Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Dinsdag 6 juni 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Hoe rechts is Thierry Baudet?

Hoe rechts is Thierry Baudet?

Door NU.nl/Matthijs le Loux

29 mrt 2019 om 17:06Update: 4 jaar geleden
nujij comment729 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Hij is de rijzende ster op de rechtervleugel van rechts Nederland. Zijn partij staat op het punt schijnbaar vanuit het niets de grootste partij in de Eerste Kamer te worden, met dertien zetels. In de nasleep van de Provinciale Statenverkiezingen gaat het vooral over één vraag: hoe rechts is Thierry Baudet eigenlijk?

Politiek socioloog Matthijs Rooduijn van de Universiteit van Amsterdam (UvA) schaart Baudet onder de radicaal-rechtse politici. Hij is een zogeheten nativist en behoort net als PVV-leider Geert Wilders tot een radicaal-rechtse en populistische politieke beweging binnen de Nederlandse politiek. Die kwam op met Pim Fortuyn en kent een vergelijkbare trend elders in Europa en in de VS.

Rooduijn: "De kernboodschap van radicaal-rechts is dat het de eigen natie en het belang van de eigen cultuur en tradities centraal stelt. Baudet zegt dat onze beschaving op het punt staat te verdwijnen, dat er sprake is van een grote crisis."

In aanloop naar de laatste Tweede Kamerverkiezingen leken vooral veel jonge mannen geïnteresseerd in de bijeenkomsten van Forum, maar dat beeld is sindsdien gekanteld, zegt onderzoeker Peter Kanne van I&O Research. "Baudet spreekt nu veel breder mensen aan."

Die conclusie sluit aan bij die van een recent onderzoek door Peil.nl van Maurice de Hond, waaruit blijkt dat het electoraat van Forum zich uitstrekt tot alle leeftijdscategorieën en inkomensklassen.

Forum-kiezers stemden tijdens Tweede Kamerverkiezingen van 2017 op...

  • PVV (30 procent)
  • Forum voor Democratie (19 procent)
  • VVD (16 procent)
  • CDA (10 procent)
  • 50PLUS (6 procent)
  • SP (6 procent)

(Bron: Ipsos/Trouw)

Politieke agenda Forum 'economisch weinig consistent'

Als je Forum en de PVV met elkaar vergelijkt, zijn de overeenkomsten veel groter dan de verschillen, stelt politiek socioloog Rooduijn. "Ze benadrukken dezelfde onderwerpen: immigratie, identiteit, Europese eenwording. De verschillen zijn dat Baudet economisch veel rechtser is, en dat hij van klimaat echt zijn ding heeft gemaakt, terwijl Wilders de nadruk legt op de islam."

"Zijn argumenten tegen klimaatbeleid, daar maakt hij echt een kunstje van", zegt Kanne. "Hij probeert de indruk te wekken dat hij op een wetenschappelijke manier de algemene opvattingen over klimaatverandering onderuit haalt. Dat doet hij met wat meer flair en humor dan Wilders in zijn strijd tegen de islam."

De politieke agenda van Forum voor Democratie is economisch gezien rechts, maar weinig consistent, zegt Merijn Oudenampsen, politicoloog aan de UvA. Dat maakt het lastiger om die in het traditionele politieke spectrum te plaatsen. "Aan de ene kant is er een pleidooi voor belastingverlaging, wat we over het algemeen associëren met rechts, maar aan de andere kant wil Forum grootscheepse investeringen in onderwijs en het verlagen van de energielasten."


Zijn argumenten tegen klimaatbeleid, daar maakt hij echt een kunstje van.
Peter Kanne, onderzoeker I&O

Wilders man van het volk, Baudet academische dandy van het volk

De twee rechtse partijleiders hebben een andere persoonlijke benadering. "Wilders presenteert zichzelf echt als een man van het volk. Hij gebruikt simpele taal en komt op voor 'Henk en Ingrid'", zegt Rooduijn. "Baudet laat zien hoe ontzettend belezen hij is en hoe verfijnd zijn muzieksmaak is. Hij presenteert zichzelf echt als een intellectueel, wil laten zien dat hij bijzonder is, en dat dit hem heel geschikt maakt om de gewone man te helpen."

Qua stijl kan de Forum-voorman beter worden vergeleken met Fortuyn, vindt Rooduijn: een flamboyante populist "die eigenlijk afkomstig is uit de elite, maar zich presenteert als een man van het volk".

