Daarmee laat Willem-Alexander volgens deskundigen zien dat er een nieuwe generatie is opgestaan. "Zijn proeftijd is voorbij en daar is hij met vlag en wimpel doorheen gekomen", zegt Justine Marcella, hoofdredacteur van tijdschrift Vorsten.

Na de laatste Koningsdag 'oude stijl' vorig jaar kondigde de koning aan alleen wat accentverschillen te willen aanbrengen. In Amstelveen en de Rijp (toen op de 26ste omdat 27 april op een zondag viel) bracht de koninklijke familie de dag door zoals het dat tijdens 33 jaar koningin Beatrix ook deed.

Nu wordt slechts één plaats bezocht in plaats van een stad en een dorp en duurt het programma met twee uur een uurtje korter dan voorheen. De dag start met een Grande Parade met meer dan vijftig vaartuigen.

Op het programma staat verder onder meer een Bach-festival en een proeverij van lokale producten. Daarbij wordt de familie vervoerd met onder meer een boot en een elektrische bus, slechts een deel wordt zoals vanouds te voet afgelegd.

Willem-Alexander en Máxima hebben daarmee gekozen voor een combinatie van oude en nieuwe elementen. Marcella: "Ik vind het heel fijn dat ze nog steeds zoals je dat noemt 'aanraakbaar' zijn. Als je de moeite neemt vroeg op te staan, kan je een groot deel van de koninklijke familie met eigen ogen zien."

Willem-Alexander wilde zelf ook dat er nog steeds ruimte zou zijn voor contact met publiek. "Wij zouden wensen dat het feest zichtbaar is", zei hij bij de bekendmaking van Dordrecht als ontvangstgemeente, op het Oranjecongres van de Oranjebond. "Een feest dat door mensen werkelijk kan worden meebeleefd." 

Jeroen Snel, presentator van Blauw Bloed, betwijfelt echter hoe 'aanraakbaar' de familie daadwerkelijk zal zijn. "Ik denk dat met name als de kinderen erbij zijn de afstand wat groter is. Als ze tijdens het middendeel vermoedelijk even weg zijn, zal Willem-Alexander iets meer geneigd zijn een handje te geven of een cadeau aan te pakken."

Dat heeft vooral te maken met de veiligheid. "Met de kinderen is hij erg op zijn hoede."

Volgens Snel verandert het karakter van de feestdag wel degelijk. "De hele uitstraling en kwaliteit van het showgehalte gaat omhoog. Het kneuterige is nu wel echt voorbij. De hele insteek is moderner."

Snel ziet het gedeelte waarbij Dordtse ondernemers een rol spelen als "een soort werkbezoek zoals de koning het hele jaar door aflegt".

Het is Willem-Alexander ten voeten uit: "Hij wil al zijn tijd nuttig besteden. En hij zal ongetwijfeld geconcludeerd hebben dat de vroegere Koninginnedag niet zo nuttig is - hoe leuk ook natuurlijk en het brengt mensen wel samen - maar nu levert het als goed is meer op."

Hij vergelijkt het met de staatsbezoeken; waar Willem-Alexander en Máxima ook hun opwachting maken, er gaat altijd een handelsdelegatie mee. "Terwijl Beatrix na de officiële punten vaak een museum bezocht. Maar Willem-Alexander wil echt iets nuttigs."

Dat de oudhollandse spelletjes van het officiële programma verdwenen lijken te zijn, is voor veel mensen misschien nog wennen, maar is wel een verstandige zet, denkt Marcella.  "Dit koningspaar staat echt voor een andere tijd."

Uiteindelijk blijft het uitgangspunt van Koningsdag volgens haar wel hetzelfde: "Het is een feest van verbondenheid. Alle Nederlanders zijn één; daar is ons staatshoofd natuurlijk een symbool van."

Dat is ook wat de koning zelf verkondigde bij het Oranjecongres: "In meer dan 120 jaar heeft Koninginnedag - nu Koningsdag - zijn waarde bewezen als een samenbindend feest dat heel veel mensen in ons Koninkrijk - en zeker ook onze familie - dierbaar is."

En: "Het is ook een feest dat zich altijd heeft aangepast aan nieuwe tijden. Dat is ook zo mooi eraan: continuïteit en vernieuwing. Een traditie die voortdurend voeling houdt met de tijd."

Het grootste verschil met vorig jaar is wel dat de kinderen van het koningspaar de plaats innemen van de oudere generatie prinses Beatrix en haar zus prinses Margriet en diens man Pieter van Vollenhoven.

Vorig jaar waren Amalia, Alexia en Ariane er ook al deels bij, toen nog als verrassing. Verder gaan prins Constantijn en prinses Laurentien mee, en de zonen van prinses Margriet: Maurits, Bernhard, Floris en echtgenotes Marilène, Annette en Aimée. Het is nog onzeker of Pieter-Christiaan en Anita komen.

Volgens Marcella is het een slimme keuze dat de prinsesjes meekomen. "Het is natuurlijk ook een hele leuke en vrolijke dag. En vorig jaar had iedereen het erover dat ze erbij waren."

Ook begrijpt ze goed dat Beatrix zegt: 'Nu zijn jullie aan de beurt.' "Ze is nog wel erg actief op het gebied van kunst en cultuur, daar ligt echt haar hart." Marcella benadrukt wel: "Ik denk niet dat ze Koninginnedag ooit vervelend heeft gevonden."

Het vertrouwen van het Nederlandse volk in Willem-Alexander is sinds zijn aantreden gestegen. Vorige week bleek nog uit een enquête van RTL Nieuws 93,3 procent (van 526 deelnemers) vindt dat hij het goed doet als koning.

Dat verbaast de deskundigen allerminst. "Hij doet het goed", zegt Snel. De Blauw Bloed-presentator noemt het drukke schema van het koningspaar, dat volgens hem erg hard werkt. "Bij staatsbezoeken wordt ieder uur goed besteed. Hij is pas tevreden als de zakenmensen die mee zijn tevreden zijn."

Marcella wijst er ook op hoe dicht de koning bij de Nederlanders staat. "Hij is jong en gebruikt meer spreektaal, niet dat geaffecteerde."

De hoofdredacteur van Vorsten concludeert: "De afgelopen twee jaar heeft hij alle facetten van het koningschap - met MH17 helaas inclusief grote ramp - meegemaakt. En als vader des vaderlands zijnde is hij daar met vlag en wimpel voor geslaagd."

Meer langere verhalen en achtergronden op NUweekend