Voor het eerst in jaren liggen de stranden van Boracay niet meer vol met toeristen. Militairen van het Filipijnse leger hebben er in de laatste dagen op toegezien het eiland ook daadwerkelijk is verlaten door alle toeristen. De president had eerder deze maand opdracht gegeven het tropische eiland een half jaar te sluiten.

Duterte was eerder dit jaar in razernij ontstoken toen hij een veelvuldig gedeeld filmpje over het eiland onder ogen kreeg. In de video is te zien hoe zwart rioolwater rechtstreeks de zee bij het populairste strand instroomt. Duterte noemde het eiland 'een beerput' en vond dat het tijd was voor actie.

"Ik zal Boracay sluiten", zei de president destijds. "Als je het water ingaat, stinkt het naar stront. Er komt een tijd dat er geen buitenlander meer naar Boracay gaat omdat hij dan onder de stront komt te zitten."

Met een serie maatregelen hoopt Duterte het eiland in een half jaar te herstellen. De hotels en resorts moeten verkleinen, de hoofdweg moet worden verbreed en het eiland moet vooral worden schoon gemaakt. Een concreet plan ligt er echter nog niet.

De Thaise overheid nam in maart een vergelijkbare maatregel om een trekpleister op te knappen. Maya Beach op het eiland Koh Phi Phi is vanaf juni voor vier maanden gesloten.

De plek werd in 2000 beroemd door de film The Beach. Hordes toeristen bezoeken het strand waarop hoofdrolspeler Leonardo Dicaprio destijds ook te zien was. Volgens de autoriteiten lijden het koraal en de zeedieren flink onder de bezoekersstroom. Reden om het gebied een paar maanden op slot te doen. Na de heropening zijn er maximaal tweeduizend toeristen per dag toegestaan bij het koraalrif bij Maya Beach.

Een limiet op de bezoekersaantallen is voor het Filipijnse Boracay misschien ook geen slecht idee. De 45.000 inwoners van het tien vierkante kilometer grote eiland moesten vorig jaar bijna twee miljoen bezoekers verwerken. Dat zijn vooral bezoekers uit China en Zuid-Korea, maar Europeanen weten het eiland ook goed te vinden.

In enkele decennia is de idyllische plek met witte stranden getransformeerd naar een lopende band met badgasten. Een derde van het totale aantal toeristen dat de Filipijnen bezoekt, doet Boracay aan. Terwijl het slechts een van de ruim 7.300 eilanden in het land is.

De toeristenstroom leverde enorm veel geld op, maar bracht ook een hoop ellendigheid met zich mee. Het afval hoopte zich op en de levenskwaliteit op het eiland holde hard achteruit. Er bleek niet genoeg ruimte om al die toeristen te huisvesten, dus raakten de bewoners aan het bouwen. Maar het grootste probleem ligt onder de grond.

Het eiland heeft een riolering die op het punt van instorten staat. Meerdere resorts loosden hun rioolwater in de pijpleiding die eigenlijk bedoeld was voor de afvoer van regenwater. Het was de oorzaak van de smurrie die in de zee stroomde. De Filipijnse minister van Binnenlandse Zaken zei dat tien lokale ambtenaren worden aangeklaagd voor nalatigheid.

Duterte bestempelde de situatie op het eiland tot calamiteit, zodat zijn regering het lokale bestuur in handen kon nemen. Critici vragen zich ondertussen af of de drastische maatregelen wel legaal zijn. Ook zouden de maatregelen te kort van tevoren zijn aangekondigd.

Maar het plan is vooral een zware dobber voor de naar schatting 36.000 mensen die op het eiland werken in de toerismesector. Zij kregen drie weken geleden te horen dat ze maandenlang zonder werk zitten. Van de overheid krijgen ze enkel een kleine vergoeding om terug te gaan naar de streek waar ze vandaan komen. Het is de vraag hoeveel geld uiteindelijk bij de gedupeerden terechtkomt. Sommige arbeiders vrezen de corruptie binnen de overheid.

Het lijkt er op dat de hersteloperatie direct in volle gang is. Arbeiders graven pijpleidingen op en slopen gebouwen. Trucks en zware machines werden verspreid over het eiland. "Ik heb het strand nog nooit zo rustig gezien", zegt een bewoner tegen Reuters. "Maar als we het probleem niet verhelpen, dan zal het eiland niet overleven. Boracay kan het gewoon niet aan".

Lees meer achtergrondverhalen in NUweekend