Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Dinsdag 31 januari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Dev Patel Hotel Mumbai

Aanslagen in films: Bloederige realiteit kan zowel aantrekken als afstoten

Door NU.nl/Fabian Melchers

03 mei 2019 om 16:58Update: 4 jaar geleden
nujij comment1 reactie
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
De donderdag uitgebrachte thriller Hotel Mumbai, over de terroristische aanslag op een vijfsterrenhotel in Mumbai in 2008, kreeg onverwachts scherpe raakvlakken met de actualiteit. Realisme heeft aantrekkingskracht, maar intussen kan de realiteit zelf opeens akelig dichtbij komen. NU.nl sprak erover met een filmpublicist en een neurowetenschapper.

Filmdistributeur WW Entertainment zat midden in de publiciteitscampagne voor Hotel Mumbai toen er op 21 april meerdere aanslagen op Sri Lanka werden gepleegd, onder meer op vijfsterrenhotels.

"Direct toen dat gebeurde, zijn we met elkaar gaan bellen", vertelt publicist Dominique Leppink. "We besloten om zowel de televisie- als de onlinecampagne een week helemaal stil te leggen. We wilden niet dat mensen onnodig werden geconfronteerd. Daarna hebben we ervoor gekozen om geen nadruk meer te leggen op het feit dat Hotel Mumbai gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. We willen geen geld verdienen aan het geweld in Sri Lanka."

De film draaide toen wel al in voorpremières, zegt Leppink. "Tijdens de paasdagen hebben we goed contact gehouden met de theaters en gemonitord via socialemediakanalen om te zien hoe er werd gereageerd. Maar van de talloze comments waren er maar twee negatief. Mensen bleken nog steeds een onderscheid te kunnen maken tussen de realiteit en een speelfilm. Ook al is die speelfilm zelf gebaseerd op een waargebeurd verhaal."

1:48
Afspelen knop

Bekijk hier de trailer van Hotel Mumbai

Bekijk hier de trailer van Hotel Mumbai

Confronterend toeval in de filmwereld

Het is niet de eerste keer dat een film onverwachts een confronterend actueel randje krijgt. Eerder dit jaar viel de release van Happy Death Day 2U - over een studente die haar eigen sterfdag keer op keer beleeft - precies op de gedenkdag van de schietpartij op een middelbare school in Parkland, Florida. Na klachten van nabestaanden besloot Universal de release van de film een dag te verplaatsen.

Vergelijkbaar was de ophef rondom Gangster Squad in 2012. Een beoogde scène met een schietpartij in een bioscoop, vertoonde plotseling zoveel gelijkenissen met een massamoord in Colorado, dat de releasedatum een half jaar werd opgeschoven zodat de film kon worden aangepast. En ook na de aanslagen op het WTC in 2001 moesten filmmakers aan de bak. De iconische Twin Towers werden uit onder meer Spider-Man en Men in Black II verwijderd.

Beeld uit video: Trailer Spiderman met Twin Tower-scène1:47
Afspelen knop

Trailer Spiderman met Twin Tower-scène

Trailer Spiderman met Twin Tower-scène

De oorspronkelijke trailer van Spider-Man (2002), waarin de Twin Towers een belangrijke rol speelden.

'Ramptoerisme, films over narigheid; het fascineert enorm'

Toch bestaat er intussen ook wel degelijk een aantrekkingskracht voor films die de harde realiteit laten zien. Dat geldt niet alleen voor het recent verschenen Hotel Mumbai. Denk aan de twee verfilmingen van de aanslag op Utoya, die vorig jaar werden uitgebracht. Of aan de documentaire Avicii: True Stories, die na de zelfmoord van de dj in 2018 opeens een scherpe relevantie kreeg.

De menselijke fascinatie voor ellende is in principe dan ook groter dan die voor positieve gebeurtenissen, vertelt cognitief neurowetenschapper Victor Lamme. "Morbide nieuwsgierigheid wordt dat ook wel genoemd. Dat is ook de reden dat bijna al het nieuws over nare dingen gaat. Ramptoerisme, kijkfiles, films over narigheid; het fascineert ons enorm."


