Richard III krijgt na 530 jaar alsnog begrafenis met alle ceremonie
Ruim vijfhonderd jaar na zijn dood werd het verloren gewaande lichaam van Richard III gevonden onder een parkeerplaats in Leicester. In die Engelse stad wordt hij donderdag met veel ceremonie bijgezet in de kathedraal.
De plechtigheden rond de herbegrafenis gaan gepaard met typisch Britse toeters en bellen. Vorig weekend werden de overblijfselen van de laatste koning van het huis Plantagenet gekist, overigens in een doodskist die is gemaakt door een directe afstammeling van Richards zus.
Komende zondag wordt hij uitgeleide gedaan uit de universiteitsgebouwen, waar afgelopen jaren alle mogelijke onderzoeken op het skelet zijn uitgevoerd.
In processie gaat het dan naar de kathedraal, maar met een forse omweg via het slagveld bij Bosworth. Daar werd na de fatale slag volgens de overlevering Richards kroon onder een doornstruik gevonden, waardoor Henry Tudor ter plekke kon worden gekroond tot Hendrik VII.
De 21 saluutschoten die onderweg klinken passen bij een man van Richards statuur, ook al is hij de geschiedenisboeken ingegaan als een van de slechtste koningen van Engeland.
In de kathedraal zijn de hele week speciale diensten voor de koning, die uiteindelijk op donderdag zijn laatste rustplaats vindt op een prominente plaats in de kathedraal, in aanwezigheid van drie leden van de koninklijke familie.
Alleen zijn voeten missen - daar staat nu een gebouw uit de Victoriaanse tijd bovenop.
Bewijs dankzij dna en een bochel
Dat het echt om de middeleeuwse koning gaat, is aangetoond door het DNA van de afstammeling van Richards zuster Anne van York te vergelijken met dat van het skelet dat onder de parkeerplaats lag.
De archeologen hadden al een vermoeden, omdat de wervelkolom een duidelijke vergroeiing vertoonde en Richard bekendstond om zijn bochel.
Dat het skelet gevonden is, mag wel een klein wonder heten. De onderzoekers wisten wel waar de abdij had gestaan, maar een groot deel van het terrein is inmiddels bebouwd.
Daardoor en omdat er maar beperkt geld beschikbaar was, konden ze op slechts één procent van het abdijterrein graven. Bovendien mochten ze niet meer dan zes lichamen opgraven, hoewel vermoedelijk honderden mensen een graf bij de abdij hebben gekregen.
De archeologen staken de eerste spa in de grond onder de letter R van 'reserved parking'. Al op de allereerste dag vonden ze het skelet van de onfortuinlijke koning. Alleen zijn voeten missen - daar staat nu een gebouw uit de Victoriaanse tijd bovenop.
Gewelddadige verovering van de troon
Richard III staat nog altijd te boek als iemand die met geweld de kroon veroverde die eigenlijk een ander toekwam. Hoewel andere koningen uit de Engelse geschiedenis precies hetzelfde deden, is Richard de enige die ook op de site van het Britse koningshuis nog in dat kwade daglicht staat.
Volgens historici is Richard waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor de dood van de zogeheten prinsjes in de Tower.
Na de dood van zijn broer Edward IV had diens 12-jarige zoon Edward koning moeten worden, maar Richard raakte verwikkeld in een machtsstrijd met Edwards weduwe Elizabeth Woodville. Hij zette de jongen met zijn broertje Richard gevangen in de Tower, het koninklijke kasteel aan de Theems in Londen.
Oom Richard, toen nog de hertog van Gloucester, werd uitgeroepen tot regent. Hij liet de twee prinsen tot bastaards verklaren, omdat Edward IV eerder in het geheim met iemand anders zou zijn getrouwd.
Dat maakte de hertog tot de wettige troonsopvolger en kort daarna werd hij gekroond tot Richard III. Van de prinsen is nooit meer iets vernomen. Aangenomen wordt dat ze zijn vermoord, vermoedelijk door de nieuwe koning, hoewel Henry VII er later net zoveel baat bij had dat de jongens zouden verdwijnen.
'Een paard, een paard...'
Richard heeft daardoor de reputatie gekregen van een bloeddorstige gebochelde, die niet aarzelde zijn neefjes te vermoorden.
Volgens geschiedkundigen is zijn naam wel geweld aangedaan door de PR-machinaties van zijn opvolgers. Die waren erbij gebaat hem zo donker mogelijk af te schilderen, zoals de sadistische karikatuur die William Shakespeare een eeuw later neerzette in De tragedie van Richard de derde.
Twee jaar na zijn kroning sneuvelde Richard na een heldhaftige charge in de Slag bij Bosworth, volgens Shakespeare met de laatste woorden ''Een paard, een paard, mijn koninkrijk voor een paard!".
Hij was daarmee de laatste Engelse koning die stierf op een slagveld. Mede door zijn herbegrafenis zijn historici kritisch naar zijn erfenis gaan kijken en ze constateren dat de koning vooral een man van zijn tijd was, die werd gedreven door de omstandigheden en vocht voor zijn eigen overleven.
Dat ook de koninklijke familie Richard III in een milder daglicht ziet, blijkt uit het feit dat hij donderdag wordt herbegraven in aanwezigheid van de jongste schoondochter van koningin Elizabeth, Sophie Rhys-Jones. Ook een neef van de koningin en diens vrouw zijn aanwezig, niet toevallig de hertog en hertogin van Gloucester.
In de kathedraal zijn verder onder anderen mensen van de Richard III Society, die al sinds de jaren twintig van de vorige eeuw probeert zijn naam te zuiveren. Onder 'gewone' belangstellenden zijn tweehonderd toegangskaarten verloot.
