"De oppositie heeft dat geld al tig keer uitgegeven", is te horen in coalitiekringen. Vanuit de oppositie wordt al een jaar chagrijnig vastgesteld dat dit kabinet vooral cadeautjes aan multinationals geeft.

Donderdagavond werd een extra overleg tussen de coalitiepartijen ingepland om de toekomst van de maatregel te bespreken. Maandag wordt er weer verder gesproken.

Het schrappen van de dividendtaks kost de overheid per 2020 jaarlijks ongeveer 2 miljard euro aan belastinginkomsten. Nu dat geld misschien toch in de schatkist terechtkomt, wordt de roep voor een nieuwe bestemming steeds luider in Den Haag.

Dit kabinet hanteert een strikt begrotingsbeleid. Dat betekent een scheiding tussen de inkomsten en uitgaven.

Is er ergens een meevaller? Dan mag dat geld niet worden gebruikt voor extra uitgaven, maar gaat dat naar de aflossing van de staatsschuld. Andersom hoeft het kabinet niet te bezuinigen als er minder geld dan verwacht binnenkomt, je laat de schuld dan juist oplopen.

Op het ministerie van Financiën, waar ze op de begrotingsregels toezien, verwijzen ze in dit kader speels naar een schilderij van de Griekse held Odysseus die is vastgebonden aan de mast van een zeilschip. Zo kan hij geen gehoor geven aan de Sirenen, de mythische figuren die met hun gezang de zeelui op hol proberen te brengen en zo het schip op de klippen willen laten lopen.

De minister van Financiën moet de roep om extra geld van de politiek weerstaan door te benadrukken dat hij gebonden is aan strenge begrotingsregels, is de boodschap van het ministerie.

Inkomsten en uitgaven van elkaar scheiden is een uitvinding van Gerrit Zalm, die de deze systematiek in de jaren negentig als minister van Financiën invoerde: de Zalmnorm. Waarom zou je daar nu opeens van afstappen, vraagt men zich bij de coalitie af?

Bij de start van een regeerperiode wordt het lastenplaatje vastgelegd. Voor deze kabinetsperiode gaat het om 6,5 miljard euro aan lastenverlichting voor burgers en bedrijven. Als je daarmee gaat schuiven, verstoor je de balans. De regels zijn er juist zodat er niet gelijk een politieke discussie losbarst als er ergens een meevaller is. Dat zorgt voor rust in de tent, zegt een coalitielid.

Met andere woorden: de afschaffing van de dividendbelasting heeft als doel om het vestigingsklimaat te verbeteren. De miljarden die met het mogelijk terugdraaien van die maatregel vrijkomen, moeten ook daar weer aan worden besteed. Er wordt op het Binnenhof gefluisterd dat bedrijven, groot en klein, een nog hogere belastingkorting krijgen. Expats mogen hopen dat een voorgenomen versobering op hun fiscale voordeel teruggedraaid wordt.

Het schilderij Odysseus en de Sirenen uit 1891 van John William Waterhouse waar de ambtenaren van Financiën naar verwijzen

"Onzin", vindt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. "De coalitie zwaaide al direct met de begrotingsregels toen wij met andere plannen kwamen. Maar met de heroverweging wordt het regeerakkoord opengebroken en zijn alle keuzes zoals voor onderwijs, wonen en zorg weer mogelijk."

Nijboer kan zich bovendien uit zijn coalitiejaren met de PvdA jaren herinneren hoe er afspraken werden gemaakt toen de strafbaarstelling van illegaliteit werd teruggedraaid. Toen kon er ook met honderden miljoenen euro's worden geschoven terwijl dit volgens de begrotingsregels strikt genomen niet mocht.

Volgens Bart Snels van GroenLinks is er überhaupt bijna geen regering die zich van a tot z aan de begrotingsregels heeft gehouden. "Misschien met uitzondering van het eerste Paarse kabinet, omdat Gerrit Zalm daar zelf als minister van Financiën de regel invoerde", zegt Snels.

Het gaat er volgens hem vooral om dat het begrotingstekort niet oploopt. Daarbinnen kun je best met bedragen schuiven. "In onze plannen krijgt de collectieve sector er geld bij terwijl de overheidsfinanciën op orde blijven", aldus Snels.

Bovendien klopt het argument van de coalitie dat de dividendgelden ook weer aan het bedrijfsleven moet worden uitgegeven in zijn ogen niet. "De afschaffing van de dividendbelasting was helemaal geen lastenverlichting voor het bedrijfsleven. Drie kwart zou terechtkomen bij buitenlandse overheden en een klein deel bij buitenlandse aandeelhouders. Waarom zou dat geld nu opeens naar de bedrijven moeten?"

Daar wordt binnen de coalitie dan weer smalend om gelachen. Was de afschaffing van de dividendbelasting geen "cadeautje aan de multinationals"? Nu het de partijen uitkomt, profiteren de bedrijven er toch niet van.

Als de dividendbelasting toch niet wordt afgeschaft, dan ligt dat in ieder geval zwaar op de maag van premier Mark Rutte, ongeacht waar het geld naartoe gaat. Rutte heeft de maatregel met hand en tand verdedigd in de Kamer en daarbuiten, ondanks de bakken aan kritiek die hij al een jaar over zich heen krijgt.

Dat zal hem dan flink worden ingewreven in aanloop naar de verkiezingen voor de Provinciale Staten, die weer de Eerste Kamer mogen kiezen. De discussie stopt dus niet als het schrappen van de dividendtaks van tafel is en het geld opnieuw is verdeeld.