Met D66, Christenunie en de SGP in het kamp van de coalitie, zouden deze Algemene Politieke Beschouwingen hét moment moeten zijn waarop de SP zich als links alternatief zou profileren. 

In plaats daarvan blijft vooral het beeld van een stuntelende SP-leider Emile Roemer hangen, die de cijfers niet paraat had en geen grondschuddende interrupties wist te plaatsen.

Tijdens de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen (APB), waarin de Tweede Kamer het kabinet kan bevragen over de rijksbegroting, was het Roemer die het spits mocht afbijten.

Zoals verwacht pleitte hij voor meer geld voor de zorg en voor lastenverzwaringen voor de rijkeren. Naast kritiek op de begroting, konden harde woorden voor Vak K niet uitblijven: "Het kabinet komt met beleid waar niemand iets van snapt."

Maar de Kamer miste een tegenbegroting van de SP waarin de rekenmeesters van het Centraal Planbureau (CPB) de plannen van de SP had kunnen doorrekenen.

VVD. PvdA, D66 en de Christenunie namen het de SP-leider niet in dank af de Kamer niet van concrete cijfers en plannen te voorzien. Volgens Roemer zou dat aan het CPB liggen die niet meer alle cijfers doorrekent.

Aanval

De Christenunie begint: "U hebt een aantal kritiekpunten op de begroting. U mist een aantal zaken. Ik heb echter nog helemaal niets gezien van de SP als het gaat om een tegenbegroting, doorberekend door het CPB."

Volgens D66 deed Roemer aan "bangmakerij" terwijl hij de getallen niet kent.

Halbe Zijlstra (VVD): "De heer Roemer draait eromheen. Hij neemt steeds het woord 'investeren' in de mond, maar geeft daar geen voorbeelden van. Het enige wat hij doet, is verwijten maken aan het kabinet en andere partijen, die wel keuzes maken."

PvdA-leider Diederik Samsom werd een beetje "gallisch" van het ontbreken van de plannen. Roemer stond "gratis bier" te verkopen, aldus de PvdA'er.

Van Samsom hoefde er helemaal geen CPB-doorrekening te liggen. "Laat die doorrekening maar. Het gaat om uw plannen, om uw voorstellen. Waar zijn ze dan? (…) Als u hier in uw eerste termijn gaat zeggen: ik heb de meest prachtige ideeën, en morgen aan het eind van de middag of in de avond hoort u in mijn tweede termijn wat het is, dan kan ik daar helemaal niets mee."

Wellicht overvallen door de estafetteaanval, zwicht Roemer: "Ik zal er met mijn fractie voor zorgen dat het lijstje er voor de tweede termijn ligt."

In plaatst van zich te herpakken en verder te gaan met zijn betoog, verslikt Roemer zich nogmaals. "Voorzitter, ik ga maar door," zegt hij na de interrupties. Hij bedenkt zich: "Nee, ik wil daar toch nog even één ding op zeggen." Toch niet: "Nee, ik ga gewoon door."

Kritiek van SP

Het wankelende optreden van Roemer is ook in zijn eigen fractie niet onopgemerkt gebleven. Verschillende Kamerleden klagen vrijdag in het Algemeen Dagblad over de eigen partijleider.

"Emile heeft zich laten overbluffen", zegt een anoniem SP-Kamerlid tegen de krant. Een andere SP’er vond dat hun fractievoorzitter “te kijk stond." "Roemer was onhandig", zegt een ander anoniem Kamerlid.

Kritieken op zijn optreden wijst Roemer resoluut van de hand. "Er is geen kritiek op mij. Ik had goede bijdrages en prima interrupties. Ik dacht dat ik onze tegenbegroting pas bij de financiële beschouwingen volgende week moest inleveren. Ik had hem niet bij me", zegt Roemer tegen het AD.

Weifelend

Het is niet de eerste keer dat de opvolger van de in 2010 opgestapte Agnes Kant het in het debat laat afweten. Woensdag en donderdag kon Roemer geen potten breken bij het belangrijkste politieke debat van het jaar.

Tijdens de debatten in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, waar de socialisten nog op een recordwinst leken af te stevenen en Roemer hardop mocht nadenken over het premiersschap, oogde Roemer zenuwachtig en werden zijn optredens steeds weifelender.

De SP mocht uiteindelijk met net zoveel Kamerleden terug naar de Kamer als voor de verkiezingen. Rivaal Samsom ging er onverwacht met de winst op links vandoor en regeert nu al twee jaar met een breed mandaat. De constructieve oppositiepartijen, D66, Christenunie en SGP, schuiven geregeld aan de onderhandelingstafel aan om hervormingen door de Eerste en Tweede Kamer heen te loodsen.

Onderhandelingstafel

Donderdag nodigde premier Rutte het CDA uit om mee te denken over de omvangrijke belastingherzieningen. GroenLinks, een van de partijen van het Onderwijsakkoord, zal samen met D66 proberen haar invloed uit te oefenen bij de hernieuwde onderhandelingen over minister Plasterks (Binnenlandse Zaken) superprovincie.

Anders dan bij voorgaande kabinetten kreeg de oppositie na de formatie van Rutte II geen dichtgetimmerd regeerakkoord voor de kiezen. Premier Rutte herhaalde donderdag voor niemand “de deur op slot” te doen.

De vraag is of de SP de komende tijd aan de onderhandelingstafel wil aanschuiven, of dat het net als de PVV veranderingen via het debat wil bereiken.

Meer langere verhalen en achtergronden op NUweekend