Ga naar de inhoud Logo NU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Spellen
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Dinsdag 26 september 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Weer, veel bewolking 13° TV GidsLive voetbalwedstrijden 0 liveVerkeersinformatie 2 kmBeursinformatie 726.64
Zo gebruikte de politie sociale media na de aanslag in Utrecht

Zo gebruikte de politie sociale media na de aanslag in Utrecht

Door NU.nl/Rutger Otto

22 mrt 2019 om 16:53
Reacties op dit nieuwsbericht11 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail
Sociale media spelen niet alleen een vermakelijke rol, maar vormen ook een serieuze bron van informatie. Dat bleek eerder deze week een vloek en een zegen in de nasleep van de aanslag in Utrecht.

"Naar aanleiding van het schietincident van het 24 Oktoberplein adviseert de gemeente Utrecht, de politie en het OM iedereen in Utrecht binnen te blijven tot er meer bekend is", schreef de gemeente Utrecht maandag op Twitter. "Nieuwe incidenten worden niet uitgesloten."

Maandag schoot een man in Utrecht drie inzittenden van een tram bij het 24 Oktoberplein dood. Daarnaast raakte een aantal inzittenden zwaargewond. Het duurde niet lang voordat de eerste informatie online via sociale media werd gedeeld. Dit was de eerste tweet die de politie er maandagmorgen aan wijdde:

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

'Binnenblijven tot nader order'

Er ontstond aanvankelijk enige verwarring in de berichtgeving op het internet, zeker omdat niet direct duidelijk was wat er precies was gebeurd. Voor instanties als de gemeente Utrecht en de politie was informeren en duidelijkheid scheppen daarom belangrijk.

Met een reeks tweets werd bijvoorbeeld uitgelegd dat het terrein rondom de tram was afgezet. "De traumahelikopters Lifeliner1, Lifeliner2 en Lifeliner3 zijn ingezet voor een schietincident in een tram in Utrecht", meldde het officiële account achter de inzet van traumahelikopters.

Ook hield de politie mensen op de hoogte bij vorderingen en werd afgeraden de plaats van de schietpartij te bezoeken. De Utrechtse burgemeester Jan van Zanen sprak inwoners van de stad in een video toe en adviseerde mensen "binnen te blijven".

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

Dat advies werd niet in de laatste plaats uitgegeven omdat de verdachte nog vrij rondliep. Inmiddels had de politie een afbeelding verspreid waarop het gezicht van hoofdverdachte Gökmen T. zichtbaar was.

Foto van de hoofdverdachte

"De politie vraagt u uit te kijken naar de 37-jarige Gökmen T. (geboren in Turkije) in verband met het incident vanmorgen aan het 24 Oktoberplein in Utrecht", stond in de inmiddels gewiste tweet. "Benader hem niet zelf, maar bel direct de opsporingstiplijn."

Zo'n foto wordt alleen in noodzakelijke situaties verspreid, zegt politiewoordvoerder Joost Lanshage. "Het Openbaar Ministerie maakt die afweging met andere betrokken partijen."

Ook op andere manieren werden mensen opgeroepen om informatie te delen, namelijk via een tool op een speciale webpagina van de politie. "Heeft u foto's of filmmateriaal van het incident in Utrecht of vlak daarna? Verspreid ze niet via sociale media, maar stuur ze naar de politie", luidde een oproep.

Delen van beeld is toegestaan

Journalist Yelle Tieleman was na het incident als een van de eersten aanwezig op het 24 Oktoberplein. Hij plaatste een foto van de situatie.

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

Het delen van dit soort foto's en video's op Twitter of Facebook is an sich niet verboden, benadrukt Lanshage. "Het staat burgers vrij om beelden te maken en te verspreiden. Maar we riepen wel op om ze ook via een tool te delen. De beelden kunnen als bewijs dienen en ons helpen bij de opsporing van een verdachte. Het geeft ons inzicht in wat er is gebeurd."

Henk van Ess, datajournalist bij Bellingcat en expert als het gaat om zoeken op sociale media en internet, zegt dat de politie het publiek vaak nodig heeft. "De politie mag bijvoorbeeld een Facebook-profiel bezoeken, maar na een paar keer wordt het gezien als stelselmatig volgen." Facebook-gebruikers kunnen dat echter zo vaak doen als ze zelf willen. "Een burger mag op het web vaak veel meer dan de politie, daarom is de informatie van het publiek soms zo belangrijk."

Goede en slechte mensen gebruiken sociale media

Het openbaar delen van informatie heeft een keerzijde. De verdachte kon bijvoorbeeld meekijken en zien waar de politie zich bevond. "Net ook inval geweest in De Gasperistraat (De Gasperilaan, red.) in Utrecht", schreef iemand op Twitter. Met een filmpje werd de actie vastgelegd en online gezet.

