"De Nederlandse identiteit is tolerantie, verdraagzaamheid en vooral vrijheid. Vrijheid om te zijn wie je bent, te zeggen wat je wilt, te geloven wat je wilt. Dát is onze identiteit", zegt Pechtold in een uitgebreid interview met NU.nl.

Een vast Nederlands symbool is er volgens de democraat niet.  

"Als je aan mensen op straat vraagt wat typisch Nederlands is, dan krijg je veel verschillende opmerkingen. Toen Máxima zei: ik heb dé Nederlander niet gevonden, vond ik dat een compliment. Ze zei: kijk eens wat een prachtige, veelzijdige samenleving. Sommigen zagen dat als een belediging. Ik niet", aldus Pechtold.

Aanpassen aan Nederland voor immigranten betekent voor Pechtold dat je naar school gaat, een baan zoekt en dat je je aan de wet houdt. "Dat betekent niet dat je verplicht boerenkool moet eten." 

​Pechtold snapt dat mensen die zoeken naar de Nederlandse identiteit behoefte hebben aan vaste symbolen, maar vanuit historisch perspectief zijn die er volgens hem nooit geweest. "Ik zie en ik snap dat sommige mensen behoefte hebben aan nieuwe vastigheid. Alleen die vastigheid is er nooit geweest." 

Het verlangen naar het verleden van sommige partijen lijkt volgens de D66-leider gebaseerd op een verkeerd beeld. "Die behoefte aan vastigheid was er minder toen de pastoor je nog kwam vertellen wat je moest stemmen, waar je je vlees moest kopen en wanneer het volgende kindje kwam."

Deze week zei Sybrand Buma dat kinderen staand het Wilhelmus zouden moeten zingen in de klas. De CDA-leider vindt het expliciet maken van tradities belangrijk in een multiculturele samenleving, zei hij tegen De Telegraaf.

Pechtold denkt dat je beter op school over het volkslied kunt vertellen. Dan kun je volgens hem uitleggen wat 'van Duitsen bloed' betekent en wordt het duidelijk waarom de koning van Spanje erin voorkomt. "Als je een kind zomaar het Wilhelmus laat zingen denkt hij: 'he, wat is dit?'"

De christelijke partijen, het CDA de ChristenUnie en SGP, hameren met name op de joods-christelijke waarden wanneer zij de Nederlandse identiteit definiëren.

Pechtold vindt dat beperkend. "Historisch gezien klopt er ook geen bal van. Tachtig jaar geleden was het in dit land nog een probleem wanneer je als protestant met een katholiek thuiskwam. Zo rabiaat waren ze hier nog niet zo lang geleden."

Oproep: Wil jij bij belangrijk nieuws in aanloop naar de verkiezingen een pushbericht ontvangen? Klik dan hieronder (in de NU.nl-app) op de filter 'Verkiezingsalert' en kies Mijn nieuws + pushbericht.