Daarmee is hij de eerste speler sinds 1931 die minimaal 49 doelpunten maakt in één seizoen in een Europese topcompetitie (Spanje, Engeland, Italië en Duitsland). Destijds lukte het Tom Waring van Aston Villa.

Messi onttroonde woensdag met zijn 68e seizoenstreffer al Gerd Müller als meest productieve speler gerekend over alle competities in een jaargang.

De Argentijn maakte bovendien zijn veertiende hattrick in de Spaanse competitie. Daarmee brak hij het record van Cesar Rodriguez, die tussen 1942 en 1955 dertien hattricks produceerde.

De stadsderby stond in het teken van het nakend afscheid van Guardiola. De succesvolle oefenmeester leidde zijn ploeg naar 13 prijzen, waaronder twee keer de Champions League en drie landstitels. Fans scandeerden tijdens het duel voortdurend de naam van de coach die Frank Rijkaard in 2008 opvolgde.

Messi dook na zijn vierde treffer ook in de armen van Guardiola, die volgende week nog met FC Barcelona op bezoek gaat bij Real Betis. Na het laatste competitieduel volgt nog de bekerfinale tegen Athletic Bilbao.

Een zichtbaar geëmotioneerde Guardiola wandelde na de wedstrijd onder luid applaus van de dankbare aanhang richting de middenstip en bedankte op zijn beurt de fans. ''Het was een voorrecht om hier te werken'', zei hij met tranen in de ogen. ''Het waren fantastische jaren.''

Guardiola en FC Barcelona moesten dit seizoen de landstitel aan Real Madrid laten. De kersverse kampioen won zaterdag van Granada (2-1), dankzij onder meer de 45e competitietreffer van Cristiano Ronaldo.

Valencia verzekerde zich met een zege op Villarreal (1-0) van de derde eindklassering, die recht geeft op deelname aan de Champions League.

Malaga moet na de nederlaag tegen Atletico Madrid (2-1) vrezen voor de vierde plaats. De club van de geblesseerde Joris Mathijsen en Ruud van Nistelrooij verdedigt volgende week tijdens de laatste speelronde een voorsprong van twee punten op de tweede club van de hoofdstad van Spanje.