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

"Het is een duivels dilemma", zegt Van Ess. "Er is een leger van zelfverklaarde meezoekers ontstaan. Bij hen zie ik motivaties van meelevendheid tot sensatiezucht. Crowdsourcing werkt beide kanten op: het wordt gebruikt door zowel goede als slechte mensen."

"De vraag die je jezelf moet stellen: ga je bewust met de informatie om?", vult Lanshage aan. Niet iedereen voelt die verantwoordelijkheid. Zo werd op de dag van de aanslag oude en onjuiste informatie gedeeld.

Gedeelde informatie klopt niet altijd

Iemand maakte bijvoorbeeld een nepaccount aan dat zich voordeed als de politie in Papendal. Op het account werd informatie rondom de aanslag gedeeld. De daadwerkelijke politie voelde de noodzaak om daarop te reageren.

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.

Ook circuleerde een tweet van iemand die zich voordeed als GroenLinks-leider Jesse Klaver. "Schandalig, waarom heeft de mogelijke verdachte geen balkje voor de ogen en staat zijn achternaam en afkomst erbij", schreef het account. "Dit is stigmatiserend en moeten we niet willen. Racisme van de politie!"

"Ontzettend hinderlijk", noemt Van Ess dit soort berichten. "Bedenk dat je bij elke foute grap of nepbewijs het onderzoek kunt vertragen. Het is niet grappig om informatie te faken: het frustreert het echte werk van de politie."

Sociale media zouden uiteindelijk geen rol hebben gespeeld bij de aanhouding van de man op maandagavond. De verdachte werd volgens bronnen van het AD en De Telegraaf aangehouden, doordat hij geld had overgemaakt met een geleende telefoon. De politie hield zijn bankgegevens in de gaten en kon zo achter het adres komen waar hij zich schuilhield. De aanhouding was vervolgens dankzij buurtbewoners wel op sociale media te volgen.

Deze inhoud kan helaas niet worden getoond Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.
Beeld: AFP
Reacties op dit nieuwsbericht11 reacties
Delen via WhatsAppDelen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

TwitterWeekendAanslag tram Utrecht


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

Reacties op dit nieuwsbericht11 reacties

Net binnen

  • 05:29
    Het Woord van vandaag: Raad jij het woord van de dag?
  • 05:27
    Rotterdamse geweldsgolf duurt voort: vier explosies in een nacht
  • 05:09
    Zorgpremie DSW stijgt met 11,50 euro per maand door hogere lonen en inflatie
  • 05:05
    NU+Voor de derde keer uitspraak in zaak Nicky Verstappen: dit moet je weten

Meer Economie

  • EU verbiedt scrubbolletjes en rubberkorrels voor kunstgras
    EU verbiedt scrubbolletjes en rubberkorrels voor kunstgras
  • NS wil reizigers compenseren voor spitsheffing als ze echt niet anders kunnen
    NS wil reizigers compenseren voor spitsheffing als ze echt niet anders kunnen
  • Big Bazar krijgt genadeklap van rechter en zegt de strijd op te geven
    Big Bazar krijgt genadeklap van rechter en zegt de strijd op te geven
  • LEGO kiest toch niet voor steentjes van gerecycled plastic
    LEGO kiest toch niet voor steentjes van gerecycled plastic
  • Booking mag Zweeds reisbureau niet overnemen
    Booking mag Zweeds reisbureau niet overnemen
Meer Economie

Meest gelezen

  • 1
    Klassieker wordt woensdagmiddag uitgespeeld, Ajax overweegt rechtszaak
  • 2
    Dertigers-acteur Reiky de Valk overleden op 23-jarige leeftijd
  • 3
    Na Philip Freriks vertrekt ook Maarten van Rossem in 2025 bij De slimste mens
  • 4
    OverzichtAbrams-tanks in Oekraïne, martelingen 'op grote schaal' door Russen
  • 5
    Zwaardere straffen in hoger beroep voor doodschieten Ayla Mintjes


Nieuwsvideo's

  • Dronebeelden tonen hoe gewapende groep ontsnapt in Kosovo
    Dronebeelden tonen hoe gewapende groep ontsnapt in Kosovo
  • Liefhebbers van beroemde oude fietsen gaan strijd met elkaar aan
    Liefhebbers van beroemde oude fietsen gaan strijd met elkaar aan
  • Honderden mensen in de rij om Erwin Olaf te eren
    Honderden mensen in de rij om Erwin Olaf te eren
  • Zee van strandgangers zoekt verkoeling tijdens hittegolf in Brazilië
    Zee van strandgangers zoekt verkoeling tijdens hittegolf in Brazilië

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Dagelijks leven
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Contact met de redactie
    • Colofon
    • Nieuwsbrieven
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Klachten / Feedback
    • Toegankelijkheid
    • Adverteren
    • Apps
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Contact met de redactie
  • Colofon
  • Nieuwsbrieven
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Klachten / Feedback
  • Toegankelijkheid
  • Adverteren
  • Apps
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden