Overgewicht is een steeds groter wordend probleem in Nederland. Volgens de laatste cijfers van het CBS in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut blijkt dat bijna de helft van de volwassenen te zwaar is. In 2017 had 48,7 procent van de Nederlanders van achttien jaar en ouder overgewicht (BMI van meer dan 25). Als we kijken naar mensen met obesitas of ernstig overgewicht (BMI van meer dan 30), dan praten we over 13,9 procent van de Nederlanders van achttien jaar en ouder. 

Dit heeft, wellicht nog op kleine schaal, invloed op een pretparkbezoek. De weegschaalmaatregel zorgde dan ook voor ophef in de media. "Maar deze maatregel is niet bedoeld om bezoekers van attracties systematisch of individueel te wegen", wil Peggy Verelst van Bobbejaanland verhelderen.

"Wij hanteren bij vier waterattracties een maximaal toelaatbaar gewicht. Ons personeel maakt die inschatting op het oog. Combinaties zoals vier kinderen of twee kinderen en twee volwassenen zullen niet snel gewogen worden. Maar er zijn uitzonderingen".

Want stel dat er ineens vier grote mannen in de rij staan om samen in een bootje te stappen. "Bij twijfel verzoeken wij eerst onze bezoekers te spreiden over verschillende boten. We leggen uit dat we dit doen uit veiligheidsoverweging. Dit gebeurt vaak zonder dat de bezoeker hier iets van merkt", aldus Verelst.

Pas wanneer de bezoekers hier niet mee akkoord gaan, kan gevraagd worden om op de weegschaal te gaan staan. "Er zijn voorbeelden van parken waar de bezoekers voor het 'laden van de gondels' over een meetplateau lopen dat het gewicht automatisch berekent.''

Niet alleen Bobbejaanland hanteert deze werkwijze. In 2015 kwam al naar buiten dat ook het Nederlandse Attractiepark Slagharen rekening houdt met zwaardere bezoekers. Hier staan weegschalen bij de waterglijbanen in het zwembad dat onderdeel is van het pretpark. In een interview met pretparkwebsite Looopings gaf de directeur van Slagharen al eens aan dat attractieparken bij het bouwen van nieuwe attracties soms al rekening houden met het groeiende aantal mensen met overgewicht.

Pretparken met attracties waarbij je met behulp van een gordel of beugel vastzit, kampen met een soortgelijk probleem. Bij bezoekers met ernstig overgewicht gaan deze namelijk niet altijd (goed) dicht. Dat levert voor zowel de bezoeker, die in dit geval wordt verzocht weer uit te stappen, als het personeel soms gênante momenten op. Mede daarom staan dergelijke teststoelen nu ook in de Efteling.

"In principe is het niet bij iedere attractie afhankelijk van je gewicht of je een attractie wel of niet kan beleven. Het gaat er bij een achtbaan bijvoorbeeld juist om of de beugel dicht kan en blijft zitten", aldus Femke van Es van de Efteling. Hier wordt dus geen gebruik gemaakt van weegschalen, omdat het vanuit veiligheidsoogpunt voor bepaalde attracties alleen noodzakelijk is om de omvang of lengte te toetsen.

Dat schrijft ook de (anonieme) oprichter van het blog Overgewichtenpretparken.wordpress.org. De schrijfster, die zelf ook kampt met overgewicht, geeft hier op aan dat er nogal wat te doen is om deze teststoelen. Zo staan ze bekend als 'stoelen waarin dikkerds kunnen kijken of ze passen'.

Veel mensen durven daarom überhaupt al niet in de stoel te gaan zitten. Volgens de blogger voelen ze zich bekeken en het zou niet minder gênant zijn als je niet past, dan wanneer dat pas blijkt bij het instappen van de attractie.

Wat speurwerk langs de websites van de bekende attractieparken in Nederland leert echter dat hier alleen iets over de minimale lengte en toegankelijkheid voor personen met een beperking te vinden is. Nergens wordt gerept over gewicht of omvang. "Gek", vindt dr. Hans Dagevos, consumptie psycholoog en wetenschapper verbonden aan Wageningen University & Research.

"Waarom niet net zoals bij de vereiste lengte ook relevante informatie omtrent gewicht plaatsen, dat omwille van veiligheid van zowel bezoekers als materiaal gehanteerd wordt? Zeker wanneer je als park aangeeft dat deze regels met de veiligheid te maken hebben, wordt het voor bezoekers ook duidelijk waarom en zal er begrip voor zijn", aldus Dagevos.

Hij denkt juist dat de bezoeker dan zelf ook verantwoordelijkheid kan nemen, nu hij/zij geïnformeerd is over risico’s in attracties die samenhangen met iemands gewicht.

Vooralsnog geeft alleen pretpark Drievliet in Den Haag aan dat zij wel openlijk informeert over het maximale toegestane gewicht per persoon. "Wij hebben op de borden bij vijf van onze attracties gewoon cijfers over het gewicht staan", aldus Gaby Aponno van Drievliet. De aanduidingen verschillen per attractie.