Diep vanbinnen zijn we allemaal al heel snel bereid om films over narigheid te zien. Hoe echter, hoe belangrijker
Victor Lamme, cognitief neurowetenschapper

"Vanuit de evolutie heeft dat ook een functie", legt de UvA-professor uit. "Het is belangrijk om te weten waar potentieel gevaar in zit. De functie van zulke negatieve emoties is om ervoor te zorgen dat je zelf narigheid vermijdt. Daar wordt enorm waarde aan gehecht, zolang het controleerbaar is en andere mensen betreft. Zodra je zelf bij een aanslag aanwezig bent, ren je natuurlijk hard weg."

Vermoedelijk werkt dat bij films net zo. Zolang er een bepaalde afstand is tot het onderwerp, kunnen kijkers geboeid blijven zonder te erg geconfronteerd te worden. "Een verfilming wordt hooguit uitgesteld vanwege sympathie met nabestaanden", vertelt Lamme. "Maar eigenlijk is dat maar een dun sausje beschaving die over onze emoties heen ligt. In principe willen we altijd zo snel mogelijk op de hoogte worden gesteld. Kijk naar de Notre-Dame: mensen waren niet weg te slaan bij die brand."

Foto: AFP

Omstanders kijken naar de brandende Notre-Dame.

Verfilmingen van collectieve trauma's

Vijf jaar na de aanslagen van 9/11 verschenen de verfilmingen World Trade Center en United 93. Filmmaker Gus Van Sant baseerde zijn Elephant (2003) op de Columbine-schietpartij van vier jaar daarvoor. Een collectief trauma kan dus relatief snel worden omgezet naar een speelfilm. Met oog daarop kun je je afvragen hoelang het nog duurt tot er in Nederland een film over de MH17-ramp (2014) wordt gemaakt.

"Zulke beslissingen moet je zelf aanvoelen", zegt Lamme. "Filmmakers zullen over elkaar heen buitelen om zo snel mogelijk iets te maken, maar dan wel binnen het moreel verlangbare. Tegenwoordig denk ik dat je daarin wat voorzichtiger moet zijn, omdat je al snel Facebook of Twitter over je heen krijgt. De massa is natuurlijk nogal dominant geworden. Maar diep vanbinnen zijn we allemaal al heel snel bereid om films over narigheid zien. Hoe echter, hoe belangrijker."

Eerder

  • 21 apr 2019 om 16:59
    Dit weten we over de aanslagen in Sri Lanka
    Dit weten we over de aanslagen in Sri Lanka
  • 25 mrt 2019 om 08:07
    Parkland rouwt weer na vermoedelijke zelfmoord overlevenden schietpartij
    Parkland rouwt weer na vermoedelijke zelfmoord overlevenden schietpartij
  • 11 sep 2018 om 20:54
    Aanslagen 9/11 op verschillende plekken in VS herdacht
    Aanslagen 9/11 op verschillende plekken in VS herdacht
Beeld: WW Entertainment
nujij comment1 reactie
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

9/11Schietpartij ParklandFilms & SeriesEntertainmentAanslagen Sri Lanka


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment1 reactie

Net binnen

  • 00:16
    Vliegtuig landt na vlucht van 13 uur op zelfde luchthaven van waar het vertrok
  • 00:04
    Grootste aantal nieuwbouwwoningen opgeleverd sinds 2012
  • 23:14
    Overzicht'Grote wraakactie' door Russen, Oekraïne krijgt geen F-16's van VS
  • 22:58
    PSV heeft Belgisch international Thorgan Hazard bijna binnen

Meest gelezen

  • 1
    Messi niet trots op gedrag in duel met Oranje: 'Gebeurde in heetst van de strijd'
  • 2
    Lupin-acteur Adama Niane op 56-jarige leeftijd overleden
  • 3
    Vier Franse schoolkinderen aangeklaagd voor pesten na zelfdoding jongen (13)
  • 4
    Opruimgoeroe Marie Kondo vindt rommeligheid in huis geen probleem meer
  • 5
    Voedsel- en Warenautoriteit waarschuwt voor giftige stof in ruitensproeiervloeistof

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden