De belangrijkste verwijten aan het adres van Mansveld zijn dat ze weinig grip heeft op de misstanden bij Prorail, de problemen niet proactief aanpakt, en belangrijke informatie zou achterhouden voor de Kamer.

Zo moest de Kamer ergens in de marge van de Prinsjesdagstukken lezen dat er in de periode tot 2028 mogelijk een half miljard te weinig is begroot voor onderhoud en beheer van het spoor en vallen ook grote projecten als de verbouwing van Utrecht Centraal tientallen miljoenen duurder uit.

De oppositie bleef tijdens het debat ontevreden over de onderbouwing van de staatssecretaris en een meerderheid van de partijen steunde dan ook een voorstel van D66 om een externe partij deze cijfers te laten uitzoeken.

De Telegraaf onthulde bovendien dat uit onderzoeksrapporten blijkt dat de financiële administratie van de spoorbeheerder een zootje is. Er zouden hiaten zitten in de administratie en fraude kon niet worden uitgesloten.

De financiële medewerkers zouden bovendien "onnauwkeurig en inconsistent" werken, zo viel te lezen in de rapportages.

Prorail en het ministerie weigerden het verzoek van oppositie om deze documenten naar de Kamer te sturen, waarna De Telegraaf de stukken zelf publiceerde.

De staatssecretaris stelt dat er weliswaar nog een hoop werk gedaan moet worden, maar het beeld van een "financiële puinhoop" bij Prorail herkende ze niet.

Tijdens het debat haalde Mansveld de verbijstering van de Kamer op de hals door te stellen dat de bedrijfsvoering van Prorail een zaak is voor de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur. Het ministerie heeft hierbij als aandeelhouder slechts een toezichthoudende rol op afstand, vindt de staatssecretaris.

De oppositie toonde zich "stomverbaasd" door deze houding van Mansveld, die pas afgelopen dinsdag de hele rapportage opvroeg.

Mansveld stelde dat voor haar de goedkeurende verklaring van een accountant over de bedrijfsvoering bij de spoorbeheerder leidend is en dat er verbeterpunten zijn vastgesteld. 

De conclusies uit de rapportages zouden daarom slechts op hoofdlijnen tijdens de aandeelhoudersvergadering met haar zijn gedeeld.

Aan het einde van het monsterdebat zegde ze uiteindelijk onder druk van de Kamer toe de notulen van de aandeelhoudersvergadering openbaar te maken. "Ik vind dat een zeer onverstandige toezegging van mezelf", voegde ze toe.

Verder bleek eerder dit jaar dat Prorail tegen de regels in een viertal onderhoudscontracten had verlengd, zonder de raad van commissarissen en de staatssecretaris hierover te informeren. Ook in deze kwestie klonken geluiden in de Kamer dat Mansveld eerder openheid had kunnen geven.

Topman Gerard Sanderink van spooraannemer Strukton zei bovendien in De Telegraaf dat het management bij het ministerie niet op orde is en veel ambtenaren overspannen zijn.

Over een paar weken wordt het debat vervolgd. De staatssecretaris krijgt daarmee tijd om de overige vragen vanuit de Kamer schriftelijk te beantwoorden. De analyse van de cijfers door de externe partij volgt later.

Dat ook coalitiepartijen VVD en PvdA instemden met het opschorten van het debat, is een slecht teken voor Mansveld. Hierdoor staat haar positie nog wekenlang op het spel. 

Daar komt bij dat binnenkort ook de conclusies worden verwacht van de Fyra-commissie. Ook die zou weleens met zware kritiek op de staatssecretaris kunnen komen. Op de vraag of Mansveld de kerst haalt komt daarom voorlopig nog geen antwoord.

Lees meer achtergrondverhalen in NUweekend