Inmiddels weten wel hoe het coronavirus onze levens heeft beïnvloed: kappers zijn dicht, een hapje buiten de deur eten is niet mogelijk en voor reizen zijn we vooral op Nederland aangewezen.

Al deze beperkingen zorgen er dan ook voor dat we simpelweg minder geld hebben kunnen uitgeven, met grote gevolgen voor de Nederlandse economie. De Nederlandse economie kromp in 2020 dan ook met 3,8 procent: de grootste krimp ooit gemeten.

Dat we minder geld uit kunnen geven aan dure zaken als vakanties, valt te zien aan ons spaargeld: Nederlanders spaarden in 2020 42 miljard euro meer bijeen. Twee keer zoveel als het jaar ervoor. Het totale spaarbankboekje van alle Nederlanders samen bedroeg eind vorig jaar ruim 487 miljard euro, waarvan 390 miljard op daadwerkelijke spaarrekeningen staat. De rest is terug te vinden op betaalrekeningen.

De beter gevulde spaarpotten betekenen ook dat er minder geld rondgaat in de economie, wat uiteraard tot problemen bij bedrijven leidt. Zij zien de inkomsten teruglopen, waardoor er al snel naar manieren wordt gekeken om de kosten te drukken.

Dit leidt tot een flinke stijging van het aantal werklozen: van ruim een kwart miljoen in het eerste kwartaal van 2020 naar een piek van 419.000 in het derde kwartaal. In de laatste drie maanden loopt het aantal weer terug. De piek in het derde kwartaal komt niet dicht bij het dieptepunt in begin 2014: toen telde Nederland bijna 700.000 werklozen.

Hoewel veel bedrijven en ondernemers het zwaar hebben, is dat vooralsnog niet terug te zien in het aantal faillissementen in Nederland. Sterker nog: vorig jaar viel het doek voor 2.703 bedrijven, het kleinste getal sinds 2000.

Het lijkt erop dat veel bedrijven op de been werden gehouden door steun vanuit Den Haag, maar daarover later meer. De verwachting is dan ook dat het aantal faillissementen dit jaar zal toenemen, naarmate de steun wordt afgebouwd.

Die extra steun voor het bedrijfsleven, zoals de NOW-loonsteun of de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), maar ook de lagere consumentenuitgaven, is terug te zien op de balans van de overheid.

De overheidsuitgaven nemen door de omvangrijke steunpakketten toe, terwijl er aan de andere kant minder binnenkomt aan belastingen doordat mensen minder geld uitgeven. De combinatie leidt ertoe dat de overheid onder de streep 43 miljard euro meer uitgaf dan er binnenkwam. Hierdoor liep de staatsschuld op naar 379 miljard euro.