NU.nl
De Amerikaanse president Donald Trump heeft woensdagochtend in het Witte Huis zijn achterban toegesproken na een zenuwslopende verkiezingsnacht. Volgens Trump was er sprake van verkiezingsfraude en gaat hij de "ongeregeldheden" aanvechten bij het Hooggerechtshof. "Hij heeft echter al zo vaak geroepen dat er bij verkiezingen gefraudeerd wordt, dat deze uitspraak niet zoveel hout snijdt", meent Amerikakenner Victor Vlam. Wat zou de zittende president met zijn uitspraken bedoelen?
Huidige tussenstand
- Biden heeft momenteel zeker 238 kiesmannen, Trump heeft er 213
- Alaska (3), Georgia (16), Michigan (16), Nevada (6), North Carolina (15), Pennsylvania (20) en Wisconsin (10) nog niet officieel vergeven.
- Momenteel heeft Biden de voorsprong in Michigan, Nevada en Wisconsin
- Trump gaat voor in Alaska, Georgia, North Carolina en Pennsylvania
- Deze resultaten kunnen nog omslaan wanneer (post-)stemmen binnen zijn.
- Michigan, Wisconsin en Pennsylvania zijn het belangrijkst.
Volgens Trump heeft hij de verkiezingen al gewonnen doordat hij in diverse staten tien- tot honderdduizenden stemmen voorstaat op zijn Democratische uitdager Joe Biden. Die achterstand zou zijn tegenkandidaat niet meer kunnen overbruggen, claimt Trump.
Dat klopt echter niet. In staten als Pennsylvania en Georgia staat Trump inderdaad voor, maar er moet nog een groot aantal per post uitgebrachte stemmen geteld worden.
Amerikadeskundige Doeko Bosscher van de Rijksuniversiteit Groningen denkt dat wat Trump over juridische stappen zegt "tromgeroffel" is. "Het is een soort verzekering in het geval dat er een negatieve uitslag voor hem volgt", aldus Bosscher.
Als Biden wint, zou Trump volgens de deskundige kunnen terugvallen op wat hij tijdens deze toespraak heeft gezegd, namelijk dat er sprake is van fraude. "Hij denkt mogelijk aan het jaar 2000, toen Al Gore het opnam tegen George W. Bush."
Verkiezingen in 2000 eindigden voor het Hooggerechtshof
De presidentsverkiezing in dat jaar liep vanwege het kleine verschil tussen de stemmenaantallen uit op een rechtszaak bij het Hooggerechtshof. Er was rumoer vanwege verwarrende stemformulieren en andere ongeregeldheden in de belangrijke staat Florida. Uiteindelijk won de Republikein Bush omdat hij op voorsprong stond toen het hof besloot het hertellen te staken.
Bosscher denkt niet dat Trump naar het Hooggerechtshof stapt voordat duidelijk is wie gewonnen heeft. "Zijn uitspraken zijn nu vooral bedoeld als geruststelling voor zijn aanhangers."
Nog niet duidelijk wat Trump bedoelt met 'fraude'
Het is momenteel ook nog niet duidelijk wat Trump precies bedoelt met "verkiezingsfraude". Volgens Amerikadeskundige en auteur Vlam richt Trump zich mogelijk op de stembiljetten die per post zijn ingestuurd. Hij noemde deze methode eerder al fraudegevoelig, maar kwam niet met concrete bewijzen.
"Misschien wil hij zeggen dat het oneerlijk is dat hij nu voorstaat, maar dat er door de poststemmen nu alsnog stemmen bij kunnen komen die hem benadelen. Wellicht wil hij zeggen dat de stembiljetten per post zijn vervalst in zijn nadeel", legt Vlam uit. Echter heeft Trump de stembusgang al zo vaak frauduleus genoemd, dat deze uitspraken volgens de kenner niet zoveel hout snijden.
Onduidelijk hoe rechtsgang zou verlopen
Doordat nog niet bekend is wat Trump precies frauduleus vindt, is ook nog niet duidelijk wat zijn zaak bij het Hooggerechtshof gaat inhouden. "Je hebt een juridische bepaling in jouw voordeel nodig, maar we hebben nog geen flauw idee welke bepaling dat zal zijn. Ongetwijfeld zijn advocaten van Trump momenteel bezig om dat uit te zoeken."
Sinds de benoeming van opperrechter Amy Coney Barrett eind oktober telt het Amerikaanse Hooggerechtshof zes conservatieve rechters en drie progressieve rechters. Dat kan in het voordeel van de zittende Amerikaanse president zijn, maar volgens Vlam betekent dit niet dat deze rechters Trump zomaar gelijk zullen geven.
"Bij een fiftyfiftyverdeling zou Trump het voordeel van de twijfel kunnen krijgen, maar die rechters zijn ook gewoon redelijke mensen die niet zomaar de democratie zullen afschaffen."
Een rechtszaak in het Hooggerechtshof kan vrij snel gaan en zou in dit geval ook niet lang kunnen duren, stelt Vlam. "Het kiescollege komt in december bijeen om hun stemmen in te dienen, dan wordt de uitslag definitief."
