Allereerst: het is helemaal niet zo dat Chinees Nieuwjaar alleen maar in China gevierd wordt. Zo zijn er ook festiviteiten in andere (voornamelijk Aziatische) landen, zoals Indonesië, Noord-Korea, Zuid-Korea en Vietnam.

Chinadeskundige Fred Sengers weet niet zeker waarom het in Nederland Chinees Nieuwjaar wordt genoemd. Hij vermoedt dat het evenement die naam heeft gekregen omdat China veel groter is dan alle andere landen die het vieren en Nederland veel vaker met China te maken heeft.

Het verschilt per land hoe het Chinees Nieuwjaar wordt genoemd. Zo kan het bijvoorbeeld ook de naam Lunar New Year of Spring Festival (Lentefestival) hebben.

Voor Chinezen is Chinees Nieuwjaar het belangrijkste feest van het jaar. Sengers zegt dat Nederlanders het feest het best kunnen vergelijken met Oud en Nieuw of Kerstmis.

"Ze vieren het traditioneel met familie. De bedoeling is dat je - onder normale omstandigheden - naar je ouders of je geboortegrond gaat. Maar dat is de laatste jaren wat ingewikkelder door corona." Zo werden in 2020 alle grote festiviteiten nog afgeblazen omdat pas vlak daarvoor berichtgeving over het virus naar buiten kwam. Autoriteiten waren bang voor wat er zou gebeuren als miljoenen mensen zouden gaan reizen.

Sengers: "Chinees Nieuwjaar draait ook om het maken van een nieuwe start. De traditie schrijft voor dat je je schulden afbetaalt en je je huis schoonmaakt, zodat je letterlijk met een schone lei begint. Het is een stokoude traditie."

Even terug naar 2020: toen barstte het feest los op 25 januari. Vorig jaar op 12 februari. En dit jaar dus op 1 februari. Hoe zit dat?

"China werkt met een andere kalender", legt Sengers uit. "Hun kalender is gebaseerd op maancyclussen en die duren ongeveer 29 dagen. Een nieuw jaar start daarom ook ieder jaar op een andere datum."

Het land houdt ook rekening met de kalender die in de rest van de wereld gebruikt wordt: de Gregoriaanse kalender. "Autoriteiten hebben erkend dat het anders wel heel onhandig zou worden", vervolgt Sengers. Chinezen vieren op 31 december en 1 januari ook Oud en Nieuw mee, zegt hij.

Maar omdat een maand volgens die wereldwijde kalender 30 of 31 dagen duurt, moeten Chinezen eens in de zoveel jaar een gat overbruggen om in de pas te blijven lopen: volgens de Gregoriaanse kalender duurt een jaar namelijk 365 dagen. Daar geeft het land een zeer praktische invulling aan: wanneer het nodig is, wordt er 'gewoon' een schrikkelmaand gehouden. "Dat gebeurt zeven keer per negentien jaar", aldus Sengers.

Dit jaar volgt voor Aziaten het jaar van de watertijger en eindigt het jaar van de os, terwijl 2020 het jaar van de rat was. De dieren hebben volgens de Chinadeskundige te maken met de nationale astrologie.

"Het lijkt wel een beetje op de astrologie zoals Nederlanders die kennen, maar er zijn een paar grote verschillen; zo gelden onze tekens voor één maand, en in China voor een jaar." Alle tekens komen in een cyclus van twaalf jaar voorbij.

Alle twaalf Chinese astrologietekens (in volgorde):

• Rat
• Os
• Tijger
• Konijn
• Draak
• Slang
• Paard
• Geit
• Aap
• Kip
• Hond
• Varken

Sengers: "Om het nog gecompliceerder te maken: die tekens geven ook nog een twist of verfijning aan een jaar. Alles heeft een ander karakter." Hij legt uit dat sommige Aziaten bijvoorbeeld wachten met kinderen krijgen, omdat zij liever zien dat hun kind geboren wordt in het jaar van de aap, dat meer geluk zou brengen.

Het verschilt ook per cyclus waar een dier uit de zogeheten dierenriem voor staat. Over het algemeen is het jaar van de draak veelgeprezen. Maar volgens Chinesenewyear.net zijn mensen die in 1976 zijn geboren in het jaar van de draak intelligent en sociaal, terwijl zij één cyclus eerder voornamelijk een "rustig leven" zouden leiden.

Daarnaast houden mensen ook in de gaten of zij wel een goed jaar tegemoetgaan als het jaar in het teken staat van een ander dier. Het kan bijvoorbeeld zomaar zo zijn dat voorspellingen voor het jaar van de watertijger niet gunstig zijn voor mensen die geboren zijn in het jaar van de os. "Veel Chinezen denken niet dat het een grote rol speelt, maar ook zij zeggen: 'Je weet maar nooit!'", aldus Sengers.

In Nederland wordt Chinees Nieuwjaar steeds uitgebreider gevierd, vertelt Sengers. Dat komt volgens hem simpelweg doordat er steeds meer Chinezen en andere Aziaten naar Nederland komen.

Daarnaast staat de Nederlandse samenleving steeds meer open voor andere culturen, vervolgt Sengers. "Twintig jaar geleden wist niemand wat het Suikerfeest was. Daar is nu ook meer aandacht voor."

Dit jaar zullen de festiviteiten rondom Chinees Nieuwjaar kleinschaliger zijn, vermoedt hij. "Ook hier zal corona een rol spelen."

Normaliter organiseert de Vereniging Nederland-China ieder jaar een landelijk Chinees Nieuwjaar-festival in Den Haag. Daar komen ieder jaar enkele duizenden belangstellenden op af. De openingsceremonie is echter al afgelast, zo is te lezen op de website van de gemeente. Ook in Den Haag zouden traditionele drakendansen worden gehouden, maar bezoekers konden ook naar traditionele Chinese vechtsporten kijken en typische Chinese markten bezoeken.