Zo voorkom je een zonnesteek en wat je moet doen als je oververhit raakt
De Vaal: "Je lijf is eigenlijk een continue chemisch proces met allerlei stofjes die alleen optimaal functioneren bij de juiste omstandigheden. Als dat proces verstoord raakt, kun je daar last van ondervinden. Bijvoorbeeld als je lichaam oververhit raakt en er niet genoeg vocht is. In dat geval spreken we van een zonnesteek."
"Op een (zonnige) zomerdag is de kans groot dat je het warm krijgt. Je gaat hijgen en transpireren. Hierdoor verdampt zweet en koelt je lichaam af. Daar hoef je niets voor te doen: het is een automatische reactie van je lichaam om alle chemische processen in je lijf goed te laten verlopen."
Wat er in je lijf gebeurt bij een zonnesteek
"Maar als je te veel vocht verliest, bijvoorbeeld omdat je te weinig drinkt, dan valt er niets meer te verdampen. Daardoor stijgt de temperatuur van je lichaam en is er ook minder vocht om je bloeddruk op peil te houden. Dat uit zich vaak in duizeligheid, hoofdpijn en spierpijn. Misschien word je niet lekker en krijg je zelfs het gevoel dat je flauw gaat vallen."
Verkoelende tips voor een warme zomerdag
- Span je niet te veel in
- Drink voldoende (absoluut geen alcohol)
- Vul je zoutgehalte aan, bijvoorbeeld met eten
- Vermijd directe zon tussen 12.00 en 15.00 uur
- Zoek verkoeling in of bij het water of in een koele ruimte
"Als volwassene voel je vaak vanzelf aan dat er een vochttekort dreigt: je krijgt dorst en gaat wat drinken. Bij kinderen en ouderen is dat seintje minder duidelijk. Zo is de dorstprikkel van mensen op leeftijd minder sterk. Daarom is het van groot belang dat zij voldoende drinken krijgen aangereikt."
Wat je wel en juist niet moet doen bij oververhitting
"Om te voorkomen dat je oververhit raakt, kun je het beste uit de directe zon blijven, vooral in de middag. Bedek je hoofd met een pet, zorg dat je voldoende drinkt en zoek verkoeling in het water. Maak desnoods je hoofd of T-shirt nat of gebruik een waaier."
Koel niet met ijskoud water, hierdoor kun je de warmte minder goed kwijt
"Wat je vooral níét moet doen, is koelen met ijskoud water. Je bloedvaten staan door de warmte namelijk wijd open, maar vernauwen door de kou. Hierdoor kun je nog minder goed de warmte kwijt en vergroot je juist de kans op oververhitting."
Klachten die kunnen wijzen op oververhitting
- Sterretjes zien, het gevoel flauw te vallen of raar gedrag
- Hoofdpijn en duizeligheid; licht in je hoofd
- Niet goed kunnen nadenken; concentratieproblemen
- Krachtverlies of spierpijn
- Extreme dorst
- Braken
"Het is echt foute boel als iemand bewusteloos raakt. Zolang diegene nog ademhaalt, kun je direct beginnen met koelen, bijvoorbeeld door middel van een koele douche of natte handdoek. Eenmaal bij kennis kun je wat te drinken geven om het vochttekort aan te vullen. Blijft de persoon braken, onrustig, verward of verliest hij of zij weer het bewustzijn, bel dan meteen 112."
