
Waarom Ridouan T. de meest gezochte crimineel van Nederland is
Het begint op 23 maart met de bekendmaking dat het OM een deal heeft gesloten met een kroongetuige. Het gaat om de 31-jarige Nabil B., die sinds september 2017 vastzit op verdenking van betrokkenheid bij de vergismoord op Hakim Changachi in januari van dat jaar.
De kroongetuige heeft verschillende verklaringen afgelegd over liquidaties, pogingen tot moord en voorbereidingen daartoe veelal gepleegd in Amsterdam en Utrecht. Hij noemt T. en R. als opdrachtgevers.
De politie pakt door en drie dagen later worden beide mannen op de Nationale Opsporingslijst gezet met dan nog een beloning van 25.000 euro de man. Woordvoerder van de landelijke eenheid van de politie, Thomas Aling, verschijnt op 27 maart in het programma Opsporing Verzocht en vertelt waarom hiertoe was besloten.
"Je moet je voorstellen: die kopstukken zijn meedogenloos en een mensenleven is helemaal niets", laat Aling in de uitzending weten. "Voor niets worden de mensen op straat afgeschoten om het maar even cru te zeggen."
Presentatrice Anniko van Santen richt zich tot de kijkers en merkt terecht op: "U heeft waarschijnlijk nog nooit eerder van hen gehoord." Dat geldt niet alleen voor het publiek.
Naam T. valt voor het eerst in strafrechtelijk onderzoek uit 2015
Want wie is Ridouan T.? De 41-jarige man heeft volgens zijn advocaat Inez Weski geen strafblad. Hij is geboren in Vianen, maar staat sinds 2009 niet meer ingeschreven in Nederland. De politie zegt er sterk rekening mee te houden dat hij van meerdere identiteiten gebruikmaakt. Zijn verblijfplaats is onbekend, maar waarschijnlijk bevindt hij zich in het buitenland.
Zijn naam wordt pas in juni 2015 voor het eerst genoemd in een strafrechtelijk onderzoek met de naam 26Koper. Zijn advocaat Inez Weski wijst erop dat hij hierin nooit officieel is aangemerkt als verdachte. Hij werd inderdaad niet meegenomen in het onderzoek.
26Koper gaat over een groep van acht mannen die al snel worden bestempeld als 'een uitzendbureau van de onderwereld'. Dit is in ieder geval de stellige overtuiging van het OM. Liquidaties op bestelling, snelle bolides die altijd klaarstaan en geen gebrek aan wapens. Dit bleek al uit de vondst van een wapenarsenaal in Nieuwegein in de zomer van 2015.

Een deel van het wapenarsenaal dat werd gevonden in een loods in Nieuwegein (ANP).
T. was voor politie een grote onbekende
De link tussen T. en het zogenoemde moordcommando wordt door Ebrahim B. gelegd. De getuige legt hier bij de politie verschillende verklaringen over af.
De agenten reageren enigszins verbaasd. Ridouan T.? Het is een naam die ze niet kennen, bevestigt ook misdaadverslaggever John van den Heuvel van De Telegraaf. Hij schreef er in 2016 een artikel over met zijn collega Mick van Wely. "Ook voor ons misdaadjournalisten was die naam nieuw. Hij had zich blijkbaar tussen de linies doorbewogen."
Tijdens het verhoor vragen de verbalisanten wat getuige B. over T. kan vertellen. De getuige noemt hem een drugshandelaar die zijn cocaïne binnenhaalt via Panama en de drugs via Marokko naar Europa verscheept. Om deze positie te bewaken, schroomt hij niet om te moorden. Evenmin als het om familieleden gaat.
Als voorbeeld noemt B. een moord in 2013 in Spanje. Het slachtoffer is de zwager van T., die na een conflict over drugs door hem zou zijn doodgeschoten.