Baudet en Wilders zijn populisten, wat betekent dat ze een tegenstelling tussen 'de elite' en 'het volk' schetsen, maar ook hier zijn smaakmakende verschillen te vinden. Wilders bezigt veel politiek anti-elitisme, terwijl Baudet ook uitgebreid ageert tegen elites in de journalistiek en de onderwijs- en kunstwereld.

Beeld uit video: Zo slaagde Forum voor Democratie erin heel snel te groeien4:15
Afspelen knop

Zo slaagde Forum voor Democratie erin heel snel te groeien

Zo slaagde Forum voor Democratie erin heel snel te groeien

Opkomst Forum jaagt links angst aan

Sommige linkse commentatoren vrezen dat Baudet een nieuwe garde van extreemrechts vertegenwoordigt of daar een voorloper van is. Zijn retoriek lijkt veel op die van fascistische bewegingen in de eerste helft van de twintigste eeuw, waarschuwen zij.

De definitie van extreemrechts die door de meeste politicologen wordt gehanteerd, is dat het antidemocratisch van aard is en geweld niet schuwt, leggen Rooduijn en Oudenampsen uit. Dat geldt niet voor Baudet, die ondanks zijn afkeer van het 'partijkartel' wel binnen de grenzen van de parlementaire democratie opereert. Hij lijkt voor te staan dat de democratische orde niet wordt omvergeworpen, maar wordt vervangen door een van zijn politieke kleur.

De uithalen van de Forum-leider naar de gevestigde orde bevatten wel "elementen van een autoritaire gedachtegang", zegt Oudenampsen. "Hij flirt met ideeën die voorheen onder extreemrechts werden geschaard."

Zo zijn er verwijzingen van Baudet naar de omvolkingstheorie, afkomstig uit de Franse extreemrechtse hoek. Die stelt dat de Europese elite de autochtone bevolking wil laten vervangen door moslims uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. "De vraag is natuurlijk in hoeverre Baudet dat soort uitspraken puur doet om te provoceren, maar je ziet wel dat op verschillende internetfora een radicaal publiek zit, dat die verwijzingen letterlijk opvat."

Foto: AFP

Thierry Baudet wordt een dag na de Provinciale Statenverkiezingen gefeliciteerd door Geert Wilders. (Foto: ANP)

Veel discussie over woord 'boreaal'

Een ander voorbeeld waar sinds de verkiezingen veel over te doen is geweest, is het woord 'boreaal', dat door Baudet werd gebruikt in zijn overwinningsspeech. Hij zei dat we "tussen de brokstukken" van de westerse beschaving staan. Nederland behoort tot die "beschavingsfamilie", maar "net als al die andere landen van onze boreale wereld, worden we kapotgemaakt door de mensen die ons juist zouden moeten beschermen", zei de FVD-leider.

Het Boreaal was een tijdperk in Noordwest-Europa dat ongeveer tienduizend jaar geleden eindigde. Het woord betekent ook 'noordelijk' of 'noordenwind'. De term werd na de Tweede Wereldoorlog gebruikt door extreemrechtsen, zoals de Fransman Jean-Marie Le Pen, als verwijzing naar de exclusief witte, christelijke grondslag van het Europa van weleer, onaangetast door immigratie.

'Flirten met extremer gedachtegoed'

De Forum-voorman neemt publiekelijk afstand van extreemrechts en beschuldigt critici ervan hem en zijn partij in een kwaad daglicht te willen stellen. Hij schreef afgelopen donderdag op Twitter over zijn gebruik van het woord 'boreaal': "Alle complottheorieën over obscure bijbetekenissen komen voort uit lachwekkende pogingen ons te framen."

Rooduijn is niet onder de indruk van die verdediging van Baudet. "Hij weet donders goed dat het niet alleen 'noordelijk' betekent." De politiek socioloog wijst er daarnaast op dat Baudet omstreden ontmoetingen heeft gehad met extreemrechtse figuren, zoals Jean-Marie Le Pen en de Amerikaanse white supremacist Jared Taylor.

Hij heeft het idee dat Baudets "geflirt met extremer gedachtegoed" een verkiezingsstrategie is, die dient om een zo breed mogelijke groep kiezers voor zich te winnen. "Baudet cultiveert een intellectueel imago om gematigd over te komen en zo ook bij bepaalde groepen VVD-kiezers in de smaak te vallen. Tegelijkertijd probeert hij de achterban van Wilders aan te spreken, en mensen die nog wat radicaler zijn."

Deze inhoud kan helaas niet worden getoondWij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

Eerder

  • 29 mrt 2019 om 17:14
    Alarmerend veel dode dolfijnen: 'Vissers zien ze als concurrent'
    Alarmerend veel dode dolfijnen: 'Vissers zien ze als concurrent'
  • 29 mrt 2019 om 17:49
    Deze vrouwen willen taboes rond de vulva wegnemen
    Deze vrouwen willen taboes rond de vulva wegnemen
  • 29 mrt 2019 om 17:37
    Klimaatverandering: Hoeveel warmer wordt het nou eigenlijk?
    Klimaatverandering: Hoeveel warmer wordt het nou eigenlijk?
  • 29 mrt 2019 om 17:04
    Zorgt de terugkeer van Kees & Co voor een herleving van de sitcom?
    Zorgt de terugkeer van Kees & Co voor een herleving van de sitcom?
  • 29 mrt 2019 om 17:34
    In de auto met Albert Verlinde: 'Ik ben niet vals op bestelling'
    In de auto met Albert Verlinde: 'Ik ben niet vals op bestelling'
Beeld: ANP
nujij comment729 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

NUweekend

NUjij: Uitgelichte reacties

Sander_Man
29 mrt 2019 om 20:59
Wat mij opvalt is dat veel mensen uitsluitend redelijk en democratisch blijken te zijn als een partij of partijen die zij zelf steunen veel stemmen trekken. De essentie van democratie is nu eenmaal dat het volk kiest, en het volk heeft de vrijheid om te kiezen wat ze wil. Als heel NL naar links wil moeten ze zodanig stemmen, en in het meest extreme geval worden we dan een communistische republiek. Als het hele volk (extreem)rechts kiest wordt het in het meest extreme geval een nationaal socialistisch verhaal. Punt is dat ons systeem dit in essentie kan toelaten, zolang er een absolute meerderheid is. Probleem is echter dat niet alle mensen dezelfde hoeveelheid inzicht hebben om de ware intenties van de verschillende voormannen en partijen te doorgronden en manipuleerbaar zijn. Mensen gunnen elkaar niet meer dat ze een andere mening hebben, zowel links als rechts polariseren, het wordt tijd voor een beetje rust en relativering i.p.v. angst en polarisatie lijkt me.
Respect: 👍 49Reacties: 💬 7
Reageer
Meenjedatnou
29 mrt 2019 om 19:22
Ik vind dat uit dit artikel nog maar eens blijkt hoe failliet de traditionele rechts-links vergelijking is. Baudet is inderdaad rechts en op dit moment is het FvD objectief gezien op één na (VVD) de meest rechtse partij van Nederland. Wilders daarentegen is qua stemgedrag en uitspraken hartstikke links. Ik heb er persoonlijk een probleem mee dat het definiëren van waar een partij staat tegenwoordig alleen nog wordt gedaan op basis van het immigratie en integratie dossier. In werkelijkheid gaat links-rechts over welke rol men wil dat de overheid speelt in de samenleving en niet alleen over open of dicte grenzen.
Respect: 👍 31Reacties: 💬 5
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment729 reacties

Net binnen

  • 12:16
    In- en uitchecken met betaalkaart in ov kan nu overal in Nederland
  • 12:09
    Oranje traint zonder Gakpo in aanloop naar Nations League-eindronde
  • 12:00
    Wekenlang geen spat regen: zomerdroogte is terug (en erger dan in 2018)
  • 11:55
    VideoAmerikaanse brandweer redt babyhert uit put

Meest gelezen

  • 1
    Grote dam in Kherson ingestort, omwonenden moeten hun huis verlaten
  • 2
    Rel in amateurvoetbal: KNVB zet Barendrecht uit play-offs na bewust verloren duel
  • 3
    Joran van der Sloot gaat alsnog in beroep tegen uitlevering aan VS
  • 4
    Jumbo bekijkt of het met sommige producten wat minder kan
  • 5
    Rutte wacht zwaar Kamerdebat: laatste kans om Groningen recht te doen


Nieuwsvideo's

  • Hoe Apple met bril van ruim 3.000 euro de VR-wereld wil veranderen
    Hoe Apple met bril van ruim 3.000 euro de VR-wereld wil veranderen
  • Prins Harry arriveert bij rechtbank voor getuigenis tegen tabloids
    Prins Harry arriveert bij rechtbank voor getuigenis tegen tabloids
  • Amerikaanse brandweer redt babyhert uit put
    Amerikaanse brandweer redt babyhert uit put
  • Gravin Eloise woest op 'racist': 'Doe even normaal joh'
    Gravin Eloise woest op 'racist': 'Doe even normaal joh'

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden