Dit artikel is afkomstig uit het AD. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.

Als je het niet eens bent met een verkeersboete kun je in beroep gaan bij de officier van justitie. Die procedure is voor de meeste consumenten net zo moeilijk als het klinkt en dus zijn er in Nederland tegenwoordig tientallen juridische bedrijven die automobilisten hier graag bij helpen.

Het voordeel voor de automobilist is duidelijk: wint het bureau doordat de boete onterecht is uitgedeeld, dan moet het CJIB (het incassobureau van justitie) het boetegeld aan je terugbetalen. En als de boete toch terecht blijkt, hoef je als klant van het adviesbureau nog steeds niets te betalen. Kortom: no cure no pay.

Niet vreemd dus dat het indienen van zo'n beroep populair is en dat er steeds meer van die bedrijven komen. Volgens cijfers van het Openbaar Ministerie zijn in 2021 ruim acht miljoen verkeersboetes opgelegd. In 336.000 gevallen werd bezwaar ingediend. Wie het niet eens is met de beslissing van het OM kan in beroep gaan bij de kantonrechter. Dat gebeurde in 46.200 gevallen. In totaal deed de kantonrechter in 40.000 zaken een uitspraak.

Die uitspraak valt verrassend vaak uit in het voordeel van de vermeende overtreders, als je de in deze markt opererende adviesbureaus moet geloven. Het bedrijf Verkeersboete.nl van jurist Nick Voorbach wint naar eigen zeggen gemiddeld een op de vier zaken. Het gaat hierbij om verkeersboetes die herkenbaar zijn aan de letter 'M' rechtsboven op de brief van het CJIB. Die letter verwijst naar bekeuringen die onder de wet Mulder vallen: boetes voor lichte verkeersovertredingen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om boetes voor rijden door rood, niet handsfree bellen of te hard rijden.

Hoe verdienen deze juristen hun geld? Dat is simpel: slaagt een bezwaar, dan volgt een proceskostenvergoeding. Dat is het 'salaris' voor de juristen van deze bedrijven. Het aanvechten van boetes tot in hoger beroep levert het gerechtshof elk jaar duizenden zaken op. Het in beroep gaan tegen een verkeersboete is dus een hele industrie aan het worden en de stapel dossiers legt grote druk op het hof.

Sommige rechters raken daar door geïrriteerd. Kort geleden kende een kantonrechter van een rechtbank in Den Haag slechts 100 euro proceskosten toe aan het adviesbureau dat een dergelijk bezwaar aantekende. De rechter vond de proceskosten van bijna 1300 euro te hoog voor een bezwaar van een paar regels.

Niet alleen een aantal rechters is klaar met de excessen op dit vlak, ook het Openbaar Ministerie zelf heeft zo langzamerhand een mening over de werkwijze van deze bedrijven. "Zij doen gewoon hun werk en dat mag", zegt Marloes van Kessel, woordvoerder van het Parket Centrale Verwerking OM, "maar ik heb er wel moeite mee dat ze soms de feiten verdraaien."

Volgens Van Kessel heeft iedereen het recht om in beroep te gaan. "Of je dat nu zelf doet via ons of via een commercieel bureau, voor ons is de hoeveelheid werk hetzelfde. En het OM gaat ook niet over hoeveel deze bedrijven rekenen voor hun service, maar ik zag laatst een reclame waarin rapper Boef zegt dat een op de vier verkeersboetes onterecht is. Dat klopt gewoon niet."

Uiteindelijk wordt van het totale aantal boetes minder dan 0,5 procent vernietigd na een beroep. "Dat is dus niet een op de vier, maar veel minder. Overigens kun je ook via ons digitale loket in beroep gaan. Je kunt daar bijvoorbeeld een foto bekijken van je overtreding en aan de hand daarvan verdere stappen ondernemen. We hebben geprobeerd die service zo laagdrempelig mogelijk op te zetten."

SP-Kamerlid Michiel van Nispen is kritisch op de werkwijze van deze bureaus. Hij stelde eind april Kamervragen naar aanleiding van de hoge proceskostenvergoedingen van boetebedrijven en WOZ-bezwaarbureaus, die op vergelijkbare wijze te werk gaan. "Ik heb het idee gekregen dat dit soort bureaus er vooral zijn voor hun eigen verdienmodel. Het gaat hen meer om het innen van belastinggeld dan het dienen van de belangen van mensen", zegt Van Nispen. "Dat is een verkeerd verdienmodel. Een vergoeding voor een reële inspanning kan ik me voorstellen, maar deze mensen verdienen bakken met geld met weinig inspanning, terwijl sociaal advocaten weinig betaald krijgen voor veel inspanning."

Partijen als VVD, D66, CDA, PvdA en SP zijn het met hem eens. Ook Veilig Verkeer Nederland vindt dat het aanvechten van verkeersboetes in veel gevallen zijn doel voorbijschiet. "Dit soort praktijken draagt niet bij aan de verkeersveiligheid", zegt Evert-Jan Hulshof, directeur van Veilig Verkeer Nederland. "Als er echt geen overtreding is begaan, helpt dat mensen uiteraard, maar verkeersgedrag wordt in belangrijke mate gestoeld door handhaving. Het is in onze ogen dan ook niet goed als mensen denken dat ze gemakkelijk weg kunnen komen met een verkeersovertreding."

De parkeerboete in een gemeente is vaak een naheffingsaanslag. Immers: het parkeergeld wordt bij veel gemeenten niet gezien als een vergoeding voor het parkeren, maar een vorm van belasting. Op de naheffingsaanslag staat beschreven hoe je bezwaar maakt. Soms kan het online, en anders zul je via de post bezwaar moeten maken. Dat moet volgens de wet binnen zes weken gebeuren.

Zorg er altijd voor dat je bewijzen hebt die jouw bezwaar ondersteunen. Dus bijvoorbeeld een kopie van het parkeerbonnetje of een afschrift van het bewijs van inchecken en uitchecken van de parkeer-app.

Het kan weleens gebeuren dat je parkeert, maar bij de automaat of in de app per ongeluk het verkeerde kenteken hebt ingevoerd. Ook in dat geval kun je bezwaar maken tegen de naheffing. Stuur dan bij voorkeur het bonnetje of een (scherm)print van de app mee met het bezwaar. Immers: je hebt voor het parkeren betaald, maar je moet wél aannemelijk kunnen maken dat het per ongeluk verkeerd is gegaan.

Zeker met de steeds vaker voorkomende controle via kentekenscan-auto's loop je een groot risico om een parkeerboete te krijgen als je aan het laden of lossen was. Ook dan is het verstandig tegen deze bon bezwaar aan te tekenen. De gemeente kan onmiddellijk akkoord gaan, maar kan het ook afwijzen. Ga dan in beroep. Hoe dat moet, staat vaak in de afwijzing en meestal kan het online. Eventuele griffiekosten van een kantonrechter moet je zelf vooruitbetalen.