"Uit navraag van de Nederlandse recherche bij hun collega's in Spanje blijkt er inderdaad een Nederlander in 2013 te zijn doodgeschoten", aldus misdaadverslaggever Jan Meeus van NRC. "Ook was er een familieconnectie met T., zo blijkt uit een strafdossier. Het ging om de man van de zus van zijn vrouw."
Maar T. wordt 'niet meegenomen' in het onderzoek 26Koper. Ook is de rechtbank van oordeel dat er geen concreet bewijs is voor het voorbereiden van liquidaties door de verdachten. Ze worden tot relatief lage straffen veroordeeld, omdat de moordplannen niet bewezen kunnen worden.
T. maakte dankbaar gebruik van smokkellijnen opa
Wat is er te zeggen over deze verklaringen met de kennis van nu? Volgens Meeus had T. destijds inderdaad al zijn positie in de drugshandel verworven.
Bronnen melden dat T. de smokkellijnen van zijn opa zou hebben overgenomen die hasjhandelaar zou zijn geweest, maar zijn advocaat benadrukt dat dit kennelijk valse geruchten zijn. "Clients opa is 45 jaar in overheidsdienst als burgemeester werkzaam geweest tot aan zijn pensioen en was altijd van een onbesproken staat van dienst", is Weski duidelijk.
"Mijn conclusie is dat hij (T. red.) altijd buiten beeld is gebleven, doordat hij in korte tijd heel veel geld heeft verdiend", legt Meeus uit die bezig is aan een boek De Schiedamse cocaïnemaffia dat volgend jaar verschijnt.
"Maar voordat hij in 2015 werd genoemd in dat onderzoek 26Koper, had gewoon vrijwel niemand bij de politie een idee wie die man is."
Nabil B. staat op als kroongetuige
Hoe anders is dat begin 2018. Amper zes dagen na het bekendmaken van de kroongetuigendeal met Nabil B., wordt zijn broer Reduan B. doodgeschoten in zijn bedrijf in Amsterdam.
De compleet onschuldige man wordt doodgeschoten "in opdracht van een groep rondom T.", is de conclusie van het OM tijdens een zitting waarbij de schutter moet voorkomen. Die zwijgt over wie zijn opdrachtgever is.
"We kunnen wel stellen dat de man is doodgeschoten om de verklaringen die zijn broer heeft afgelegd", aldus de officier.

Op 29 maart werd Reduan B. doodgeschoten in Amsterdam (ANP).
Wroeging over vergismoord is motief om naar politie te stappen
Maar waarom stapt de kroongetuige ondanks de dreiging toch naar de politie? Hij had immers van T. te horen gekregen dat "wie praat, gaat" en "dat iedereen om hen heen gaat slapen". Het heeft alles te maken met de vergismoord op Changachi in de nacht van 12 januari 2017 in Utrecht.
Nabil B. was hier namelijk onbedoeld bij betrokken geraakt. Hij zegt van T. instructie te hebben gekregen Khalid H. te vermoorden, maar deze blijkt in dezelfde flat als het uiteindelijke slachtoffer te wonen.
Als Nabil B. te horen krijgt dat Changachi is vermoord en een dag later op het nieuws de uitgebrande Audi ziet die hij als vluchtauto heeft geregeld, beseft hij dat er sprake is geweest van een persoonsverwisseling.
Nabil B. is bevriend met de beruchte familie Changachi en ook zij weten snel van zijn betrokkenheid. Hij gaat tegen de opdracht van T. in, die wil dat er iemand anders als opdrachtgever aangewezen wordt, en biecht alles op. Uit wroeging stapt hij naar de politie.
Verklaringen kroongetuige ondersteund met PGP-berichten
Het zijn niet alleen de verklaringen van Nabil B. die naar T. wijzen. Zijn getuigenis wordt ondersteund door zogenoemde PGP-berichten (Pretty Good Privacy-berichten). Deze versleutelde communicatie is sinds 2016 in handen van justitie.
Twee jaar geleden wordt de Ennetcom-server in Canada gekraakt. Ennetcom is een leverancier van versleutelde telefoons waar veel criminelen gebruik van hebben gemaakt.
