard. Dit is echter incorrect. De verwijzing naar FIOD-medewerkers is daarom verwijderd.
Dit artikel verscheen eerder op deze site op 16 augustus 2022. Het artikel is aangepast aan de actualiteit.