120 Amerikaanse soldaten geven zich die dag over aan Kampfgruppe Peiper. En dat is zonder twijfel net de verkeerde eenheid om over je lot te laten beslissen. De door Joachim Peiper (foto) geleide groep tanks en soldaten bestaat uit hardcore SS'ers, van wie velen er al jaren aan oorlog en oorlogsmisdaden op hebben zitten. En ze hebben haast.

Peiper moet snel de Maas bereiken. Dat is vooralsnog zijn voornaamste doel. Een belangrijk onderdeel om van de missie Unternehmen Wacht am Rhein een succes te maken. De Duitsers, met Hitler voorop, willen met het Ardennenoffensief dwars door de zwak bemande Amerikaanse linies breken en Antwerpen bereiken.

Als dat plan slaagt, sluiten ze de Britten en Canadezen aan de noordkant af van de Amerikanen, die vooral ten zuiden van de Ardennen actief zijn.

Het Ardennenoffensief gaat op twee manieren de geschiedenis in. Qua voorbereiding en verrassingselement leveren de al verslagen gewaande Duitsers een kunststukje. Het Duitse leger heeft zich de laatste maanden vooral teruggetrokken en moet de aandacht verdelen tussen het West- en het Oostfront. Desondanks zijn in het geniep genoeg eenheden naar de grens gebracht om met verrassende stootkracht de nietsvermoedende Amerikanen te overrompelen.

Tegelijkertijd worden de laatste kaarten op tafel gelegd met een onrealistisch en complex plan, waarbij geluk een grote rol speelt. Het eerste beetje geluk wordt afgedwongen door gebruik te maken van slecht weer, waardoor de geallieerde vliegtuigen aan de grond blijven. Het gebruikelijke luchtoverwicht dat de Amerikaanse en Britse vliegtuigen normaal gesproken hebben, is daarmee voorlopig van tafel.

Een soldaat van de eerste SS Panzer Division in de Ardennen. (Foto: Getty Images)

De Duitsers moeten met grote colonnes aan tanks en voertuigen over de weg en dat komt neer op zelfmoord als continu geallieerde jachtbommenwerpers in de lucht hangen. Maar de door de Duitsers gevreesde Jabos zijn er niet, dus wordt er snel opgerukt. Daar is Peiper ook mee bezig, als hij met zijn eenheid op een kruispunt in Baugnez afstevent.

Daar kruisen ze het pad van een Amerikaans observatiebataljon. Dit zijn geen tot de tanden bewapende soldaten met veel vechtervaring. Bovendien zien ze ook wel dat Peiper een grote colonne tanks bij zich heeft en dus is verzet bieden zinloos. 120 man geeft zich over en komt in handen van een gevreesde SS-eenheid.

Het gaat hier om de eerste SS Panzer Division Leibstandarte SS Adolf Hitler. Een eenheid gevuld met fanatici als Peiper zelf, die als jongen uit de Hitlerjugend opklom binnen de SS en zelfs geruime tijd tot de persoonlijke staf van SS-baas Heinrich Himmler behoorde. In die hoedanigheid bezocht hij meerdere concentratiekampen, waaronder Auschwitz.

Een Duitse Tiger-tank passeert een brandend huis aan het Oostfront. (Getty Images)

Peiper stond ook in contact met de Einzatsgruppen, speciale eenheden die aan het Oostfront op barbaarse wijze huishielden tegen 'Untermenschen' als Joden en Zigeuners. Die werden met kolossale aantallen doodgeschoten. Peiper verzamelde hierover de statistieken en gaf die door aan Himmler. Later vocht de Standartenführer zelf aan het Oostfront, in Italië en Normandië.

Onder zijn agressieve leiding verloor de eenheid vaak veel manschappen. Ook werd gebouwd aan een gruwelijke reputatie. Peiper was opvallend vaak betrokken bij moordpartijen op burgers en het doden van krijgsgevangenen. De eerste SS-pantserdivisie stond bekend als het 'gasbranderbataljon', een verwijzing naar de gewoonte om dorpen plat te branden. Zo zou Peiper in 1943 leiding hebben gegeven aan de eenheid die in het Oekraïense Yefremovka 865 mannen vermoordde, onder meer door 240 mannen op te sluiten in een kerk en die in brand te steken.

Ook wordt hij ervan beschuldigd betrokken te zijn bij een bloedbad in het Italiaanse Boves, waar ruim driehonderd huizen in rook opgingen en een onbekend aantal mannen werd gedood.

De 120 Amerikanen in Baugnez (vlak bij Malmedy) zijn kortom in handen gevallen van een eenheid vol oorlogsmisdadigers, geleid door een SS'er die weinig op lijkt te hebben met mensenlevens.

De gehaaste Duitsers lijnen hun gevangenen op in een weiland, waarna het vuur wordt geopend. Veel Amerikanen gaan direct naar de grond, anderen proberen te vluchten. Zo vindt een groepje een veilig heenkomen in een café op de hoek van het weiland. De SS'ers steken dat echter in brand, waarna de vluchtende Amerikanen in een kogelregen om het leven komen. Anderen proberen te ontkomen aan de dood door stil in het weiland te blijven liggen. Maar de SS'ers willen zeker van hun zaak zijn en schieten van dichtbij nog eens op de slachtoffers.

Lichamen van Amerikaanse krijgsgevangenen, slachtoffers van Kampfgruppe Peiper. (Foto: Getty Images)

Zeker tachtig Amerikanen sterven in het weiland bij Baugnez. Toch weet een groep te ontsnappen. Een aantal van hen keert diezelfde dag nog terug bij hun eigen troepen.

Het duurt dan ook niet lang voordat alle Amerikanen in de Ardennen weten wat er is gebeurd. Zij besluiten de Duitsers met gelijke munt terug te betalen. Sommige eenheden krijgen de opdracht om geen SS'ers meer gevangen te nemen, maar ze ter plekke dood te schieten. Dit leidt later onder meer tot een bloedbad bij Chenogne, waar Amerikanen ongeveer tachtig Wehrmachtsoldaten doodschieten die eerder tot krijgsgevangenen zijn gemaakt, al wordt dit incident door de betrokken eenheid vakkundig in de doofpot gestopt en is de zaak nooit tot op de bodem uitgezocht.

Dat geldt wel voor wat bekend komt te staan als het Bloedbad van Malmedy. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat Kampfgruppe Peiper nog veel meer oorlogsmisdaden pleegde in de Ardennen. Tijdens de mislukte missie van de eenheid om de Maas te bereiken, worden 362 Belgische burgers en 111 Amerikaanse krijgsgevangenen het slachtoffer van de gruweldaden van de SS.

Door de Duitsers vermoorde burgers bij Malmedy. (Foto: Getty Images)

Peiper krijgt in 1946 dan ook de doodstraf. Die wordt later omgezet in levenslang, vervolgens in 35 jaar en uiteindelijk komt de Standartenführer in 1956 al vrij. Een redelijk normaal leven volgt, met onder meer werkzaamheden voor Porsche en Volkswagen. Uiteindelijk komt hij in Frankrijk te wonen, waar hij boeken vertaalt. Tot leden van het voormalige Franse verzet erachter komen waar hij woont.

Na een aanval met brandbommen wordt Peiper op 15 juli 1976 dood aangetroffen in zijn woning. Het huis treft hetzelfde lot als zoveel huizen die in handen kwamen van de eerste SS Panzer Division: het brandt volledig af.