Het Wiener Ball is een chique avond waarop 64 jongens en meisjes debuteren; ze presenteren zich op het bal aan de aanwezige mensen. In witte jurken en rokkostuums voeren ze sierlijke stijl- en Weense dansen uit, waar ze lang op geoefend hebben.

Het publiek bestaat uit familie (al dan niet van adel), vrienden, zakenmensen, ondernemers en militairen. Iedereen die wil, mag debuteren of komen kijken, dineren en dansen. Daar hangt wel een prijskaartje aan: 200 euro om te debuteren en 75 euro voor een normaal ticket.

"We krijgen na elk bal meteen alweer nieuwe aanmeldingen van debutanten", vertelt Martin van Pernis, voorzitter van Stichting Oostenrijkse Cultuur in Nederland, de organisator van het bal. Voor zaterdag zijn er tot nu toe zeshonderd aanmeldingen, vorig jaar waren dat er 780. "Het bestaat nu al zo lang, dat veel kinderen en kleinkinderen van eerdere bezoekers nu debuteren. Het is een familiair gebeuren. Een groot deel van de mensen kent elkaar, ook omdat er veel oud-debutanten zijn."

Volgens Jan Jaap van Weering, etiquette- en protocolexpert, is het bal niet alleen voor deftige mensen. "Vroeger was er relatief meer adel en waren er ook meer families van het Nederlands Patriciaat. Nu is het open voor iedereen die belangstelling heeft."

Trendwatcher Hans van Leeuwen denkt dat het Wiener Ball aan de nichekant zit en dat gaat het om een selectieve groep. "Het is niet iets voor de massa. De bezoekers willen zich juist daarvan losmaken en zich op een bepaalde manier profileren. Het is niet een heel toegankelijk evenement, omdat je toch wel aan bepaalde economische voorwaarden moet voldoen om je daar gemakkelijk te voelen. Denk alleen al aan de kleding, ik heb zoiets niet in mijn kast hangen."

Debutantenbals komen oorspronkelijk van het Engelse platteland, waar de adel gespreid leefde, vertelt etiquettedeskundige Anne-Marie van Leggelo. "Om meisjes en jongens bij elkaar te brengen, werd er een bal georganiseerd. Als de jongeren zeventien jaar oud werden, konden ze zich hier presenteren en laten zien dat ze beschikbaar waren om mee te trouwen. Vanuit Engeland is het verspreid naar Duitstalige gebieden en voornamelijk in Oostenrijk beland."

De dochter van de Oostenrijkse consul, Veronica von Brunner, haalde het bal vanuit Wenen naar Nederland. In 1965 werd de eerste editie in het Kurhaus in Scheveningen gehouden.

Volgens Van Leggelo en Van Weering is het bal nu geen huwelijksmarkt meer. "Maar het is wel mogelijk dat je er je toekomstige partner ontmoet", zegt Van Weering. "Misschien bots je wel tegen hem of haar aan als je een quadrille danst. Het is zien en gezien worden, een showroom. Maar toch gaat het op het bal niet om opvallen en pochen, maar om je netjes gedragen en om innerlijke beschaving."

Het doel van het bal is ontmoeting tussen 'gelijkgestemden', vult Van Weering aan. "Het is een ontmoeting tussen mensen die een keer een stijlvolle avond willen."

Mechteld van Olden (21), student geneeskunde, wil graag bij deze groep horen en debuteert dit jaar. Ze is van plan veel contact met de debutanten te houden en in de toekomst naar verschillende bals te gaan. Daarnaast houdt ze van stijldansen en is ze opgegroeid met etiquette.

"Verschillende mensen, zoals mijn ouders, zeiden: Dit is iets voor jou", vertelt ze in de pauze van haar stijldansles voor het bal. "Toen heb ik wat vrienden opgetrommeld en hebben we ons aangemeld. Het is een leuke groep debutanten, het zijn allemaal gelijkgestemden en van ongeveer dezelfde leeftijd."

Is het bal wel iets om zomaar heen te gaan, als avondje uit? "Iedereen kan komen", zegt Van Pernis. "Er zijn geen barrières. Er komen mensen op af die het prachtig vinden om zo'n bal een keer te zien. Bezoekers die alleen komen, worden in een loge met andere mensen ingedeeld, zodat ze niet alleen zijn."

Van Weering denkt dat het zeker mogelijk is om het als een avondje uit te zien, maar dat de meeste mensen wel komen om contacten te leggen. "Het gaat op het bal om wie je kent. Er wordt natuurlijk genetwerkt met invloedrijke mensen. Maar daar heb je het niet open over. Visitekaartjes worden pas de volgende ochtend bij het ontbijt uitgewisseld."

"Ik denk dat het een leuk uitje kan zijn", zegt Van Leggelo. "Het is goed voor je algemene ontwikkeling, je leert nieuwe muziek, etiquette en je maakt kennis met de Oostenrijkse cultuur. Voor de dames kan het een droom zijn die uitkomt: je kunt je even een prinses voelen. Alle meisjes worden even Sissi."