Ga naar de inhoud Logo NU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Spellen
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Zondag 24 september 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Weer, enkele opklaringen 11° TV GidsLive voetbalwedstrijden 0 liveVerkeersinformatie 2 kmBeursinformatie 730.09
Jantje Beton: 'Tegenover één uur gamen moet één uur buitenspelen staan'

Jantje Beton: 'Tegenover één uur gamen moet één uur buitenspelen staan'

Door NU.nl/Robbert Blokland

07 jun 2019 om 09:57 Update: 4 jaar geleden
Reacties op dit nieuwsbericht65 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail
Het is woensdag weer Buitenspeeldag, met als doel kinderen te stimuleren meer buiten te spelen. Het aantal buitenspelers daalt al jaren; 15 procent van de Nederlandse kinderen doet het zelfs nooit meer. Waarom is het toch zo belangrijk dat dit wel gebeurt? En wat zijn de gevolgen voor hen die het niet doen?

De organisatie Jantje Beton werd eind jaren zestig opgericht omdat er toentertijd te weinig voorzieningen voor kinderen waren in Nederland. In die jaren werden er veel nieuwe wijken vol betonnen flats gebouwd; speelplekken voor kinderen dreigden te verdwijnen of vergeten te worden in de nieuwe woongebieden.

Deze zorgen spelen een halve eeuw later nog steeds, vooral in de hermetisch dicht gebouwde Randstad. Maar er is een nieuw probleem bijgekomen: het aantal buitenspelers daalt al jaren. Een op de zeven Nederlandse kinderen blijkt anno 2019 zelfs helemaal niet meer buiten te spelen. De gemiddelde buitenspeeltijd van een Nederlands kind is nu 8,4 uur per week.

'Eén uur gamen, één uur buiten spelen'

Uit nieuw onderzoek blijkt dat de invloed van ouders op het wel of niet buitenspelen niet te onderschatten is. Vooral ouders uit de hoogste sociale klasse geven het slechte voorbeeld; zij brengen zelf ook nauwelijks tijd in de buitenlucht door.

"Ouders zijn druk en hebben geen tijd meer om met hun kinderen naar buiten te gaan of te spelen", stelt directeur Dave Ensberg-Kleijkers van Jantje Beton. "Kinderen volgen hun ouders; dat zie je bijvoorbeeld ook bij smartphonegebruik. Als volwassenen zelf geen tijd nemen om te ontspannen en tijd buiten door te brengen, zullen hun zoons en dochters dat ook minder doen. Ze gaan dan in plaats daarvan maar binnen zitten gamen."

Volwassenen zouden bewuster afspraken moeten maken met hun kinderen, bepleit Jantje Beton. "Je kan dan bijvoorbeeld zeggen dat tegenover één uur binnen gamen één uur buitenspelen zou moeten staan", geeft directeur Ensberg-Kleijkers als voorbeeld. Oogartsen adviseren zelfs twintig minuten scherm, twintig seconden in verte kijken en twee uur buitenspelen.

Een bijkomend probleem is echter dat opvallend veel ouders zich zorgen blijken te maken over de veiligheid van de buitenspeelomgeving en hun kinderen daarom maar meer binnen houden. "Deels zijn sommige ouders, vooral in de Randstad, overdreven beschermend geworden naar hun kinderen toe. Maar tegelijkertijd is dit wel een signaal dat de overheid, en vooral gemeenten, zich heel serieus moeten aantrekken."

Foto: ANP

Kinderhersens zijn volop in beweging

Healthcoach Martin Pet is met het vitaliteitsbureau Lifeguard partner van Right to Play. De Noorse schaatskampioen Johann Olav Koss richtte deze internationale organisatie vijftien jaar geleden op om de gezondheid van kinderen wereldwijd te bevorderen met sport en spel in de buitenlucht.

"Gamen, en eigenlijk alles wat je op de smartphone kan doen, appelleert aan het principe van 'instant gratification', oftewel de snelle beloning", legt hij uit. "Als je een game speelt en je wint, dan voel je je op dat moment eventjes goed en ga je nóg een game doen om die kick nogmaals te krijgen."


