Dat blijkt uit gegevens van de KNVB die NU.nl heeft bekeken.

Allereerst het goede nieuws: de tuchtcommissie heeft minder uitspraken hoeven doen. In het seizoen 2013/'14 werden 363 uitspraken voor excessieve overtredingen gedaan. Het seizoen daarvoor waren dat er nog 412.

In totaal telt Nederland ruim 1,2 miljoen voetballers, waarmee de KNVB de grootste sportbond van het land is. Volgens de voetbalbond zijn deze voetballers verdeeld over zo'n 3.200 verenigingen.

Geweld op het voetbalveld kwam in december 2012 prominent in het nieuws, nadat de 41-jarige grensrechter Richard Nieuwenhuizen uit Almere overleed. Nieuwenhuizen werd tijdens een wedstrijd door drie jongens van 15 en 16 tegen het hoofd geschopt.

Ruim een jaar daarvoor voerde de KNVB al actief beleid bij het voorkomen en hard straffen van excessen. "Als het mis gaat, straffen we hard en direct", zegt een KNVB-woordvoerder. "En we proberen verenigingen en leden te helpen sportief gedrag te stimuleren. Dat dit beleid zijn vruchten afwerpt, blijkt uit de cijfers van de afgelopen jaren."

Beweeg de cursor over het diagram om de aantallen te zien. De gegevens zijn afkomstig van de KNVB. - (c)NU.nl/Jerry Vermanen

De tuchtcommissie van de KNVB bestraft zowel fysieke (buitensporige tackles, slaan naar tegenstander) als verbale (schelden op tegenstander, bedreigingen) overtredingen. De KNVB kan vervolgens twee soorten tuchtspraak toepassen, namelijk individuele en verenigingsstraffen.

Een verenigingsstraf wordt opgelegd zodra minstens twee personen van dezelfde vereniging betrokken zijn geweest bij een overtreding. Van de in totaal 363 uitspraken zijn er 334 openbaar gemaakt op de website van de KNVB.

Uit die gegevens blijkt dat de voetbalbond afgelopen seizoen 236 individuele voetballers van 174 verschillende clubs heeft gestraft, voornamelijk uit Rotterdam. Spelers uit de havenstad - die 65 amateurverenigingen telt - plegen zowel fysiek (17 keer) als verbaal (11) de meeste buitensporige overtredingen. Dat komt neer op 27 tuchtzaken in totaal.

Den Haag volgt met achttien tuchtzaken op ruime afstand. Amsterdam staat op de derde plek met elf uitspraken. Tilburgse clubs kregen acht tuchtzaken voor de kiezen, allemaal door spelers van BE'79 uit Berkel-Enschot. Daarmee is dat ook de club met de meeste individuele schorsingen.

Beweeg de cursor over de gemeente voor meer informatie. De gegevens zijn afkomstig van de KNVB. - (c)NU.nl/Jerry Vermanen

Het zijn niet alleen spelers die een individuele straf hebben ontvangen. Driemaal kreeg een toeschouwer een sanctie opgelegd, twee keer een trainer, twee keer een clublid en één keer een assistent-trainer.

De daders zijn meestal betrokken bij senioren-elftallen, namelijk 154 keer. Daarnaast werden 77 junioren, 3 pupillen en één persoon van een gehandicaptenelftal door de tuchtcommissie gestraft.

Deze daders krijgen in 86 procent van de gevallen een schorsing opgelegd. In totaal is 4.597 maanden schorsing uitgesproken, waarvan 117 voorwaardelijk. Dat komt neer op 373 jaar en 4 maanden schorsing. Een schorsing duurt gemiddeld 21,6 maanden.

Een voetballer kan in het ergste geval uit het lidmaatschap worden ontzet. "Dit betekent dat de KNVB vindt dat iemand zich zodanig heeft misdragen op het veld, dat diegene zijn hele leven niet meer mag voetballen in verenigingsverband", legt de KNVB-woordvoerder uit. Bij 28 personen was dat afgelopen seizoen het geval. Ook mogen vier personen geen voetbalwedstrijden meer bijwonen.

Daarnaast heeft de tuchtcommissie 98 verenigingsstraffen aan 84 verschillende clubs opgelegd. Sommige clubs stonden meerdere keren voor de tuchtcommissie.

Clubs uit Amsterdam hebben het vaakst een verenigingsstraf gekregen. Rotterdam volgt met zeven, Utrecht en Den Haag hebben elk vijf straffen ontvangen.

Beweeg de cursor over de gemeente voor meer informatie. De gegevens zijn afkomstig van de KNVB. - (c)NU.nl/Jerry Vermanen

De meeste clubs krijgen een straf opgelegd naar aanleiding van een fysieke overtreding, namelijk 87 van de 98 keer. De overige elf straffen zijn naar aanleiding van een verbale overtreding, in alle gevallen gericht op een (assistent-)scheidsrechter.

Een verenigingsstraf gaat bijna altijd gepaard met een geldboete. In totaal haalde de voetbalbond 28.700 euro aan boetes op, waarvan 2.700 euro voorwaardelijk. Daarmee komt het bedrag op 26.000 euro uit. Ook werden er 38 keer punten in mindering gebracht, wat neerkomt op 188 punten.

Vorig seizoen werden 34 elftallen voorwaardelijk uit de competitie genomen, en maar liefst 46 elftallen definitief. Ook mochten twee teams de bekercompetitie niet afmaken na geweld op het voetbalveld.

Meer langere verhalen en achtergronden op NUweekend