Veilig buiten zwemmen: 'Spring niet in woeste zee en ga nooit alleen'
Veilig zwemwater vinden, is in Nederland niet al te moeilijk. Er zijn maar liefst 770 officieel goedgekeurde zwemwatertjes, aldus Zwemwater.nl. Het water wordt gecheckt op algen en ziektes en de locatie is zo ingericht dat de kans op verdrinking zo klein mogelijk is.
Toch gaat het soms mis. Het Duitse meisje op Ameland, de watersporters in Scheveningen: als de zon begint te schijnen, duiken er vaker verdrietige berichten over verdrinkingsdoden op. In 2018 verdronken in totaal 112 inwoners van Nederland, en dat waren er 27 meer dan in 2017, berekende het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat jaar bleek een uitzondering, want in 2019 verdronken er 76 mensen. Zelfmoorden en verkeersongevallen zijn niet meegeteld in deze cijfers.
Gelukkig is het aantal mensen dat levend door de brigade uit het water wordt gehaald een stuk hoger, zegt de Reddingsbrigade. In 2019 bracht de Reddingsbrigade 505 zwemmers en 432 watersporters in veiligheid, aldus woordvoerder Sander Zeilstra.
"We hebben tips en gouden regels die niet iedereen kent. Zwem waar het kan en mag, en als je in zee wil zwemmen, doe dat op de kustplekken waar de reddingsbrigade een post heeft. Dat zijn er honderd." Helemaal veilig zwemmen in zee, dat bestaat niet, zegt Rijkswaterstaat. De groene vlag wordt sinds 2010 dan ook niet meer gebruikt, want er zijn altijd risico's.
Op basis van ziekenhuisdata en een media-analyse, concludeerde Kennisbank Sport en Bewegen (pdf) dat de meeste verdrinkingen plaatsvinden in de zomerperiode. Mannen verdrinken vaker dan vrouwen, en vooral kinderen in de leeftijd van nul tot veertien jaar vormen een risicogroep.
Lifeguard van de Reddingsbrigade Nederland in actie. (Foto: Reddingsbrigade Nederland)
Tips en gouden regels
- Let op de (strand)vlaggen en ga er absoluut niet in bij een rode vlag. Hier worden de vlaggen uitgelegd.
- Als je in zee zwemt, zorg dat je nog kan staan.
- Als het hard waait en de zee woest is, zwem dan niet
- Zwem op de plekken waar lifeguards toezicht houden.
- Zwem nooit alleen.
- Pas op voor watersporters.
- Gebruik geen drijfmiddelen bij aflandige wind.
- Blijf uit de buurt van muien. Een mui is de plek tussen twee zandbanken, waarbij water de zee instroomt (bij laagwater, eb) of richting het strand (bij hoogwater, vloed).
- Zwem nooit als het onweert.
- Let op de temperatuur van het zwemwater. Het water in de Noordzee is 's zomers gemiddeld 18 graden, dus je kunt tijdens het zwemmen onderkoeld raken. De eerste verschijnselen zijn een bleke huid, rillen, uitputting en coördinatieverlies.
Een zee, meer of rivier is geen zwembad, aldus de Reddingsbrigade in het onlangs verschenen rapport Zwemmen in oppervlaktewater. "Zwemmers kunnen te maken krijgen met plotselinge diepte, koud water, golfslag en stroming. Dat zijn andere omstandigheden dan waarin ze hebben leren zwemmen."
Onderstaande plekken zijn ronduit gevaarlijk en daar is het dus verboden om te zwemmen, op straffe van een een boete van 140 euro.
- in de vaarweg van rivieren
- in kanalen
- in de buurt van wachtplaatsen of afmeerplekken voor schepen
- in de buurt van een brug, sluis, stuw of ballenlijn
- in de routes van veerponten
- in en rond havens
- in snelvaargebieden
- op plekken die specifiek aangewezen zijn als verboden gebied