Zij waanden zich onbespied, maar hun communicatie werd opgeslagen op de server van Ennetcom. Na het kraken hiervan is deze in te zien door justitie. Een jaar later gebeurt hetzelfde met de server van PGP-safe in Costa Rica.
Steeds meer duidelijk over de groepering rond T.
Het zijn diezelfde PGP-berichten en verklaringen die een beeld schetsen van de organisatie die T. om zich heen heeft opgebouwd, die zich volgens het OM bezighoudt met liquidaties.
Dit wordt met name duidelijk op de zitting van 28 november in de extra beveiligde rechtbank het Justitieel Complex Schiphol. Die dag staan vijf nieuwe verdachten op de rol van de rechtbank in het onderzoek met de naam Marengo. Een zesde verdachte zal op de volgende zitting moeten verschijnen.
Allen worden verdacht van betrokkenheid bij de vergismoord op Changachi, de poging op het eigenlijke doelwit H. twee dagen later en een liquidatie in IJsselstein in 2016.
Vermeende liquidatiegroep wordt gecomplimenteerd met harde werken
Het OM laat tijdens de zitting weten dat T. ook als opdrachtgever van de moord in IJsselstein wordt gezien. PGP-berichten verstuurd door 'pat' - een afkorting van patrón (Spaans voor baas) - worden aan hem toegeschreven.
Zo krijgt een van de vermeende spotters, die het slachtoffer in de gaten houdt, van een van de broers van T. de volgende boodschap door: "Krijg net door van 'pat' voor die van IJssel worden jullie ook zowiezo goed beloond sir", leest de officier voor. "Pat zei zelfs als jullie 'm op klaarlichte dag doen worden jullie allemaal goed beloond."
"Jullie verdienen het, jullie laten meer zien dan welke andere jongens van mij ooit hebben gedaan", gaat het bericht verder. "Jullie hebben ballen en weten wat jullie doen en zijn goed op elkaar afgestemd. Daar hou ik wel van, dat is pas werken."
Moord op officier van justitie Koos Plooij besproken
Het gemak waarmee er over liquidaties wordt gesproken, boezemt angst in. Het leidt ertoe dat zaaksofficieren liever niet met hun naam genoemd willen worden, laat staan in beeld komen.
Een angst die naar nu blijkt gegrond is. Volgens NRC blijkt wederom uit PGP-berichten dat T. de moord op de gerenommeerde officier van justitie Koos Plooij bespreekt. De vermeende ontvanger is Richard R., die bekendstaat als 'Rico de Chileen'.
R. werd in oktober 2017 aangehouden en wordt inmiddels verdacht van betrokkenheid bij meerdere liquidaties. Het OM vermoedt al langere tijd een samenwerking tussen deze twee mannen.
Ook broer T. genoemd als onderdeel criminele organisatie
Zo worden de contouren van een organisatie, waarin ook de broers van T. een rol zouden spelen, steeds zichtbaarder. Zij zitten al langere tijd vast in Marokko op verdenking van betrokkenheid bij een vergismoord in Marrakesh. Het daadwerkelijke doelwit van de liquidatie was Mustapha El F., een rivaal van Ridouan T..
"Je ziet steeds meer de structuren ontstaan van deze groepering", beaamt Van den Heuvel. "Een organisatie die verdacht wordt van zeker twintig liquidaties. En al die moorden hebben ertoe geleid dat de man steeds meer vijanden heeft gekregen die jacht op hem maken."
Advocaat hekelt handelswijze van OM
De advocaat van T. hekelt ondertussen al langere tijd het handelen van het OM. "Ik heb nog steeds geen dossier ontvangen met verdenkingen", liet zij in eerdere gesprekken met NU.nl weten. "In feite wordt de cliënt buiten de rechter om alvast publiekelijk berecht."
Maar zichzelf melden, zal hij volgens Weski niet doen. "Zou jij jezelf in zo'n wespennest steken?"