Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Zaterdag 25 maart 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Eerste maanlanding

50 jaar na de eerste maanlanding: Wat heeft het eigenlijk opgeleverd?

Door NU.nl/Lennart 't Hart

19 jul 2019 om 17:04Update: 4 jaar geleden
nujij comment161 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Op 21 juli 1969 om 3.56 uur zet astronaut Neil Armstrong zijn linkervoet op het stoffige maanoppervlak. Onderaan de ladder van de maanlander spreekt de Amerikaan de iconische woorden: "That's one small step for man, one giant leap for mankind." Vijftig jaar later blikt NU.nl terug: wat heeft de mensheid eigenlijk gehad aan de maanlanding?

Traagschuim, het vriesdrogen van voedsel en het zuiveren van drinkwater, zijn enkele voorbeelden die we te danken hebben aan de missies - na Apollo 11 volgden nog vier succesvolle bemande maanreizen. Diezelfde vluchten hebben ook gezorgd voor talloze toepassingen in de medische wereld.

Daarnaast stond de ontwikkeling van de ruimtevaart in de jaren zestig aan de wieg van onze hedendaagse communicatiemiddelen dankzij de komst van satellieten.

Astronoom Rens Waters was pas tien jaar toen hij de astronauten Armstrong en Buzz Aldrin via een verre van optimale televisieverbinding over de grijze steen zag lopen. Waters raakte als jonge tiener zo gefascineerd door de ruimtevaart, dat hij uiteindelijk astronomie ging studeren.

Volgens de sterrenkundige heeft de maanlanding ook voor een enorm snelle vooruitgang gezorgd in de ruimtevaart zelf. "Het was het hoogtepunt in de ontwikkeling van de ruimtevaart dat men iemand naar de maan kon sturen, maar ook weer veilig terug kon brengen."

Uit het Apollo-programma ontstond begin jaren zeventig Skylab, het eerste laboratorium in de ruimte en de voorloper van het internationale ruimtestation ISS, dat sinds 2000 permanent wordt 'bewoond'. "Dat is allemaal voortgekomen uit de race naar de maan en buitengewoon interessant voor de wetenschap", zegt Waters.

Foto: Getty Images

Honderden miljoenen mensen over de hele wereld zitten net als de destijds tienjarige Rens Waters aan de buis of radio gekluisterd om de eerste maanlanding mee te krijgen. (Foto: Getty Images)

Maanstenen geven geheim prijs over oorsprong

Ook zijn we dankzij de maanbezoeken veel te weten gekomen over de maan zelf, stelt Waters. "De chemische samenstelling van maanstenen die door astronauten naar de aarde zijn meegenomen, vertellen ons over de ontstaansgeschiedenis van de maan, de aarde en het hele zonnestelsel."

Wetenschappers bestuderen deze maanstenen nog steeds. Zo zijn de laatste jaren steeds meer aanwijzingen gevonden voor de meest gangbare theorie voor het ontstaan van de maan.

Volgens de Grote Inslagtheorie botste een zeer jonge aarde 4,5 miljard jaar geleden met de Mars-achtige planeet Theia. "Door die gigantische impact slingerde allerlei materiaal de ruimte in. Dat materiaal raakte in een baan om de aarde en daaruit is de maan gevormd", legt Waters uit. Onze maan is als het ware "een chemische vingerafdruk" van die botsing.


Het waren net kinderen op het strand, die rondliepen met hun emmertjes en schepjes
Frank P. Israël, astronoom

'Maanlanding diende vooral een politiek doel'

Astronoom Frank P. Israël en hoogleraar nabije sterrenstelsels, beaamt dat de maanlandingen hebben bijgedragen aan allerlei studies naar de maan, waaronder onderzoeken naar de oorsprong van het hemellichaam.

Toch is hij minder enthousiast dan Waters over het wetenschappelijke nut die de maanlandingen hebben gehad. Die dienden volgens de astronoom vooral een politiek doel. Daarbij bleven astronauten die de maan bezochten steeds maar kort en was er geen ruimte voor langdurige onderzoeksprojecten, stelt Israël.

"Ten eerste was het nogal beperkt wat astronauten konden meenemen. Ten tweede waren de astronauten testpiloten en geen wetenschappers. Eigenlijk is het veredeld strandmateriaal wat zij meebrachten. Het waren net kinderen die met hun emmertjes en schepjes rondliepen en leuke dingen verzamelden."

Beeld uit video: Hoe de 'space race' 50 jaar geleden leidde tot een man op de maan2:29
Afspelen knop

Hoe de 'space race' 50 jaar geleden leidde tot een man op de maan

Hoe de 'space race' 50 jaar geleden leidde tot een man op de maan

Kolonisatie van de ruimte zou losbarsten

In de jaren zestig dachten veel mensen dat de tijd was aangebroken dat mensen de ruimte zouden gaan kolonialiseren. Ook films en televisieseries liftten mee op het ruimtesucces, met als bekendste voorbeelden Star Trek en 2001: A Space Odyssey.

"De verwachtingen waren heel anders", vertelt Israël. "Het Apollo-programma zou een opstapje zijn voor echte exploratie naar de maan, met vluchten erheen en ruimtevoertuigen die erover zouden rijden. Er moesten ruimtestations en militaire basissen komen."

Daar kwam het allemaal niet van. De Amerikanen hadden de ruimterace gewonnen, waardoor de politiek veel minder bereid was om geld in NASA te steken. Bovendien slokte de Vietnamoorlog (1955-1975) een groot deel van het budget op.

Daardoor blijven twaalf Amerikanen de enige mensen die ooit op de maan hebben gestaan. "Apollo 11 was eigenlijk het summum, een culminatie van strategisch politiek en militair denken", aldus Israël.

Foto: Getty Images

Na de maan zouden mensen ook de rest van de kosmos gaan verkennen, was de gedachte in de jaren zestig. (Foto: Getty Images)

Landen en bedrijven willen weer naar de maan

De laatste jaren is de interesse voor de maan weer aangewakkerd. De Amerikaanse president Donald Trump ondertekende dit jaar het plan om in 2024 weer Amerikanen naar de maan te sturen. Ook China liet zich dit jaar gelden door als eerste land ooit een maanlander neer te zetten op de achterkant van de maan.

Daarnaast proberen ook Tesla-topman Elon Musk en Amazon-baas Jeff Bezos elkaar de loef af te steken door als eerste commerciële bedrijf naar de maan te gaan.

Zowel Israël als Waters moedigt nieuwe maanmissies zeer aan. Volgens Israël valt er bijvoorbeeld nog genoeg te ontdekken over bijvoorbeeld de achterkant van de maan, "die er weer heel anders uitziet dan de voorkant".

"En als je echt je fantasie laat werken, kun je bijvoorbeeld ook zonnepanelen plaatsen op de maan en de energie transporteren. In diepe kraters bevindt zich waterijs, waardoor je weer waterstof kan opslaan. Ook een kerncentrale neerzetten is een mogelijkheid. Op de maan zijn toch geen omwonenden die bezwaar kunnen maken."

Foto: Pro Shots

Neil Armstrong, de eerste mens op de maan, heeft zojuist de Amerikaanse vlag geplant op de maan. In de vlag zit een ijzeren staafje om de vlag strak te houden, bij gebrek aan atmosfeer en dus wind op de maan. (Foto: Pro Shots)

Een radiotelescoop op de achterkant van de maan

Ook Waters ziet mogelijkheden. "Op de achterkant van de maan kun je een radiotelescoop neerzetten om in de ruimte te kunnen 'kijken'. Er is daar namelijk geen storing van radiosignalen afkomstig van de aarde."

"Bovendien kunnen we nog veel leren over hoe het bijvoorbeeld komt dat wij zo'n grote maan hebben. Bij andere planeten in ons zonnestelsel zijn die allemaal relatief klein. Verder weten we nog weinig over de inwendige structuur van de maan: heeft die een vloeibare kern bijvoorbeeld of is die uiteindelijk gestold? Daar liggen nog vragen."

Nieuwsbrief

  • Elke ochtend snel weten wat je 's nachts gemist hebt? En rond de lunch een update van het belangrijkste nieuws? Abonneer je dan nu op onze dagelijkse nieuwsbrief!

Eerder

  • 18 jul 2019 om 11:36
    India kondigt nieuwe datum voor lancering eerste maanmissie aan
    India kondigt nieuwe datum voor lancering eerste maanmissie aan
  • 26 jun 2019 om 15:00
    NASA opent voor het eerst kluis met onaangeroerde maanstenen
    NASA opent voor het eerst kluis met onaangeroerde maanstenen
  • 14 mei 2019 om 09:26
    'Toekomstige reizen naar maan kunnen hinder ondervinden van bevingen'
    Dinsdag 19 februari: Volle maan op dinsdagochtend, net voor maansondergang.
  • 26 mrt 2019 om 23:20
    Amerikaanse regering wil binnen vijf jaar weer maanlanding
    Amerikaanse regering wil binnen vijf jaar weer maanlanding
  • 26 jan 2019 om 01:52
    Vier miljard jaar oude steen van aarde in 1971 op de maan gevonden
    Vier miljard jaar oude steen van aarde in 1971 op de maan gevonden
Beeld: Pro Shots
nujij comment161 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Heelal en ruimtevaartWetenschap

NUjij: Uitgelichte reacties

Assuerus
19 jul 2019 om 20:50
Nee, ik zie geen meerwaarde om meer te investeren in vluchten naar de maan. Laten ze eerst maar eens internationaal afspraken maken over hoe om te gaan met planeten en grondstoffen uit het universum. Ruimte afval, wie is er verantwoordelijk voor en wie ruimt het op. Laat geen land, een planeet of ster mogen claimen als haar eigendom. Etc. Voordat het universum ge-exploreerd wordt (ze tegenhouden zal waarschijnlijk niks worden) moeten daar eerst concrete afspraken over gemaakt worden. Doen we dat neit, dan is er een nieuw gebied waar oorlogen over gevoerd gaan worden.
Respect: 👍 16Reacties: 💬 2
Reageer
Rob_van_Hulst
19 jul 2019 om 19:01
Als het, zoals 50 jaar geleden, alleen maar om het prestige ging, dan hoeft het van mij niet. Die uitvindingen waren er waarschijnlijk zonder de ruimtevaart ook wel gekomen. ik was 9 jaar toen de Apollo 11 landde. Ik mocht opblijven om naar de landing te kijken (zondag kwart over negen 's avonds, Nederlandse tijd), en mijn moeder heeft me maandag rond half 4 's nachts wakker gemaakt om naar de eerste stap op de maan te kijken. Het was al schoolvakantie, dus dat maakte het allemaal wat makkelijker). Ik had een plakboek met alle krantenartikelen en heb op school nog een spreekbeurt over de Apollo 11 gehouden. (Bestaat dat nog, spreekbeurten? Zo ja, dan vermoed ik via een Powerpoint presentatie en een beamer). Ik had ook zelfgebouwde schaalmodellen van de raket en de maanlander.
Respect: 👍 12Reacties: 💬 4
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment161 reacties

Net binnen

  • 00:16
    Paus Franciscus breidt wet tegen seksueel misbruik binnen de kerk uit
  • 22:33
    Daniel Radcliffe en vriendin Erin Darke verwachten eerste kindje
  • 22:25
    VideoMonumenten wereldwijd in het donker vanwege Earth Hour
  • 21:35
    Van Gerwen met fraai gemiddelde langs Van Barneveld op European Darts Open

Meest gelezen

  • 1
    Cabaretier Theo Maassen stuurt peuter de zaal uit tijdens voorstelling
  • 2
    Rusland stalt tactische kernwapens bij buurland en bondgenoot Belarus
  • 3
    EU en Duitsland bereiken na ruzie toch akkoord over uitbannen benzineauto's
  • 4
    Mediaoverzicht: 'Pure naïviteit Oranje zet Koeman in zijn hemd bij strafexpeditie'
  • 5
    Zomertijd: Waarom we de klok vannacht een uur vooruitzetten

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden