Het onstuimige, stormachtige weer van de afgelopen weken speelt de schoonmakers op het strand parten. "Door de harde wind is het koud en het afval komt onder een dikke laag zand te liggen. Je moet flink trekken om de stukken visnet er helemaal onder vandaan te krijgen", zegt woordvoerder Tessa van Bussel van de Waddenvereniging. De vereniging organiseert het milieujutten samen met Staatsbosbeheer en hostel Stayokay Terschelling.

Per dag halen de vrijwilligers zo'n 800 kilo zwerfafval van het strand. Vooral stukken visnet, nylondraad, piepschuimkorreltjes en flessendoppen komen veel voor. "Maar er is ook een hele autodeur gevonden. Die was waarschijnlijk nog afkomstig van de MSC Zoe, het containerschip dat vorig jaar omsloeg", zegt Van Bussel.

Het is niet meer mogelijk aan te sluiten bij het milieujutten op Terschelling. "We hebben maar een beperkte hoeveelheid plekken in de bus, beschikbare EHBO'ers, vuilniszakken en grijpers", zegt Van Bussel. "Een handjevol mensen kan misschien nog meedoen, maar meer niet."

Dit is ook omdat de Waddenvereniging wil dat het schoonmaken op een verantwoorde manier gebeurt. "Wij willen niet dat mensen door kwetsbare kwelders gaan banjeren. Daar hebben ze goede bedoelingen mee, maar ze kunnen belangrijke broedplaatsen van vogels verstoren."

Stichting De Noordzee, die jaarlijks de Boskalis Beach Cleanup Tour organiseert, geeft praktische tips om een strandschoonmaak aan te pakken. "Er ligt best veel afval in de duinen, maar het duingebied is kwetsbaar", zegt Ewout van Galen, programmaleider Schone Zee bij Stichting De Noordzee. "Als er veel mensen in lopen, kunnen er verzakkingen plaatsvinden en die kunnen de kustbescherming aantasten." De stichting adviseert de gemeente in te lichten over afval in de duinen, zodat die het verder kan afhandelen.

Daarnaast kun je ook niet alles zomaar oprapen. "Zorg dat je in ieder geval één handschoen bij je hebt voor de hand waarmee je opruimt", zegt Van Galen. "Pas op met naalden of flesjes waar iets inzit. Open nooit flessen met een vloeistof erin." Ook paraffine, een vette waxachtige substantie waarvan onder meer kaarsvet wordt gemaakt, kun je maar beter met handschoenen oppakken.

Iedere dag wordt zo'n 800 kilo afval verzameld. (Foto: Henk Postma)

De Waddenvereniging en Stichting De Noordzee organiseren met regelmaat schoonmaakacties waarbij je kunt aansluiten. "Het animo is groot", zegt Van Bussel. "We merken dat mensen iets concreets willen doen om te helpen."

"Zwerfafval en vervuiling door plastic zijn heel complexe problemen, die ook deels veroorzaakt worden door ons eigen gedrag. Al die My Little Pony's die vorig jaar na de containerramp aanspoelden, werden verscheept omdat wij ze zelf graag wilden hebben. Meehelpen met een schoonmaakactie is een overzichtelijke manier waarop je kunt helpen de stranden schoon te houden."