"Na de zomervakantie zie je vaak dat tuinen er een beetje verloederd bij liggen", vertelt hovenier Nicolaas Bessels van Bessels Green. "Maar we hebben nu echt een extreme zomer gehad. Er zijn meer planten afgestorven. Dat gaat dan om de bovenliggende delen. Bladeren zijn uitgedroogd, eikels en walnoten vallen nu al van de boom. Dat komt allemaal door hittestress."

Veel mensen hebben de neiging om verlepte planten meteen terug te snoeien of helemaal weg te halen. Maar dat is niet per se handig, vertelt Bessels. "Hoe kaler je grond, hoe harder hij uitdroogt. Dus laat de vaste plantenresten gewoon staan. In de winter hebben ze nog een sierwaarde en insecten leggen er ook hun eitjes in. In februari komen daar weer puttertjes op af."

Rik Barten, hovenier bij Barten Tuinen, krijgt weleens berichtjes van bezorgde klanten. "Die vragen zich dan af of hun plant dood is of niet. Ons advies is meestal om het even af te wachten. Sommige bomen laten alle bladeren vallen of hangen heel slap, maar dat is een reactie op de hitte. Een plant kan in het voorjaar weer doorpakken. Je staat soms versteld van hoe de natuur zich kan herstellen."

Planten met oppervlakkige wortels, zoals een buxus, zijn wel kwetsbaarder. "Als die door de droogte helemaal dood zijn, kun je ze beter eruit trekken", zegt Barten. "Ze herstellen zich niet meer goed. De structuur wordt nooit meer mooi. Maar een rhododendron kun je helemaal terugsnoeien. Gras trekt ook snel bij zodra het regent. Ik zou sowieso tot oktober wachten om te kijken wat herstelt."

"De echte schade kun je pas komend voorjaar opnemen", voegt Bessels toe. "Planten gaan nu eigenlijk vervroegd de herfst in. Onder de grond overleven ze wel. Alles is nu verdroogd, maar dat kan zelfs al veranderen als we binnenkort vijf dagen regen krijgen. Sommige planten zullen weer in blad komen of zelfs bloemen krijgen, omdat ze dat dit jaar nog niet hebben gedaan."

Potplanten zijn in de meeste gevallen eenjarig, dus die kun je vervangen zodra ze op zijn. "Lavendel en rozemarijn zie je ook nog wel eens in potten", voegt Bessels toe. "Die zijn nu misschien helemaal ingedroogd, maar ook sterk genoeg om in het voorjaar weer terug te komen. In verhoogde bakken zul je eerder bruine planten zien dan in borders op straathoogte. Maar ook die planten komen weer terug als het goed regent."

Weet je niet zeker of een plant dood is, haal dan even je nagel langs een takje. Komt er een stukje groen tevoorschijn, dan weet je dat er nog leven in zit. Barten voegt daar nog een tip aan toe. "Als je potplanten na vakantie helemaal ingedroogd zijn, kun je ze vaak makkelijk eruit trekken. Zet ze dan in een emmer of kuip met water, zodat ze zich helemaal kunnen volzuigen als een spons. Dan heb je kans dat ze onderaan weer gaan uitlopen."