Sporten en spelen heeft evolutionair gezien natuurlijk iets vreemds; van nature heeft de mens zichzelf aangeleerd zo efficiënt mogelijk te zijn
Martin Pet, Lifeguard

Buitenspelen geeft minder snel bevrediging; je moet je eigen creativiteit aanwenden, je moet je best doen om plezier te hebben. "Maar het uiteindelijke effect van buitenspelen is veel duurzamer. "Bewegen, zeker in de buitenlucht, heeft zo veel effecten voor je brein en je lichaam. Als we alleen maar stil zouden zitten, zou onze gezondheid in alle opzichten achteruit hollen."

Dat geldt natuurlijk ook voor volwassenen, bevestigt Pet. "Maar de hersens van een opgroeiend kind zijn volop in beweging en moeten zich ontwikkelen", legt de healthcoach uit. "Door buiten te spelen, leer je bijvoorbeeld hoe sociaal met elkaar omgaan precies werkt. Dat is kennis waar je de rest van je leven profijt van hebt. En hoewel de naam anders doet vermoeden, is dat geen kennis die kinderen op sociale media echt meekrijgen."

'Evolutionair gezien is meer bewegen vreemd'

De health- en performancecoach bevestigt dat de ouders hier een belangrijke rol in zouden moeten pakken. Maar hij erkent ook dat het lastig kan zijn om over die drempel heen te stappen. "Sporten en spelen heeft evolutionair gezien natuurlijk iets vreemds; van nature zijn we er op gericht om zo efficiënt mogelijk met onze energie om te gaan. Dat is logisch als je om te overleven achter dieren aan moet rennen en het land moet bebouwen. Maar we zijn door alle gemak doorgeslagen de andere kant op; netto worden we van onze efficiëntie nu dommer en luier."

Hoogleraar Biopsychologie Renate de Groot van de Open Universiteit doet al lange tijd onderzoek naar de relatie tussen bewegen en het effect dat dit op de ontwikkeling van kinderen heeft. "We zien dat het bewegen vooral afneemt als kinderen van de basisschool naar het voortgezet onderwijs overstappen", legt ze uit. "Die trend brengt allerlei gezondheidsrisico's met zich mee. Maar een grote impact heeft niet-bewegen op de ontwikkeling van de cognitieve functies. Als die ontwikkeling achterblijft, kan een kind daar levenslang de gevolgen van ondervinden - te beginnen met de schoolprestaties."

Foto: Frans van der Bom/De Bode

Buitenspelen bevordert rekenvaardigheden

Het principe is vrij simpel, legt ze uit. "Je hersenen functioneren beter als er meer bloed en gezonde voedingsstoffen door je lichaam worden gepompt, wat een van de gevolgen is van bewegen." Dit geldt overigens net zo goed voor ouderen; de laatste jaren wordt steeds vaker aangetoond dat meer bewegen bijvoorbeeld de achteruitgang van hersens van ouderen tegengaat.

"Bij kinderen heeft het bewegen vooral effect op de ontwikkeling van de prefrontale cortex, waar vooral de executieve functies worden aangestuurd", aldus De Groot. "Dan moet je dus denken aan plannen en organiseren. Ook de rekenvaardigheden worden in dit deel van het brein aangestuurd."

De hoogleraar beklemtoont, net als Pet, dat het ook de sociale vaardigheden van een kind ten goede komt als zij buiten bewegen. "Je doet onbewust zo veel ervaringen op door op straat te spelen", stelt ze. "Je wordt je veel bewuster van je omgeving, leert actiever prikkels te ontwaren. Dat is bijvoorbeeld een belangrijk verschil met bewegen in een sportschool of op een loopbaan."

De wetenschapper begrijpt oprecht niet dat ouders zich niet goed realiseren hoeveel kansen het buitenspelen de kinderen biedt. "Het is een window of opportunity; met vrij weinig inspanning kan je een grote positieve invloed uitoefenen op de rest van het leven van je kinderen."

