
Deniz is manager in San Diego: 'Personeel kan hier zomaar ontslagen worden'
Wie: Deniz van Heijnsbergen
Functie: Program development manager bij chipfabrikant ASML
Waar: San Diego, Verenigde Staten
Expat sinds: 2015
Hoe ben je in de Verenigde Staten terechtgekomen?
"Via ASML, daar ben ik in 2011 begonnen, toen nog in Nederland. Later kon ik deze baan in San Diego krijgen. Ik werk hier nu al zes jaar op een lokaal contract, dus niet als expat. Ik had al eerder in de Verenigde Staten gewoond, in New York en Georgia. Maar met het hele gezin naar Amerika verhuizen - we hebben drie kinderen - was wel wat anders. Onze kinderen zijn nu zeven, twaalf en dertien jaar oud, de jongste was toen dus nog heel jong."
Konden ze wel wennen in een vreemd land?
"De taal pikten ze binnen een paar maanden op, daar blijf ik me over verbazen. Maar het leven werd wel anders. We kwamen uit een gezinswijk in Utrecht, daar kon je gewoon naar vrienden en familie toelopen. Hier doe je alles met de auto, zelfs de rit naar school. De kinderen zijn gelukkig inmiddels helemaal geaard. Mijn vrouw en ik kijken het nieuws nog wel via de NOS, maar de kinderen kijken vooral Amerikaanse televisie."
Sport is hier heel belangrijk voor het opbouwen van een netwerk.
Wat viel je meteen op aan San Diego?
"Een netwerk opbouwen is hier wat lastiger. Mensen gaan aan het einde van de werk- of schooldag meteen naar huis, je komt elkaar ook niet op straat tegen. Dat hebben we vooral opgelost door veel met sport bezig te zijn. Sport is hier heel belangrijk voor het opbouwen van een netwerk. We zijn bijvoorbeeld honkbalfans geworden, dat had ik nooit gedacht. Onze kinderen zitten op honkbal en vinden het ontzettend leuk."
Welke verschillen zag je op de werkvloer?
"De werkrelatie zit fundamenteel anders in elkaar in Amerika. Die is gebaseerd op een veel lossere verbintenis tussen werknemer en werkgever. Aan de ene kant is je opzegtermijn slechts twee weken als je weg wil, en aan de andere kant kan je ook zomaar ontslagen worden. Gelukkig doet ASML dat anders. Verder is de competitie om technisch talent binnen te halen in Californië moordend. Als ze bij Apple beter betalen, zijn mensen zo weg."
Als iemand weg wil bij het bedrijf, merk je dat pas op het moment dat diegene weggaat.
Dat systeem heeft vast ook gevolgen.
"Amerikanen zijn een stuk voorzichtiger in het delen van persoonlijke overwegingen die met hun baan te maken hebben. In Nederland kun je gewoon zeggen dat je overweegt om over een tijdje met pensioen te gaan of verder aan het kijken bent. De kaarten worden hier veel meer tegen de borst gehouden vanwege die onzekerheid. Als iemand weg wil bij het bedrijf, merk je dat pas op het moment dat diegene weggaat. Daardoor ben ik als manager ook af en toe verrast. Ik hoor soms dat collega's die ik goed ken op zeer korte termijn aan een ander avontuur beginnen."
Wat vind je het leukst aan wonen in San Diego?
"Het weer is geweldig, we kunnen heel het jaar door buiten leven. Het strand is maar twintig minuten rijden en omdat er veel stranden zijn om uit te kiezen, staan er geen files zoals naar Scheveningen. Rijd je de andere kant op, dan zit je met een uur in de bergen. Die combinatie is fantastisch. Verder heeft Californië geweldige natuurparken zoals Yosemite National Park en Death Valley."
Dus jullie blijven nog wel even?
"Ja, het gezin is helemaal gesetteld. Mijn vrouw wil zelfs niet meer weg. Onze kinderen hebben hun hele schoolcarrière straks in Amerika doorlopen. Mijn oudste dochter is nu aan het kijken naar high schools en colleges. Het gaat straks draaien om wat de kinderen willen. Maar de prijs die je daarvoor betaalt, is natuurlijk dat je je familie in Nederland weinig ziet. Ik heb mijn vader bijvoorbeeld, ook door corona, al heel lang niet gezien terwijl hij ziek is en in de laatste fase van zijn leven zit."