  • Onderzoek: 15 procent van de Nederlandse kinderen speelt nooit buiten
    Zie ookOnderzoek: 15 procent van de Nederlandse kinderen speelt nooit buiten
Beeld: Landal Greenparks
Reacties op dit nieuwsbericht65 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail

NUjij: Uitgelichte reacties

Ali_Adam
07 jun 2019 om 14:39
Ik ben inmiddels 34, maar begin jaren 90 beschikte ik als kind ook over games, maar ik speelde toen (te) vaak buiten, dus ik zou de schuld niet per se bij games leggen. Echter, toen ik eind jaren 90 een computer plus internet kreeg bleef ik (te) vaak binnen. De beste manier om het aantal buitenspelers omhoog te krijgen is niet door te straffen, maar door kinderen die buiten spelen te belonen. En natuurlijk door een veilige omgeving te bieden waar kinderen buiten kunnen spelen, desnoods door lokale begeleiders in te huren die elk 1 dag van de week hun gebied in de gaten houden.
Respect: 👍 2Reacties: 💬 2
Reageer
Little_Woman
07 jun 2019 om 11:38
Het is duidelijk een probleem van deze tijd. Wij moesten wel buitenspelen en afgezien van tv geen schermtijd. Ik denk dat je als ouder van jongs af aan kinderen regels moet opleggen tav schermtijd en ze eigenlijk moet verplichten buiten te spelen. In de weekenden veel de natuur in misschien. Aan de andere kant, als vriendjes ook zitten te gamen is het heel lastig. Maar toch, thuis kun je de regels opstellen en wat een ander doet zou niet moeten uitmaken.
Respect: 👍 1Reacties: 💬 0
Reageer
Bekijk meer reactiesBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

Reacties op dit nieuwsbericht65 reacties

Net binnen

  • 09:45
    VideoVerstappen wint GP van Japan en sleept constructeurstitel binnen
  • 09:44
    LiveblogVolleybalsters in China op jacht naar olympisch ticket
  • 09:42
    Team Wereld bijna zeker van Laver Cup na zeges op verzwakt Team Europa
  • 09:40
    Duitse woningbouwsector wil 50 miljard om uit de problemen te komen

Meer Economie

  • Duitse woningbouwsector wil 50 miljard om uit de problemen te komen
    Duitse woningbouwsector wil 50 miljard om uit de problemen te komen
  • EU-vicevoorzitter in China: Europa moet zichzelf wel beschermen
    EU-vicevoorzitter in China: Europa moet zichzelf wel beschermen
  • Nee, Facebook en Instagram luisteren je niet af (maar volgen je wel)
    NU+Nee, Facebook en Instagram luisteren je niet af (maar volgen je wel)
  • Spoorbedrijf Arriva wil meer dan twintig trajecten van NS overnemen
    Spoorbedrijf Arriva wil meer dan twintig trajecten van NS overnemen
  • Britse premier wil verkoop sigaretten aan jongeren in toekomst verbieden
    Britse premier wil verkoop sigaretten aan jongeren in toekomst verbieden
Meer Economie

Meest gelezen

  • 1
    Schaatsster Jutta Leerdam maakt bij Milan Fashion Week debuut op catwalk
  • 2
    Frenkie de Jong valt drie weken voor duels Oranje geblesseerd uit bij Barcelona
  • 3
    Russische buitenlandminister haalt uit bij VN: 'Westen voert strijd tegen ons'
  • 4
    OverzichtGeneraals Rusland mogelijk zwaargewond | Doorbraak lijkt geforceerd
  • 5
    PSV wint mede door eerste goal Lozano in Almere en blijft foutloos in Eredivisie


Nieuwsvideo's

  • Schaam jij je vaak? Dit zijn drie technieken om daarmee om te gaan
    Schaam jij je vaak? Dit zijn drie technieken om daarmee om te gaan
  • Dak historische boerderij stort in bij brand in Rotterdam
    Dak historische boerderij stort in bij brand in Rotterdam
  • Jutta Leerdam verschijnt in Milaan voor het eerst op catwalk
    Jutta Leerdam verschijnt in Milaan voor het eerst op catwalk
  • Moordverdachte moet lachen als hij na 32 jaar wordt opgepakt
    Moordverdachte moet lachen als hij na 32 jaar wordt opgepakt

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Contact met de redactie
    • Colofon
    • Nieuwsbrieven
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Klachten / Feedback
    • Toegankelijkheid
    • Adverteren
    • Apps
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Contact met de redactie
  • Colofon
  • Nieuwsbrieven
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Klachten / Feedback
  • Toegankelijkheid
  • Adverteren
  • Apps
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden